"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Carl Linnaeus

Woensdag, 11 mei, 2022

Geschreven door: Gunnar Broberg
Artikel door: Djoeke van Netten

Biografie over de man die de natuur rangschikte

[Recensie] “Geen enkel veld is breder dan de plantkunde, niets is moeilijker.” Aldus Carl Linnaeus toen hij in de jaren 1730 woonde en werkte op het landgoed Hartecamp, tussen Haarlem en Leiden. Linnaeus maakte van de plantkunde zijn levenswerk. Meest bekend is zijn Systema Natura, waarin hij de levende natuur rangschikte. Over Linnaeus is nog veel meer te vertellen, en dat doet Gunnar Broberg met verve in deze biografie, die nu in het Nederlands vertaald is. Die vertaling is soms wat slordig, en moet ook niet makkelijk zijn geweest, aangezien in Brobergs originele werk veel citaten in 18de-eeuws Zweeds zijn weergegeven – nu dus in modern Nederlands. En er staan nogal wat citaten in het boek. Broberg wil, stelt hij zelf in het voorwoord, zo dicht mogelijk bij Linnaeus komen: “weten hoe hij dacht… bij hem thuis langsgaan”. Dat levert een vuistdikke biografie op met enorm veel interessante wetenswaardigheden waarin Linnaeus inderdaad op de voet gevolgd wordt. Onder meer naar Nederland dus, waar hij promoveerde in Harderwijk, Boerhaave ontmoette, lang ziek en ook vrij eenzaam was, en zich verwonderde over wat hij zag, hoorde, rook en proefde.

Lekker weglezen doet het boek echter niet, daarvoor is de informatiedichtheid te groot; het aantal namen, plaatsen, opsommingen en details doet duizelen. Er zit een bepaalde haast en oppervlakkigheid in de tekst, alsof Broberg zich nergens de tijd gunt om dieper in te gaan op wat hij schrijft, op het belang of de grotere context van de citaten en anekdotes. Wel prachtig geïllustreerd, met paginagrote platen in kleur, om even rustig bij stil te staan.

Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine

Boekenkrant