[Nieuws] Wetenschapper en schrijver Louise O. Fresco schrijft het essay van de Maand van de Geschiedenis, die dit jaar het thema ‘Eureka!’ heeft. Het essay heet Kruiden, kokkels en kippen. Wetenschap als ontdekkingsreis en is de hele maand oktober te koop in de boekhandel. Vorig jaar schreef Beatrice de Graaf het essay Crisis!.
Fresco kondigde het nieuws afgelopen maandag zelf aan bij het TV-programma Tijd voor Max, waar ze liet weten het “ontzettend leuk en eervol” te vinden. “Het is iets heel bijzonders om te doen, en ook spannend. Vooral ook omdat ik het ook wil hebben over andere dingen dan alleen maar dat ene geniale inzicht. Heel veel wetenschap is hard werken, toeval, domme dingen doen die toevallig goed uitpakken, jaloezie, tegenslag.”
In Kruiden, kokkels en kippen. Wetenschap als ontdekkingsreis geeft ze twee schitterende voorbeelden. Georg Rumphius was een Duitse amateurbioloog in dienst van de VOC die ondanks de dood van zijn vrouw en dochter bij een aardbeving, blindheid, het verlies van zijn manuscripten bij een grote brand én het zinken van het schip met de exemplaren van zijn Kruidboek postuum toch wereldberoemd werd en later Linnaeus zou inspireren. De arts Christiaan Eijkman ontdekte twee eeuwen later bij toeval het bestaan van gebreksziektes en de rol van vitamines bij de gezondheid van kippen, waarvoor hij (en niet zijn naaste collega die de hypothese had geopperd) de Nobelprijs ontving.
Louise O. Fresco (1952) is wetenschapper, bestuurder, columnist en schrijver. Tot vorig jaar was ze bestuursvoorzitter van Wageningen University & Research. Ze heeft een tweewekelijkse column in NRC Handelsblad. Naast wetenschappelijke publicaties over voedsel en cultuur schreef ze vijf romans en een verhalenbundel. De utopisten stond in 2008 op de shortlist voor de Libris Literatuur Prijs. Haar meest recente roman, De plantenjager uit Leningrad, verscheen in 2021. In januari kwam Ons voedsel uit, waarin Fresco beschrijft hoe haar denken over voedsel is veranderd.
In 2023 organiseert het Openluchtmuseum de Maand van de Geschiedenis voor de twaalfde keer. De hele maand oktober zijn er door het hele land honderden activiteiten bij musea, bibliotheken, boekhandels, archieven en andere culturele instellingen. Allemaal onder het motto ‘Ontdek gisteren, begrijp vandaag’. De aftrap is op 1 oktober met een live-uitzending van radioprogramma OVT.
—
Jochem Wijma