"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Als een mot

Dinsdag, 1 maart, 2022

Geschreven door: Lupko Ellen
Artikel door: Jacqueline Stil

Man is stervende

[Recensie] Als een mot is een boek met een alleswetende verteller. Het beschrijft de laatste dagen van John van Rijssen. Deze man heeft de diagnose kanker gekregen en besluit om zich niet meer te laten behandelen, omdat hij vindt dat zijn kwaliteit van leven daar niet beter op wordt. Hij reist af naar Engeland om nog iets van zijn laatste dagen te maken. Daar ontmoet hij Eve en Maryanna. Langzaam maar zeker krijgt hij steeds meer last van de kanker.

Als een mot is een goed geschreven boek met veel en beeldende beschrijvingen, vol liefde over deze aftakelende man die nog lang niet klaar is met leven. Als lezer zie je de scenes voor je ogen afspelen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit dit citaat:

“Beneden hem lag Lexindale met aan zijn kant van de rivier de landhuizen met bovenaan als een door rot aangetaste kers op de taart het huis van de Fieldings. Op de oprijlaan stond Eve’s landrover. Van Rijssen pakte zijn kijker. Een van de deuren van het koetshuis stond open. Van Rijssen huiverde toen er uit het niets een koude windvlaag opstak, het donker werd en er hagelstenen over hem heen kletterden, die opsprongen van de grond tot het overal wit was. Hij wachtte onder een boom tot, even onverwacht, het landhuis weer straalde in de zon en Eve uit het koetshuis kwam, naar de Landrover liep, een portier opende en met iets in haar hand terugliep.”

Doordat Van Rijssen telkens met zijn achternaam genoemd wordt, heeft het verhaal ook iets formeels, iets afstandelijks. Maar ook de zielenroerselen van Van Rijssen komen aan bod en daardoor komen we van alles over hem te weten, en over de vrouwen waarmee hij omgaat.

Boekenkrant

Auteur Lupko Ellen schreef eerder diverse thrillers. Als een mot is zijn eerste roman, maar is zeker geen mislukking. Op gegeven moment lijkt het boek toch nog een thriller te worden, wanneer Van Rijssen een jongen aanvalt die volgens hem een vrouw aan het verkrachten is.

Het thema van de zieke die zich niet meer laat behandelen en zijn laatste wensen wil laten uitkomen, is niet nieuw, maar wordt in deze roman weergaloos beschreven. Het verhaal zit vol interessante wendingen en gebeurtenissen. Zo komt Van Rijssen bij het landgoed Lexingdale waar de familie Fieldings woont, en wil hij hen helpen een publieke bestemming te geven aan het gebouw.

Het verhaal beslaat vijftien dagen, maar veroorzaakt nergens irritatie over de snelheid, eigenlijk is het precies goed, en aangenaam om te lezen.

Het geloof speelt een kleine bijrol in het verhaal, ook de liefde en de zin van het leven, zelfs Covid komt aan bod, op bescheiden wijze. De vrouwen worden voornamelijk omschreven vanuit het gezichtspunt van hoofdpersoon Van Rijssen. Opmerkelijk is, dat er uitgebreid een hele pagina wordt besteed aan een onderwerp als toiletbezoek, wat natuurlijk wel een hot item is voor iemand die ziek is. Het boek is fraai vormgegeven met een semi-harde kaft.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles