"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De geheime oorsprong

Woensdag, 17 november, 2021

Geschreven door: Tom Vanderlaken
Artikel door: Peter van Bavel

Een verhaal met veel actie, speurwerk en gevaren

[Recensie] Een boek laten voorzien van een signatuur is in het geval van auteur Tom Vanderlaken geen sinecure. Achter dit pseudoniem gaat een persoon schuil die naast auteur van historische non-fictie tevens archeoloog is.

Wanneer ik het juist heb begrepen is dit zijn eerste boek dat niet louter op feiten en resultaten van onderzoeken is gebaseerd. En dat vergt lef. Om de feiten aan te vullen en af te wisselen met fictieve personages, gebeurtenissen en onderzoeksresultaten. Dat het ook effect zou hebben op de geloofwaardigheid van de historische non-fictie publicaties is zeker.

Daarmee is de oorsprong van het pseudoniem Tom Vanderlaken aangetoond en gerechtvaardigd.

Het boek heeft menig ander recensieboek moeten laten voorgaan. Ik had al eerder de eerste hoofdstukken gelezen en was al snel tot de conclusie gekomen dat dit geen vakantiemateriaal was voor op een rumoerig strand of terras. Wat nodig is om je volledig in dit avontuur te storten is volledige aandacht, concentratie en geduld. Dat juiste moment liet op zich wachten en was nu eindelijk daar.

Boekenkrant

Het is namelijk alsof ik weer in de schoolbanken ben beland. Mijn voormalig geschiedenisdocent op de middelbare school beheerste deze kunst ook. Om zijn klas mee te nemen op een reis die niet alleen de hele aardbol bestreek maar daarnaast ook een breed scala aan onderwerpen de revue liet passeren. En leren deed je. En dat doe je hier ook, tijdens het lezen.

Over de relatie tussen ogenschijnlijk totaal verschillende religies en culturen, over het kunnen ontcijferen en zelfs leren lezen van hiëroglyfen, vlieglessen in een Cessna, de evolutie van het Bijbelverhaal en met name de oorsprong van het leven in het eerste Bijbelboek Genesis, de ongelijkheid van vrouwen in alle culturen, de Kruisvaarders, de Tempeliers, de Orde van Malta en de rol van het Vaticaan.

En daartussen zit een verhaal gevlochten met veel actie, speurwerk en gevaren. Met een groot aantal personages afkomstig uit alle hoeken van de moderne wereld. Een verhaal dat zich afspeelt in talloze landen. Gelukkig speelt geld geen rol want alleen alle afgelegde reizen zouden al een vermogen kosten.

De vergelijking wordt niet geheel onterecht gemaakt met de boeken van Dan Brown en Umberto Eco. Die weten ook de mix tussen spanning en historie te bereiken. De verhoudingen tussen historie en actie zouden wat mij betreft iets meer in balans hebben mogen zijn.

Qua kennis was het op momenten een uitdaging voor mij. Niet door de onlesbare dorst van de auteur om de lezer steeds meer informatie te geven, meer omdat ik ondanks een uitermate zorgvuldig leestempo hier en daar de kennis ontbeerde om het te blijven begrijpen.

Wanneer drie deskundigen discussiëren over het vergeten oerperspectief en de erfzwakte, doe ik maximaal inspanning en voel mij desalniettemin vreselijk dom. Naast een enorme schat aan opgedane kennis moet ik ook erkennen dat het voor mij soms ‘too much’ bleek te zijn.

Mijn vrouw bevroeg mij op mijn mening over het boek en stelde mij na afloop de vraag of de lezers die daadwerkelijk alle informatie willen opslurpen, niet meer gediend zijn met een historische non-fictie?

Ik ben het, zoals wel vaker, volledig met haar eens. Het is rustgevender zaken te lezen waarbij je zeker weet dat ze waar zijn. Je hoeft dan als lezer niet te filteren wat waar is en wat niet.

Aan de andere kant trekt deze historische fictie belangstellenden over de streep om zich te wagen aan deze ervaring. Omdat ze net als ik, terug verlangen naar de geschiedenislessen van weleer; onze persoonlijke oorsprong.

Ik geeft De geheime oorsprong drie sterren en kijk uit naar een wereld met meer kennis, begrip en mededogen, over en met elkaar.

Persoonlijke songtekst:
‘I went in search of paradise
They said it would be good for my head
So I went in search of paradise
But she took me by the head instead

Paris – London
Glamour and despair
Ruins – We were ruined over there
Ruins – We ruined over there-er-er.

And when you think you’re in paradise
But then you find your arms are tied
Caprive in the name of paradise
The chains are all her lies

I don’t think anyone ever found paradise
‘Cos paradise is based on lies’
(The Stranglers – ‘Paradise’)

Eerder verschenen op Perfecte Buren