[Nieuws] Donderdagavond 30 maart was de zeer goed bezochte boeklancering van De verzetsman en de voetbalheld bij Boekhandel Broekhuis in Hengelo. Tijdens deze avond nam bestseller auteur Frank Krake de bezoekers mee in zijn speurtocht voor dit boek.
Tijdens zijn onderzoek voor De grootste bankoverval aller tijden stuitte Krake op het mysterieuze verhaal van Gerhard Nijland. Hij was één van de verzetshelden in Twente die meewerkte aan de bankoverval op de Nederlandsche Bank in Almelo, in de zomer van 1944. Vanwege die bankoverval werd Nijland op 30 november 1944 op de boerderij in Daarlerveen opgepakt, sindsdien was hij spoorloos. Niemand hoorde meer iets van of over hem, zelfs na de Tweede Wereldoorlog niet. De familie probeerde hem terug te vinden met behulp van het Rode Kruis, maar niemand kon vertellen wat er met Nijland gebeurd was.
Krake is vervolgens het spoor van Nijland gaan volgen. Zijn onderneming leidde hem naar het concentratiekamp Ahlem, dicht bij Hannover in Duitsland. Enkele dagen na de bevrijding overleed Nijland, totale uitputting deed hem de das om. Krake vond echter nóg een bijzonder verhaal in concentratiekamp Ahlem. Destijds was de nationale voetbalheld Otto ‘Tull’ Harder kampcommandant van het kleine concentratiekamp, waar ongeveer duizend mannelijke gevangenen twaalf uur per dag gangen moesten uithakken in een ondergrondse verouderde asfalt groeve. Dit verhaal vond Krake zo interessant dat hij het ook verteld wilde hebben, maar dan wel los van De grootste bankoverval aller tijden. Hij schreef vervolgens De verzetsman en de voetbalheld, zijn nieuwe boek dat vertelt hoe twee mannen door verschillende keuzes op dezelfde plek terechtkwamen.
Krake vertelde tijdens de boeklancering over de zoektocht naar Nijland: een boerenzoon die zich op 1 december 1944 wilde verloven met zijn vriendin Fina Zomer. Hij werd echter na het maken van de verlovingsfoto opgepakt vanwege zijn medewerking aan de bankoverval in Almelo. Toen Krake hoorde dat de familie nooit duidelijkheid kreeg over Nijland, beet hij zich vast in dit verhaal.
Tijdens deze speurtocht ontdekte Krake dus ook het verhaal van de nationale voetbalheld Otto ‘Tull’ Harder. Hij was in zijn tijd (1912-1934) een erg goede spits, onder andere voor HSV, de bekende voetbalclub uit Hamburg. Hij scoorde in zijn carrière meer dan 400 competitiedoelpunten en er werd zelfs een sigarettenmerk met zijn naam ‘Tull Harder sigaret’ gelanceerd. Harder was een bekende man die voor de Duitsers het perfecte voorbeeld was van hoe een übermensch eruit hoorde te zien. Krake vroeg zich af: hoe kan het dat zo’n belangrijk man uiteindelijk een bruut van een kampcommandant wordt?
Het woord ‘voetbalheld’ in de titel is een bewuste keuze. Harder werd destijds, maar ook na de Tweede Wereldoorlog, gezien als een voetbalgod. Na de bevrijding werd Harder veroordeeld als oorlogsmisdadiger, waarvoor hij vijftien jaar celstraf kreeg. Daarna is dit bijgesteld naar tien jaar, uiteindelijk werd hij na vier jaar vervroegd vrijgelaten. In 1956 overleed Harder op 63 jarige leeftijd. Veel clubs vertegenwoordigers van HSV waren aanwezig bij de begrafenis en er werd zelfs een erehaag gemaakt. Tijdens het WK in 1974 wilde de Hamburgse Senaat een brochure publiceren, waarin Harder voorgesteld werd als rolmodel. Dit werd echter een dag voor publicatie opgemerkt, waarna het uit alle 100.000 exemplaren is verwijderd.
Na Krake’s verhaal over het onderzoek naar deze twee mannen overhandigde hij het eerste exemplaar van De verzetsman en de voetbalheld aan de nicht (dochter van de zus van Gerhard Nijland) van Nijland. Terecht werd door haar opgemerkt dat de cover confronterend is. Op de cover zie je een zwart-witfoto van boerenzoon Gerhard Nijland in blakende gezondheid, met daarnaast een zwart-witfoto van kampcommandant Otto Harder. Het lijkt bijna alsof er geen verschil is tussen de twee mannen, terwijl de één onder verschrikkelijke omstandigheden is overleden en de ander zelfs na zijn dood nog werd gezien als een groot man. De foto van Nijland op de omslag van het boek is onderdeel van de verlovingsfoto van het jonge stel en tevens de laatste foto die ooit van Nijland gemaakt is.
Na het overhandigen van het boek aan de nicht van Nijland was er voor de bezoekers de mogelijkheid om een eigen exemplaar aan te schaffen en deze te laten signeren. De verzetsman en de voetbalheld is sinds 28 maart in boekhandels door heel Nederland te koop.
–
Demi Stein