"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie geschiedenis en kunst&cultuur: Foto:box

Woensdag, 20 december, 2023

Geschreven door: Roberto Koch
Artikel door: Evert van der Veen

Opmerkelijke beelden uit de 20ste eeuw

De uitvinding van de fotografie in 1825 werd een “zonderlinge, edele ontdekking” genoemd. Foto:Box wil een representatieve selectie van enkele van de grootste fotografen zijn. Een verklarende tekst biedt een korte omschrijving van de foto en ook is er een korte biografie van de fotograaf.

In dit boek komen bekende maar toch vooral minder bekende beelden naar voren die in twaalf categorieën zijn ingedeeld: portretten, reportage, stilleven, oorlog, kunstzinnige fotografie, mode, naakten, vrouwen, natuur, reizen, sport en steden.

Spaanse burgeroorlog
Zeer krachtig is de foto van Matt Black uit 2014 met de gegroefde hand van een Afro-Amerikaan rustend op een grote paal.

Aangrijpend is de foto uit 1936 waarop een soldaat van de loyalistische militie sneuvelt tijdens de Spaanse burgeroorlog. Zoals te verwachten zijn er meer aangrijpende foto’s in de rubriek oorlog. Dramatisch is de generaal die een Vietcong gevangene doodschiet in 1968. De foto won de World Press Photo en de Pullitzer prijs. De fotograaf zegt: “De generaal doodde de Vietcong-strijder met zijn pistool; ik doodde de generaal met mijn camera” (p. 106).

Boekenkrant

Iconisch werd de foto van de Chinese student die voor de rij tanks op het Plein van de Hemelse Vrede gaat staan. De foto werd in 1989 in Beijing genomen. Minstens zo iconisch is de foto van het Vietnamese meisje dat naakt en ontredderd wegrent na een aanval met napalm op het dorp waar ze woont. De foto is uit 1972. Het meisje heeft dit overleefd en is later bekend geworden omdat ze over oorlog en vrede spreekt en schrijft.

Bijzonder is de foto van de zeppelin Hindenburg die in 1937 bij New Yersey verongelukte. Het moment van de brandende en neerstortende zeppelin is op de foto vastgelegd.

In de rubriek kunst is de foto van het laatste avondmaal opmerkelijk: Jezus zit met twaalf rappers aan tafel. De foto is van David LaChapelle.

Zeer bekend werd de foto die van de aarde werd genomen vanuit de Apollo 17 op 7 december 1972.

Schitterend is de belichting van de ijsberg bij Paulet eiland in Antartica uit 2005.

Wisselend karakter
De foto’s zijn gezien de diverse rubrieken van wisselend karakter: confronterend, fraai, ontroerend, indringend, opmerkelijk, aangrijpend, shockerend.

De foto’s zijn van hoge kwaliteit maar kunnen naar mijn mening niet allemaal iconisch worden genoemd als het gaat om representatie van een bepaalde tijd. Dan hadden er andere keuzen gemaakt kunnen en misschien ook wel moéten worden om belangrijke gebeurtenissen in bepaalde jaren vast te leggen. Nu zijn er veel foto’s met een vooral kunstzinnig karakter opgenomen die overigens zeker de moeite waard zijn

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow