Jeroen Dera, universitair docent literatuurwetenschappen aan de Radboud Universiteit Nijmegen, behoort dit jaar tot een selecte groep van twaalf onderzoekers die deze week de KNAW Early Career Award van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen ontvingen.
De Award wordt voor de vijfde keer uitgereikt en bestaat uit een prijs van 15.000 euro en een uniek kunstwerk. KNAW vermeldt op hun site: ”Dera doet onderzoek naar de vormgeving van literatuuronderwijs in Nederland, met een focus op zowel het perspectief van docenten als leerlingen. Door een interdisciplinaire benadering te hanteren waarbij literatuurwetenschappelijke en sociaalwetenschappelijke methoden worden gecombineerd, heeft Dera aangetoond dat de boekkeuzes van leerlingen vaak worden beïnvloed door lesmethodes, docenten en online platforms, en niet altijd overeenkomen met hun werkelijke literaire voorkeuren.” Bazarow sprak Dera over het winnen van de KNAW.
“De prijs is op zichzelf al een geweldige erkenning voor het onderzoek dat ik de laatste jaren gedaan heb, maar het is extra bijzonder om razend enthousiaste reacties te krijgen van docenten, leesconsulenten en mediathecarissen die ik helemaal niet persoonlijk ken. Zij noemen dan bijvoorbeeld een artikel dat ze heel bruikbaar hebben gevonden voor hun praktijk, en dat is natuurlijk precies de kruisbestuiving tussen wetenschap en werkveld waar je op hoopt.”
Op Facebook schreef Dera dat hij zich naast vereerd ook een beetje beduusd voelde. “Ik kan moeiteloos een hele reeks collega’s noemen die ik zelf voor zo’n prijs zou voordragen, en daar zou ik mezelf dan niet meteen tussen hebben gezet. Dus in die zin stond ik ook een beetje perplex dat uitgerekend ik die prijs kreeg.”
Dera leidt een onderzoek naar #BookTok, online leesuitdagingen en de rol van lezen in de jongerencultuur, waarmee hij voorop loopt in het begrijpen van opkomende leesfenomenen. Zijn analyses en praktische methoden leveren waardevolle inzichten op die relevant zijn voor het onderwijs: ”Sinds 2021 is #BookTok veel in het nieuws geweest, maar daarbij gebeurde precies wat je vaak ziet als er over lezen wordt geschreven in de media: de bewijsvoering was vooral anekdotisch en vaak ook generaliserend. Dan krijg je bijvoorbeeld uitspraken als: ‘Jongeren gaan massaal lezen dankzij #BookTok’. Als onderzoeker denk ik dan meteen: om welke jongeren gaat dat dan precies, en lazen die jongeren eerder dan niet? Zeker omdat trends op sociale media zo vluchtig zijn, moet je daar eigenlijk meteen op duiken – anders ben je gewoon te laat om er wetenschappelijke kennis over te vergaren.”
Dera weet nog niet wat hij met het bedrag van 15.000 euro gaat doen. “Het is bedoeld als impuls voor mijn onderzoekscarrière, die ik vrij mag besteden. Dus ik ga er even rustig over nadenken.”
Het kunstwerk, een messing schroef, komt bij hem op zijn werkplek te staan. “Al hoop ik dan wel dat we geen flexibele werkplekken krijgen in de toekomst.”
Dera verwacht over een jaar een groot artikel gepubliceerd te hebben waarin docenten Nederlands antwoord geven wanneer een leerling aan hen vraagt waarom het eigenlijk belangrijk is om te lezen.“En ik denk dat ik volgend jaar mijn onderzoek naar online reading challenges heb afgerond. Daarin staat de vraag centraal wat jongeren eigenlijk drijven om mee te doen aan zo’n challenge, en welke implicaties dat heeft voor onze kijk op leesmotivatie,” aldus Dera
Fotobron: Radboud Universiteit
.–
Roxan Smit