De Amerikaanse auteur Paul Auster overleed gisteren aan longkanker, meldt zijn vriend en collega-auteur Jacki Lyden aan the Gaurdian. Auster brak in de jaren tachtig door met zijn donkere, postmoderne romans, waaronder de New York-trilogie. Hij werd 77.
Paul Auster werd in 1947 geboren in Newark, New Jersey. Zijn schrijversleven begon op achtjarige leeftijd toen hij een handtekening van zijn honkbalheld Willie Mays misliep, omdat noch hij, noch zijn ouders een potlood op zak hadden. Vanaf dat moment nam hij overal een potlood mee naartoe. “Als je een potlood in je zak hebt, is de kans groot dat je op een dag in de verleiding komt om het te gaan gebruiken,” schreef hij in een essay uit 1995. De auteur stond bekend om zijn zeer gestileerde en raadselachtige postmoderne romans, waarin de vertellers bijna altijd onbetrouwbaar zijn en het plot voortdurend verandert. In zijn verhalen speelde hij vaak met thema’s als toeval en het lot. Veel van zijn hoofdpersonages waren tevens zelf auteur; Auster refereerde vaak aan zichzelf.
Identiteit
De doorbraak van Paul Auster kwam met de publicatie in 1985 van City of Glass, de eerste roman in zijn New York-trilogie. Hoewel de boeken ogenschijnlijk mysterieuze verhalen zijn, ging Auster ook diep in op identiteit. “Vragen naar het wezen van identiteit, literatuur en taal worden opgeworpen, maar telkens als je denkt dat er een antwoord op komt, wordt dit antwoord even later weer teniet gedaan. Telkens wanneer je probeert te zoeken naar betekenis, word je geconfronteerd met dubbele bodems die veel meer voor verwarring dan voor antwoorden zorgen,” schreef Madelon van Honk op Bazarow.
De auteur schreef en co-regisseerde ook een handvol onafhankelijke films. Hij kwam nooit aan woorden tekort. In 2017 publiceerde hij een roman van 880 pagina’s, genaamd 4321. Dit vertelde het verhaal van één hoofdpersoon in vier verschillende varianten, in afwisselende hoofdstukken. “Na 941 bladzijden krijg je eindelijk geopenbaard hoe het doolhof van de schrijver in elkaar steekt, ofwel hoe Ferguson (de hoofdpersoon) uiteindelijk zijn bestemming vind,” schreef Peter Sierksma op Bazarow in 2017. “Ik hoop dat hij nog even door mag schrijven.”
Austers laatste roman, Baumgartner, verscheen in november 2023. In een interview met the Guardian vertelde hij al dat het wel eens zijn laatste kon zijn, gezien zijn verslechterende toestand. “Als dit het einde is, dan is het nu al de moeite waard om uit het leven te gaan met zoveel menselijke vriendelijkheid om mij heen.”
–
Tessa Kelderman