De Caribische auteur Maryse Condé is 2 april op 90-jarige leeftijd overleden, meldt haar echtgenoot aan persbureau AFP. Condé schreef tientallen boeken over slavernij, kolonialisme en Afrikaanse dictaturen. Ze stond bekend als de ‘Grande Dame’ van Caribische literatuur.
Condé brak wereldwijd door met haar historische roman Ségou (1984), waarin ze de gewelddadige impact van de slavenhandel, de islam, het christendom en westerse kolonisatie van Afrika in de periode van 1797 tot 1860 onderzocht. Zelf was ze afkomstig van Gaudeloupe, een eiland dat onderdeel is van de Franse Antillen en een verleden met kolonialisme en slaverij heeft. Condé sprak altijd met trots over haar achtergrond. In 2018, toen de Nobelprijs voor Literatuur niet werd toegekend vanwege een misbruikschandaal binnen het comité, richtte een groep Zweedse intellectuelen een alternatieve prijs op, die werd toegekend aan Condé. Ze droeg de prijs op aan Guadeloupe, waarbij ze zei: “Dit geeft mij hoop dat de stem van Guadeloupe, ondanks de tegenslagen van het eiland, krachtig blijft, magisch blijft en nog steeds de kracht heeft om nee te zeggen.”
Condé daagt uit
Eén van haar laatste romans die in Nederland verscheen was Tot het water stijgt, een roman over de vriendschap van drie mannen in Afrika, de Antillen en Haïti. Aart G. Broek schrijft hierover op Bazarow: “Condé kent haar geschiedenis en maakt die niet mooier dan die was, is en zal worden. […] Ze prikkelt aanhoudend de geest door uitspraken, gedachten en overpeinzingen die geen lezer de kans geeft rechtlijnig te blijven denken of lusteloos onderuit te zakken. Condé daagt uit, wat onder meer zorgt voor het ondermijnen van allerhande gemeenplaatsen.”
In haar laatste jaren woonde de auteur in Zuid-Frankrijk. Ze leed aan een neurodegeneratieve aandoening die haar spraak en zicht belemmerde. Daarom dicteerde ze haar laatste twee boeken aan haar echtgenoot. Condés meest recente boek, Het evangelie van de nieuwe wereld, verscheen in 2021 en werd genomineerd voor de International Booker Prize. Het was haar laatste voltooide roman.
–
Tessa Kelderman