Slag der Gulden Sporen
“Gij Vlaming die dit boek gelezen hebt, overweeg bij de roemrijke daden die het bevat, wat Vlaanderen eertijds was, wat het nu is, en, nog meer, wat het worden zal, als gij de heilige voorbeelden van uw vaderen vergeet”
[Recensie] Auteur Hendrik Conscience (1812-1883) is één van de bekendere auteurs die de Vlaamse identiteit èn taal op handen droeg. Met zijn boek De Leeuw van Vlaanderen leerde hij het volk dat er meer bestond dan de Franse taal- en cultuurdominantie. Hij beschreef bloemrijk de Franse bezetting van Brugge, de slag bij kasteel Male en de verwoesting van kasteel Nieuwenhove, de gevangenneming van Vlaamse edelen door de Franse troon en de roemrijke Slag der Gulden Sporen waarin het Vlaamse volk een heel Frans leger wist te verslaan in het jaar 1302.
De hoofdrolspelers
De centrale rollen in dit boek worden ingevuld door de twee belangrijkste Gildemeesters van de stad Brugge, Pieter Deconinck voor de wevers en Jan Breydel voor de beenhouwers, alsmede door de leenheer voor Vlaanderen, Graaf Gwijde van Bethune, zijn kinderen Robrecht van Bethune, Gwijde junior, Filippa , Willem, en zijn kleindochter Machteld die de dochter was van Robrecht van Bethune. Deze familie regeerde rechtvaardig en menselijk over Vlaanderen. Daarnaast stonden de wapenfeiten van vader en zoon Robrecht als roemrucht bekend. Zij droegen respectievelijk de geliefde naam ‘de Leeuw’ en ‘de Leeuw van Vlaanderen’.
Tussen 13e en 14e eeuw
Het boek speelt zich af tijdens het leven van koning Philippe VI de Valois en zijn broer Charles de Valois, het Vorstenhuis van Frankrijk. Philippe VI de Valois leefde tussen 1293 en 1350. Zijn broer Charles de Valois leefde tussen 1270 en 1325. Jan Breydel leefde tussen 1264 en 1333, en Pieter Deconinck leefde tussen 1260 en 1333. Graaf Gwijde leefde tussen 1226 en 1305. Zijn zoon Robrecht van Bethune leefde tussen 1247 en 1322. De Slag der Gulden Sporen vond plaats in het jaar 1302. Het boek eindigt 1 dag na deze Slag. Door deze historische gegevens weten we dat het boek De Leeuw van Vlaanderen zich afspeelt rond de eeuwwisseling tussen de 13e en de 14e eeuw.
Werken en leven
Hoewel Hendrik Conscience absoluut niet rond kon komen van zijn schrijverschap en daardoor in Rijksdienst zijn loon moest gaan verdienen, laat Conscience de wereld een enorme stapel met literaire werken na. Een goed overzicht hiervan staat op de website van DBNL.org: Hendrik Conscience – auteur – DBNL. Een levensbeschrijving van de auteur vindt u hier: Hendrik Conscience Biografie (bibliotheek.nl)
Oorlogsboek
Het verhaal dat auteur Conscience uit de doeken doet, is enorm levendig beschreven. Alles wat een oorlog en bezetting met zich mee brengt, alle hevige emotie en verderf, al het lichamelijke en geestelijke lijden, doch evengoed de emotionele ontlading wanneer doodgewaanden hun geliefden weer in de armen sluiten. Het is een oorlogsboek en dat brengt altijd een extra geestelijke lading mee die aan de lezer wordt overgedragen mits het boek goed geschreven is. Zelfs het sterkste literaire werk hoef je echter niet in 1 zucht uit te lezen. Ik heb het boek in ongeveer gelijke parten verdeeld en over een week verspreid gelezen, steeds het boek opzij leggend om alles een plekje te geven en vanaf een afstandje de gelezen hoofdstukken nog eens te bezien. Oorlogsboeken gaan over leed, over materieel verlies, over wanhoop en verlies van levens. Over verraad en over verzet. Over onvoorstelbare gruwelijkheden die in de waanzin van een oorlog worden begaan. Het boek De Leeuw van Vlaanderen gaat ook nog over de Vlaamse identiteit en de onverzettelijkheid van haar inwoners tegenover de geweldenaars die over land, over wat men mag denken, en over de Vlaamse levens willen beschikken.
De website van de Belgische Literaire Canon heeft een fraaie toelichting op de roman geplaatst: De Leeuw van Vlaenderen | Literaire Canon Rest me, om te vermelden dat de dochter van de Leeuw van Vlaanderen samen met haar geliefde Adolf van Nieuwland de oorlogsjaren heeft overleefd. Op de dag na de Slag der Gulden Sporen werd hun levensgeluk ingezegend in de Abdij van Groeninge nabij Kortrijk.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
