"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Coast

Maandag, 21 november, 2022

Geschreven door: David Ross
Artikel door: Evert van der Veen

De grens tussen land en zee

[Recensie] Onze aarde telt 1,6 miljoen kilometer aan kust. Die kusten zijn wereldwijd meestal gevormd door de natuur in een langdurig wordingsproces maar ook mensen hebben invloed op kusten. Ons eigen land zou in de huidige vorm volslagen ondenkbaar zijn zonder de dijken langs de zee en rivieren als Rijn, Maas, Waal en IJssel. Waterwerken uit de 20e eeuw als de Oosterscheldedam en de Afsluitdijk zorgen voor extra veiligheid in veranderende omstandigheden.

Er zijn ook situaties dat kusten afkalven en dat mensen daar machteloos tegenover staan wanneer hoge klifkusten afbrokkelen. Huizen en zelfs gehele dorpen verdwijnen dan op een gegeven moment in zee, nadat ze eerst al zijn verlaten omdat de zee te dichtbij is gekomen. Zeeland kent tal van verdronken dorpen die door de eeuwen heen door de kracht van het water zijn verzwolgen. Als symbool van onze kustverdediging is een foto van een houten strekdam bij Vlissingen opgenomen.

Dit Engelstalige boek Coast is een boeiende kennismaking met kusten wereldwijd en daarin wordt de grote variatie aan kusten duidelijk zichtbaar.

Hawaï
De Bahama’s bestaan uit 365 eilanden, waarvan de meeste onbewoond zijn. Een luchtfoto laat een deel van deze kleine eilandjes zien. Uiteraard zijn er vele fraaie afbeeldingen van kusten, die zich toch vaak al goed lenen voor een foto, met schitterende rotspartijen die fraai contrasteren met de blauwe zee. Bijzonder mooi is de Na Pali klifkust op Hawaï, waar de kliffen een hoogte van 1200 meter kunnen bereiken. De kleuren doen denken aan een permanente herfst en zijn van een indrukwekkende schoonheid.

Boekenkrant

De Franse kusten zijn vanwege hun ruigte ook fraai. Opvallend is een luchtopname van Banc d’Arguia, Bassin d’Arcchon, Gironde, in Aquitaine in Frankrijk. Het is een prachtig samenspel van kleuren door de golven op de zandbank waar vogels staan. De plek is alleen per boot bereikbaar.

Ook de Engelse kusten zijn vanwege hun natuurschoon aantrekkelijk. Zeer bekend is Giant’s Causeway in Ierland, met zijn basaltrots die als kolommen zijn gevormd. De nevel boven de zee geeft een wat mystiek tintje aan deze opname.

Fraai is de luchtopname van Horseshoe eiland, Mergui Archipelago. Het eiland bevindt zich voor de kust bij Myanmar en Thailand.

Een bijzonder natuurverschijnsel is er bij de Le Morne op de Mauritius eilanden. Vanuit de lucht lijkt het alsof het water de diepte wordt ingezogen. Het zeezand is hier permanent in beweging waardoor dit effect ontstaat.

Geel, bruin en blauw
De Skeleton kust van Namibië is een boeiend contrast van geel en blauw want de door de wind fraai gevormde duinen reiken hier tot aan de kust. Ook het Padar eiland in Indonesië biedt een prachtig palet aan kleuren in de tinten geel, bruin en blauw die samen een mooi spel van vormen en lijnen tot stand brengen.

Het Great Barrier Reef in Australië, met een lengte van 2600 kilometer en 600 soorten koraal, mag in dit boek natuurlijk niet ontbreken. Het staat onder grote druk vanwege de opwarming van het zeewater waar koraal uiterst gevoelig voor is met als gevolg dat het afsterft en zijn schitterende kleuren verliest. Onlangs waren er gelukkig ook hoopgevende berichten van – enig – herstel en stabilisatie.

David Ross is historicus en schrijft over de geschiedenis van transport en stoommachines. Ook publiceerde hij over bruggen, vuurtorens en zeilschepen.

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow