Begin vorig jaar verscheen zijn eersteling: Bling Bling. Een misdaadverhaal van flink vijfhonderd bladzijden waarmee Jan Van der Cruysse onzeker aanklopte bij het Davidsfonds. Behalve enkele enthousiaste recensies bleef het vrij stil, tot de boekenbeurs in Antwerpen. Daar kaapte het boek meteen de felbegeerde Belgische Hercule Poirotprijs weg. Enkele maanden later sleepte Bling Bling de Diamanten Kogel in de wacht. Nooit eerder won een zelfde titel beide prijzen. Bling Bling was ook genomineerd voor de Schaduwprijs en ook in Amsterdam kaapte het de hoofdprijs weg. Wij konden Jan strikken voor een korte babbel.
Waarom heb je gewacht tot je 55ste voor je een boek schreef? Dat probeer ik zelf ook nog steeds te snappen. Ik heb doorheen de jaren wel honderd keer gezegd dat ik ooit een boek wou schrijven. Een goed misdaadverhaal neerzetten, dat stond bovenaan mijn lijstje. Maar dat doe je niet op een week en er was altijd wel iets anders in de weg. Ik heb altijd graag geschreven. Ik zit al mijn hele leven in de communicatie en schreef kilometers persberichten, redevoeringen, jaarverslagen, brochures. Maar fictie, da’s toch nog andere koffie. ‘Da’s een vak’, dacht ik altijd. ‘En het is niet mijn vak.’ Toen ik in het najaar van 2014 op zoek was naar een nieuwe job had ik plots tijd. Ik had enkele ideetjes en zat te tokkelen op mijn PC. Voor ik het zelf goed besefte was ik honderd bladzijden ver en tegen kerst was het verhaal klaar.
Waarom Bling Bling? Heeft dat iets te maken met je job op de luchthaven?
Zonder twijfel. Ik was twintig jaar persvoorlichter van Brussels Airport. Stakingen, schietpartijen onder taxichauffeurs, vliegtuigongelukken en vijf keer een diamantroof. Aan spannende momenten en inspiratie was daar nooit een gebrek. Toch is en blijft Bling Bling een volledig fictief verhaal.
Hoe belangrijk is het dat luchtvaart een rol speelt in je boek?
Het is gemakkelijker om te schrijven over iets waarmee je grondig vertrouwd bent. Als ik schoenverkoper zou zijn, was het misschien een verhaal geworden over zwendel met namaakschoenen. En luchtvaart is natuurlijk een spannend onderwerp. Voor veel mensen blijft is het een verborgen wereld waarover ze meer willen te weten komen.
Bling Bling is niet bepaald een streekroman?
Als ik kijk wat lezers het meeste boeit, zie ik twee extremen. Verhalen die zich afspelen onder de eigen kerktoren. Ze geven je het beklemmende gevoel dat je zelfs in je eigen bed niet veilig bent. Anderen zijn dan weer nieuwsgierig naar het onbekende. Verre landen met vreemde gewoonten. Ik behoor zeker tot die tweede groep en verslind verhalen die zich elders afspelen. Met Bling Bling heb ik geprobeerd het soort boek te schrijven dat ik als lezer graag zelf zou meenemen op vakantie. En dat speelt zich af in verre streken.
Ben je in al die landen geweest?
Bling Bling speelt zich grotendeels af in Antwerpen, maar ook in India, Maleisië, Parijs en Georgië. Alleen in Georgië kwam ik tot nu toe niet zelf. Ik kan niet ontkennen dat ik tot over mijn oren verliefd ben op India. Dat probeer ik zo goed mogelijk terug te geven in mijn verhaal.
Je verhaal zou kunnen dienen als reisgids voor India, schreef iemand.
Dan zou het geen goede reisgids zijn: het verhaal beperkt zich tot Delhi, Jaipur en een dorpje midden in de jungle: Orchha. Dat laatste ligt wat buiten de gekende routes die de toerist volgt, het ligt ver van de bewoonde wereld. Er zijn prachtige tempels en paleizen, overgroeid door groen. Orchha deed me helemaal denken aan het dorp van Mowgli in Jungle Book.
Speelt Bling Bling 2 zich ook af in India?
Nee. Hoofdzakelijk in Europa. België, Nederland, Italië en hele rist landen in de Balkan. Maar in Bling Bling 3 gaat India opnieuw een belangrijke rol spelen.
DPB Karin en Peggy (rechts) met collegablogger Carolien van
Mustreads or not (in het midden)
Bling Bling 1 telt meer dan 500 bladzijden. Het tweede boek ook?
De allereerste krantenrecensie van mijn eerste boek was zeer lovend, maar gaf me twee grondige kritieken. Ten eerste: het boek is te dik. Ten tweede: Bling Bling is een wat kinderachtige titel. Dus ik nam me voor om het verhaal af te ronden in pakweg 350 pagina’s. En ik zou een betere titel zoeken.
Is dat gelukt?
(Slaat de ogen ten hemel) Geloof me: ik heb echt geprobeerd. Maar het is exact even dik als het eerste deel. En de titel werd uiteindelijk toch weer Bling Bling 2. Mea culpa.
Wat inspireerde je voor Bling Bling?
Ik maakte de diamantroof op Brussels Airport in mei 2013 van dichtbij mee. Dat bracht me achteraf aan het denken. Ik begon me te verdiepen in diamant en de Antwerpse diamantsector en hoe meer ik daarover te weten kwam, hoe meer ik me verwonderde over diamantroven. Elk jaar zijn er in de wereld enkele gigantische diefstallen rond diamant. Maar zelden worden de daders daar gelukkiger van. Je krijgt de buit aan de straatstenen niet verkocht zonder tegen de lamp te lopen, en dat doen ze bijna zonder uitzondering. En als je de diamant al zou kunnen verkopen, zit je plots op een gigantische stapel geld. Zwart geld: daar kan je steeds minder mee aan de slag zonder in de kijker te lopen.
Diamant stelen is niet slim?
Ik heb het zelf voor alle duidelijk nog nooit geprobeerd, maar het lijkt me geen briljante career move. Op Brussels Airport was er al vijf keer een diamantroof, en in elk van die gevallen zaten de daders snel achter de tralies. Ik vroeg me af hoe je zoiets geregeld krijgt, hoe je daarvoor de juiste mensen om je heen verzamelt en hoe je een grote geritseld zou krijgen zonder te eindigen met een kogel door je hoofd. Kan je je mededaders nog vertrouwen wanneer je een miljoenenbuit binnenrijft? En toen kwamen er al die prijzen. Hoe voelt dat?
Af en toe moet ik even in mijn arm knijpen. De laatste woorden van Bling Bling waren al bijna een jaar geschreven toen ik de Hercule Poirotprijs won. Op dat moment was ik tot over mijn oren verdiept in Bling Bling 2, het vervolg. Die prijs had ik absoluut niet zien aankomen. Nog nooit had een debuut die gewonnen. Toen ik genomineerd bleek voor de Diamanten Kogel bekeek ik het lijstje van de andere genomineerden. Daar zijn enkele sterke auteurs bij. Dus ik nam alvast genoegen met de nominatie. Aangezien ik al die andere grote prijs had gewonnen, zouden ze de Diamanten Kogel zeker aan iemand anders geven,’ redeneerde ik. En toch. En precies hetzelfde gebeurde met de Schaduwprijs. Het gekke is dat je je boek als auteur al lang achter je hebt gelaten wanneer die prijzen komen. Het kind is volwassen en heeft het huis verlaten. Het begint een eigen leven te leiden, zo voelt het. 
En dan is daar Bling Bling 2? Precies. Bling Bling is het eerste deel van een groter geheel dat uiteindelijk een trilogie moet worden. Het tweede verscheen half juni in de boekhandel.
Bling Bling was tot nu toe amper of niet verkrijgbaar in de Nederlandse boekhandel.
Dat is het lot van een beginnende auteur. Er is een duidelijke grens tussen Vlaanderen en Nederland, maar dat geldt in beide richtingen begrijp ik. Hopelijk zal de Schaduwprijs daar wat aan veranderen en brengen ook Nederlandse boekhandels binnenkort het verhaal. En anders kun je het nog altijd online bestellen, onder andere bij bol.com.
Wanneer komt dan het sluitstuk van je trilogie?
Zonder twijfel ergens in 2018. Over een precieze datum maak ik vandaag nog geen belofte. Zo snel mogelijk, maar het moet natuurlijk verenigbaar blijven met mijn job. Hoe meer succes, hoe zwaarder die druk wordt. Ik heb me in elk geval voorgenomen eerst wat verlof te nemen van het schrijven. Maar na de vakantie zal het weer gaan kriebelen, dat voel ik nu al.
Nog even dit: In de eerste twee boeken gebruikte ik hier en daar namen van echte mensen, waaronder Carolien. In BB3 zal ik dat opnieuw doen. Lezers die me een kiekje bezorgen (FB, twitter) van BB (Terwijl ze lezen of op een leuke of verre plek of met bekende personen) zet ik op FB. Daaruit pik ik de leukste voor een rol in BB3.
Jan, bedankt voor de korte babbel en een inkijk in je Bling Bling verhaal.
Leuk dat het tweede deel ons Boek van de Maand juli mocht zijn.
Succes met Bling Bling 3! Ik kijk er in ieder geval al naar uit 🙂
Dank aan uitgeverij WPG Uitgevers België voor het ter beschikking stellen van de win- en recensie-exemplaren.
Karin – Team De Perfecte Buren
De winnaar die een exemplaar krijgt van Bling Bling 2 is Johan Buts!! Gelieve je adres gegevens te mailen naar perfecteburen@gmail.com en het boek komt asap naar je toe!
Het correcte antwoord op de vraag “Wat is het mailadres van Roman
Tokar? ” is: Wolf punt Tokar apenstaart gmail punt com of Wolf.Tokar@gmail.com
De winnaar die een exemplaar krijgt van Bling Bling 2 is Johan Buts!! Gelieve je adres gegevens te mailen naar perfecteburen@gmail.com en het boek komt asap naar je toe!
Het correcte antwoord op de vraag “Wat is het mailadres van Roman
Tokar? ” is: Wolf punt Tokar apenstaart gmail punt com of Wolf.Tokar@gmail.com
Eerder verschenen op Perfecte Buren.
