Na vorig jaar met een spannende young adult gedebuteerd te hebben, heeft Annet Hulst dit keer een thriller geschreven. Omdat de sauna zo’n belangrijke rol heeft in haar nieuwe boek, Bloedheet, hebben we besloten om daar af te spreken.
Annet: ‘Dit is mijn eerste live interview, Roelant. En dat vind ik toch best spannend. Als je vragen opgestuurd krijgt per email, kan je heel lang nadenken, wat vertel ik wel, wat niet.
Roelant: [lachend] ‘Dat is precies de reden dat ik mijn interviews altijd live wil doen. We zitten hier in je woonplaats, Leiden. Kom je hier ook vandaan?’
Annet: ‘Ik ben hier geboren en opgegroeid. Toen ik ging studeren ben ik naar Enschede verhuisd. Daar had je van die leuke studentenkamers op de campus. Ik wilde ver weg zodat ik wel op kamers moest. Ik voelde dat dat goed was voor mijn eigen ontwikkeling. Na twee jaar studeren daar kreeg mijn toenmalige vriendje een kans om in Amsterdam iets in onderhuur te krijgen, zodat we konden gaan samenwonen. Een mooie kans om een tijdje in de grote stad te gaan wonen. Ik heb me over laten schrijven, als student, naar Delft en ben met hem in Amsterdam gaan wonen. Op een gegeven moment ging mijn verkering uit en moest ik weer iets anders zoeken. Dat werd een kamer in Delft. Daar ben ik afgestudeerd. Een nieuwe verkering kwam op mijn pad. En die woonde in Leiden. Na mijn wiskunde wilde ik ook de lerarenopleiding doen en dat kon in Leiden. Zodoende weer terug naar Leiden gekomen en bij mijn nieuwe verkering gaan wonen. En dat was nog een soort van spannend, want wij hadden pas drie maanden iets samen.’
Roelant: ‘Maar je had de back-up van je ouders daar. Als het mis ging, kon je zo weer terug naar huis.’
Annet: [lachend] ‘Klopt, mijn oude kamertje was, en is er nog steeds. Maar gelukkig ging alles goed. We zijn nu bijna 25 jaar met elkaar getrouwd.’
Roelant: ‘Wat heb je gestudeerd?’
Annet: ‘Ik heb wiskunde gestudeerd.’
Roelant: ‘Dat is en opvallende keuze voor een meisje.’
Annet: ‘Dat was net in de tijd dat er een overheidscampagne was om meisjes meer exacte vakken te laten kiezen.’
Roelant: ‘Het is totaal iets anders dan schrijven.’
Annet: ‘Toen ik op de middelbare school zat, had ik als vijftienjarige een bijbaantje bij Denksport, puzzelsommen maken, logigrammen. Die bestaan uit een stukje tekst waar je dan op een logische en wiskundige manier een oplossing voor moet vinden. Deze combinatie van taal en wiskunde sprak mij erg aan. Maar van mijn klasgenoten hoorde ik allemaal leuke verhalen over bijbaantjes in de horeca, hoe leuk het was om met mensen te werken. En ik zat in mijn eentje thuis puzzels te maken. Een klasgenootje van me werkte al in de sauna en toen ze nog mensen zochten, zijn mijn zus en ik daar ook begonnen.’
Roelant: ‘Hield je toen al van de sauna?’
Annet: ‘Daar was ik nog nooit naar toe geweest. Ik had er ook nog nooit zoveel over gehoord. Dat was in die tijd anders dan nu met de huidige opleving van de wellness industrie, met het ontspannen en tijd voor jezelf nemen.’
Roelant: ‘Maar de nieuwe preutsheid is ook in de huidige tijd omhoog gekomen.’
Annet: ‘Ja, dat is waar. Wij konden toen als meisjes van 17, 18 nog zonder bikini aan zonnen enz. Dat is daarna verdwenen. Maar de sauna is wel weer in opkomst. Ik zie veel jonge meiden daar, veel studenten ook. Omdat we daar werkten, in de keuken en achter de bar, mochten wij er zelf altijd gratis in na werktijd. Die eerste keer vond ik het best spannend. Maar als iedereen bloot is, raak je er snel aan gewend. Mijn voorliefde voor sauna’s is in die tijd ontstaan. Nog steeds ga ik graag naar de sauna, meestal met mijn zus, die anderhalf jaar jonger is en ook in Leiden woont. Dit is voor ons de beste plek om bij te kletsen.’
Roelant: ‘Je vertelde dat je ook je onderwijs bevoegdheid had gehaald. Dat beviel je om les te geven?’
Annet: ‘Ik kom uit een familie van docenten. Mijn ouders zijn allebei bioloog en gaven ook les. Maar ook mijn oudste dochter (bijna 23), mijn zusje en haar man zijn allemaal bioloog geworden. Mijn jongste dochter, die nog thuis woont, studeert bio-informatica. Daar zit wat wiskunde in. Mijn ouders stimuleerden ook dat ik ging lesgeven. Ik heb wel getwijfeld, want ik woonde toen bij mijn nieuwe verkering. Hij had al een baan en een huis. En ik wilde niet afhankelijk zijn.’
Roelant: ‘Toch blijft wiskunde een aparte keuze als meisje.’
Annet: ‘Dat kun je tegenwoordig niet meer zeggen. Die opmerking heb ik vaker gehoord natuurlijk, maar het was ook het enige wat ik kon.’
Roelant: ‘Dat laat je Fee ook twee keer zeggen in jouw boek!’
Annet: [verbaasd] ‘Oh?’
Roelant: ‘Nieuwsgierig zijn, dat is mijn enige talent. Ik kan niks anders dan vragen stellen.’ En een stukje verder: ‘Je houdt niet van mijn nieuwsgierigheid, maar dat is wat ik ben, het is zelfs mijn beste eigenschap.’
Annet: ‘Ja…. Ja, dat is hetzelfde. Dat heb ik zelf met wiskunde zo ervaren. Wat knap dat je ze er zo tussenuit pikt.’
Roelant: [lachend] ‘Die twee quotes hoorden bij elkaar en had ik apart gemarkeerd.’
Annet: ‘Mensen zeggen wel eens wat knap van je, wat goed dat je VWO deed, of iets dergelijks. De ouders van mijn eerste vriendje waren daarvan onder de indruk. Dat vond ik echt heel stom. Ik deed gewoon wat ik kon en daar is niks knap aan vond ik. Als iedereen dat zou doen, dan was het helemaal prima.’
Roelant: ‘Dat is gewoon het aloude verhaal van de talenten uit de bijbel. Gebruik de vermogens die je gegeven zijn. Ik maak uit jouw boek op dat je niet gelovig bent, klopt dat?’
Annet: ‘Klopt, hoezo?’
Roelant: ‘Frenk mocht mee om wat leuks te doen, maar hij kon niet want hij moest naar de kerk.’
Annet: ‘Hij koos ervoor om iets te doen voor de kerk, ja. Ik ben niet tegen de kerk. Ik weet er ook niet eens heel veel vanaf. Ik hou wel erg van tradities, maar ik ben niet van de bijbel.’
Roelant: ‘Dat is het fijne van Nederland, dat je dat zelf allemaal mag kiezen.’
Annet: ‘Zeker, maar ik denk ook dat al die keuzes mensen ook stuurloos maakt op een bepaalde manier. Dat zie je ook aan de jeugd. Als je alles kunt kiezen, als het niet logisch is om te doen wat je ouders doen, geen gezin hoeft te stichten, als alles kan, hoe weet je dan wat je moet doen?’
Roelant: ‘Mooi heb je de vertwijfeling in je boek beschreven van Bas, wanneer hij zich plots realiseert dat zijn jeugdvriend Frenk verliefd op hem is. Ben ik dan homo vraagt hij zich af? Je noemt het niet dat hij biseksueel is, maar dat is het natuurlijk gewoon.’
Annet: ‘Grappig, jij bent de eerste die daar iets over zegt. Dat stukje heeft niemand eruit gepikt. Ik vind het zelf een belangrijk stukje. Ik heb het niet bedacht, dit kwam gewoon vanzelf op. Wat je wel eens hoort, dat karakters een eigen leven gaan leiden. Terwijl ik aan het schrijven was gebeurde dat gewoon. Heel veel puzzelstukjes vielen voor mij op z’n plaats. En dat maakte ook het vervolg weer logischer. Maar het is niet bedoeld als statement voor de LHBTI gemeenschap. Het laat zien wat voor een type Bas is, dat hij overal voor open staat. Ik heb vooral genoten van de mijmeringen van Bas in de gevangenis. Dat was heel fijn om te schrijven.’
Roelant: ‘Een mooie vondst was het om hem in opdracht van de gevangenispsycholoog een dagboek te laten bijhouden. Hoewel het natuurlijk niet echt een letterlijk dagboek is, waarin hij schrijft wat er op dát moment gebeurt, maar vooral een bespiegeling van zijn leven is. Hij zit zestien jaar in de cel voordat hij vrij komt. Dat is erg lang, zelfs voor moord.’
Annet: ‘Ik heb erg zitten puzzelen met die tijdlijn. Zestien jaar is misschien wat lang, maar dat had ik nodig voor het verhaal. Oorspronkelijk was Fee ook ouder, maar dat heb ik later veranderd, omdat mijn eerste boek een young adult was geworden. Maar toen mijn manuscript klaar was, zei Theo [uitgeverij LetterRijn] dat hij twijfelde of het opnieuw een young adult zou zijn. Fee is wel jong, maar wat ze meemaakt is gewoon een volwassen thriller. Hij heeft de knoop doorgehakt en er gewoon thriller (voor volwassenen) opgezet.’
Roelant: ‘In je boek citeer je twee keer Kahlil Gibran: ‘We leven slechts om schoonheid te ontdekken. Al het andere is een vorm van wachten.’
Annet: ‘Dat vind ik een mooie quote. De eerste titel van het boek was Schoonheid. Dat is er een beetje uitgegaan maar er zijn nog stukjes overgebleven die gaan over schoonheid, over wat het betekent hoe iemand eruit ziet. De schoonheid en daarnaast het wachten van Bas, die combinatie vind ik heel mooi in dit citaat. Maar de focus van het verhaal is anders komen te liggen. Bloedheet is een veel betere titel.’
Roelant: ‘Je beschrijft Fee als een meisje met wat overgewicht. Iemand zegt tegen haar: ‘Je bent net je moeder, alleen wat dikker.’ Haar moeder zegt zelf: leuk jurkje, dat maakt je slank. Dodelijke opmerkingen voor een meisje.’ [we lachen allebei]
Annet: ‘Deze opmerkingen lees je vanuit Fee’s perceptie. Als schrijver moet je een beetje wreed zijn naar je karakters toe.’
Roelant: ‘De katalysator van je verhaal is het uitproberen van je hoofdpersonen van het zogenaamde Match DNA. Dat mensen hun DNA daar naar toe op kunnen sturen om zodoende familiebanden op te sporen. Een leuk uitgangspunt. Zou jij dat zelf doen?’
Annet: ‘Voor mijn werk doe ik iets met privacy dus ik zou nooit mijn DNA afstaan als het niet zou moeten, omdat ik denk dat je op die manier het meest privacygevoelige van jezelf weggeeft. Dat is de ene kant, maar aan de andere kant kom ik uit een biologen familie. En al die nieuwe technieken fascineren me wel. Dat zit ook in mijn vorige boek Privacy Live. En dat zie je in dit boek ook: door het DNA ontdek je dingen die vroeger geheim konden blijven. En dat heeft impact op het leven van mensen. Maar daar zijn meer voorbeelden van natuurlijk. Al die mobieltjes, dat iedereen altijd een camera bij zich heeft. Drones, die boven je hoofd vliegen en alles filmen terwijl je daar loopt. Dat het kan betekent nog niet per se dat je het wil. Maar vaak betekent het wel dat het gebeurt. Bij het oplossen van oude moordzaken is DNA vergelijking heel nuttig gebleken. In mijn boek laat ik Fee door die Match DNA een mailtje krijgen met naam en toenaam van een familielid van haar en ook precies welke graad. Ik dacht dat ik dat zelf had verzonnen, dat zoiets niet bestond. Een beetje in de toekomst kijken dat zoiets ooit zou kunnen gebeuren. Maar wie schetst mijn verbazing dat zoiets gewoon mogelijk is en ook gebeurt. En dat je er achter kunt komen dat jouw familie heel anders in elkaar zit dan je had verwacht. Ik weet niet of ik dit goed of slecht vind, maar ik vind wel dat mensen weinig nadenken over dat soort dingen.’
Dank je wel voor dit bijzonder gezellige gesprek, Annet.
Roelant
Perfecte Buren
Eerder verschenen op Perfecte Buren.
