Ik ken jouw soort
“Dat ik al gebroken was. Ik zag mezelf op tafel liggen en schreeuwde,” (p.7).
[Recensie] Dit zijn de laatste zinnen van het eerste, vrij heftige hoofdstuk, waarmee Hannelore Bedert (1984) haar novelle Bruna begint. De auteur debuteerde in 2018 met haar roman Lam, goed voor de Bronzen Uil Publieksprijs 2019 en een nominatie op de shortlist van de Hebbandebuutprijs 2019. In het najaar van 2021 gaat haar theaterstuk in première en ze werkt ondertussen ook aan een tweede roman.
Laure is een gewaardeerde hoogleraar psychologie, maar na een traumatische gebeurtenis dreigt het voor haar helemaal fout te lopen. Wat begint met een glaasje witte wijn mondt al vlug uit in enkele flessen alcoholische dranken per dag, maar ze let wel op dat het niet uit de hand loopt in het bijzijn van de kinderen. Inkopen doen in de supermarkt wordt meer en meer een stressvolle onderneming want ze voelt zich door iedereen bekekenen.
“Doe normaal. Doe godverdomme normaal, Laure,” (p.16)
En dan, uit het niets, komt Bruna in haar leven, even onverwacht al ongevraagd. Niet bepaald het type meisje of vrouw waar Laure contact mee wil. Toch geraken ze in gesprek en al vlug blijkt dat Bruna een ervaringsdeskundige is. Terug thuis loopt het helemaal fout met Laure, … en opnieuw verschijnt Bruna op het toneel. Slaagt Bruna er in om Laure terug op het juiste pad te brengen? Kan zij er voor zorgen dat de zon weer gaat schijnen voor Laure, haar man en haar kinderen, … ?
De cover van deze novelle is een woordeloze aanwijzing voor de inhoud van het boek. Onverwerkte trauma’s kunnen er voor zorgen dat elke zin voor realiteit en rede verdwijnt. De cirkel, in schakeringen van lichtgrijs naar zwart geven op een plastische manier de evolutie weer van de gemoedstoestand op het moment dat een individu de pedalen kwijtraakt en dat alle redelijkheid uit het leven verdwenen lijkt te zijn. Ik wil hier even verwijzen naar het boek van Bob Vansant (+08 december 2017), een spraakmakende psychotherapeut uit Vlaanderen: Wacht niet tot het donker wordt.
Dit boek is grotendeels een dialoog tussen Laure en Bruna waarin we veel, zo niet alles te weten komen over de achtergrond en het verleden van de beide hoofdpersonages. Onverwerkte trauma’s, verlies, denkbeeldige eenzaamheid ( wat ook als thema in Lam aan bod kwam), alcoholisme, … zijn de niet zo eenvoudige en meest evidente thema’s die Hannelore hier aansnijdt. Deze onderwerpen zou je kunnen aansnijden vanuit een puur wetenschappelijk standpunt, maar dat doet de auteur niet. Deze uitbouw heeft Bedert zeker niet gekozen. De fundamenten voor deze novelle zijn gelegd in het korte eerste hoofdstuk: de probleemstelling als het ware. De uitvouw en de benadering van de problemen verloopt verder volledig vanuit menselijk oog- en standpunt waarin de ervaring van het ene individu een helpende factor kan zijn voor het andere en daardoor ook zeer herkenbaar: de gesprekken tussen de beide protagonisten zijn eenvoudig, begrijpelijk, vaak zeer confronterend en dat doet de schrijfster in haar eigen stijl: korte eenvoudige zinnen die een situatie extra benadrukken en zeer vlot leesbaar met passages die bij de lezer onder de huid kruipen en waarin het literaire talent en de zin voor drama van de auteur ontegensprekelijk tot uiting komt.
“Verbouwereerd blijf ik voor de voordeur staan, mijn hand nog steeds ertegenaan gedrukt. Alsof ik de deur kan openduwen en er een volledige nieuwe wereld zal ontstaan. Een wereld waarin de afgelopen maanden niet bestaan. Mijn knieën trillen. Ik moet gaan zitten, voor ik door mijn benen zak. […] De mensen praten snel, Laure sta op. Ik forceer mezelf op te staan, dwing mezelf de oprit af te lopen, de straat op. […] Een seconde lang wil ik me omdraaien, teruglopen, op de voordeur bonzen, roepen dat hij me moet binnenlaten, dat ik even veel recht heb daar te zijn als hij. […] Ze mogen me niet zien. Ga weg, Laure, doe het voor de kinderen,” (p.73).
Uiteraard zijn de personages zeer nauwkeurig beschreven, vooral personages die ook na het lezen van het boek nog blijven kleven, …
Blijft voor de lezer nog de vraag: is Bruna een fysiek aanwezige persoon of speelt heel het verhaal zich af in het chaotische, bezoedelde hoofd van Laure, m.a.w. is Laure zelf de ervaringsdeskundige, …? Hoe dan ook: Bruna, geschreven in opdracht van ‘TшGƎk!?’ en uitgegeven door Manteau was in december 2020 aan zijn derde druk toe, waaruit blijkt dat er zeker interesse is voor het behandelde thema maar ook de aanpak en het schrijverstalent van Hannelore Bedert zijn hieraan zeker niet vreemd. Het is uitkijken naar de tweede roman van deze Vlaamse auteur.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
