"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Rode handen

Zondag, 1 maart, 2015

Geschreven door: Danielle Pasma
Artikel door: Patrice van Trigt, Chester Gerritse

Niet allerdaagse roman

[Duorecensie] Ambers leven verandert volledig wanneer zich herinneringen aan een vorig leven als middeleeuwse huurling ontvouwen. Het blijft echter niet bij herinneringen alleen…
Haar ruige alter ego met zijn leven van vuur, vrijheid, vechten en vrouwen komt weer volledig terug en gooit alles overhoop. Wisselend van haar huidige onzekere zelf naar de wilde en ongeremde Tamás, wordt Amber heen en weer geslingerd tussen heden en verleden.De huurling zit niet alleen in haar gedachten, zelfs haar lichaam krijgt zijn oude gevoelens weer terug.Amber raakt compleet in verwarring wanneer ze ontdekt dat haar vroegere zelf niet van plan is te vertrekken en zij het leven van zowel man als vrouw in één lichaam moet zien te leiden. Dan blijkt dat nog meer mensen uit Tamás’ bestaan zijn teruggekeerd en levenslange rode draden worden zichtbaar…

Lezers: Chester en Patrice.
Groepsrecensie samengesteld door Patrice (Team DPB)

Over de auteur
Daniëlle Pasma (1969) volgt een boeiend levenspad. Na een bestaan als dierenarts, werd ze klassiek homeopaat voor mensen, en nu geeft ze al jaren trainingen op het gebied van spirituele natuurbeleving in het prachtige, Noord Hollandse Bergen. (www.eruname.nl) Schrijven is van kinds af aan haar passie. Rode handen is haar eerste roman.

Cover
Chester; De cover laat een gezicht zien dat uit twee gezichten bestaat. Links een vrouw en rechts een man. De achtergrondkleur is rood en het gezicht lijkt uit deze kleur voort te komen. Vrouw kleurt meer licht en man kleurt meer donker, alsof naast de scheiding man/vrouw ook een scheiding tussen goed en kwaad wordt aangegeven. Alhoewel, scheiding … de gezichten lopen naadloos in elkaar over. Zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ze zijn in balans. Intrigerende cover en heel symbolisch. Ik geef de cover een 9.

Boekenkrant

Patrice; Een opvallende cover. Niet zozeer door de kleurstelling maar vooral door de indringende blik uit beide ogen. Duidelijk is dat het gaat om een gespleten persoon, een mannelijke en vrouwelijke helft. Een veelzeggende foto, helemaal als je het verhaal hebt gelezen. Het gebeurt niet vaak dat een cover je zo ‘aankijkt’. Prachtig, ik kan niet anders zeggen. Ik had wellicht voor dikke rode letters gekozen in de titel. Maar of dat er vanaf zou knallen is de vraag. Een dikke 9!

Samenvatting
Chester; Amber is een onzekere vrouw met een kwakkelende homeopathie-praktijk. Ze is getrouwd met Jos en heeft een zoontje, Tijl. Amber is een beetje zoekende in haar leven. Ze krijgt van haar vriendin Livine de tip om eens te mediteren. Hoewel ze bij haar eerste sessie het idee heeft dat het nergens toe leidt, komen er toch, zij het kort, hevige gevoelens van lust, moordzucht en woede naar boven. Iets wat totaal niet in overeenstemming is met haar karakter. Deze sessie blijkt het begin van een ‘intrinsieke reïncarnatie’ te zijn van de persoon, een mannelijke krijger, die Amber 750 jaar geleden is geweest. Deze krijger genaamd Tamás (afgekort Tas), neemt gaandeweg meer en meer de controle over van Amber. Dit tot grote ontsteltenis van de omgeving van Amber.

Patrice; Niet ontevreden met haar leven is Amber, moeder van Tijl en getrouwd met Jos, op zoek naar wat innerlijke rust. Ze is wel van het spirituele, van het ‘andere’. Ze heeft een eigen homeopathiepraktijk aan huis die ze nog op de rit moet zien te krijgen. Om een beetje tot zichzelf te komen doet ze voor het eerst aan meditatie, iets wat haar vriendin Livine haar heeft aangeraden. Tijdens die sessie ervaart Amber iets wat ze niet kan plaatsen. Vanuit het niets voelt ze zich ineens anders, een oerkracht dringt zich vanuit het niets naar voren, iets wat ze niet kent en wat haar zelfs angstig maakt. Ze breekt de sessie abrupt af. Toch laat het gevoel haar niet los, sterker nog, dat wordt alleen maar heftiger.

Chester; Het karakter van Tas staat haaks op dat van Amber en er zit eveneens 750 jaar cultuurverschil tussen beide levens. Amber is in de war. Waarom komt deze man in haar naar boven? Wat is hun connectie? Als blijkt dat er meer tijdsgenoten van Tamas teruggekeerd zijn naar Ambers heden, wordt langzaamaan duidelijk dat er nog onafgemaakte zaken spelen. Amber wordt hierbij heen en weer geslingerd tussen het heden en herinneringen van 750 jaar geleden.

Patrice; In de dagen die volgen neemt er een soort van hogere macht controle over haar doen en laten. Amber weet niet wat haar bezielt, waar komt die oerdrift vandaan? Waarom doet ze dingen die ze doet en voelt ze de dingen zoals ze die voelt? Het lijkt enerzijds zo bekend allemaal maar dat kan toch helemaal niet? Wanneer ze naar haar onderbewustzijn luistert weet ze ineens waar ze mee te maken heeft. Maar hoe legt ze dat uit aan haar gezin en familie? Die vinden haar maar vreemd gedrag vertonen en weten zich geen raad met haar ‘onzin’. Voor het ouderlijk gezin is het zelfs heel confronterend. Het loopt zo uit de hand dat thuisblijven geen optie meer is en ze haar vriendin Livine in vertrouwen neemt. En dan blijkt haast het ondenkbare de realiteit. Ook zij heeft deze ervaring, sterker nog; ze weet precies wat er met Amber aan de hand is. Samen gaan ze proberen het innerlijk gevecht tot een goed einde te brengen. De kracht is echter zo sterk en allesoverheersend dat Amber er aan onderdoor dreigt te gaan. En met Amber alles en iedereen om haar heen.

Conclusie
Chester; Rode Handen is een complex verhaal, waarbij de hoofdpersoon Amber continu wisselt tussen haar huidige vrouwelijke ik en haar mannelijke ik van 750 jaar geleden. Vooral tijdens de eerste 50-60 pagina’s vergt dit nogal wat doorzettingsvermogen van de lezer. De karakters moeten nog vorm krijgen en de nonchalante schrijfstijl van Daniëlle Pasma werkt meer dan eens verwarrend, omdat ze bij vlagen van de hak op de tak lijkt te springen. Het is als lezer goed zoeken naar je plek in het verhaal. Als de richting van het verhaal eenmaal duidelijk is en de scheiding tussen heden en verleden helder is afgebakend, wordt de leeservaring een stuk prettiger.

Patrice; Alleen die cover al! Waanzinnig mooi en zo treffend. Een betere visualisering van het verhaal is haast ondenkbaar. Op een uiterst verwarrende maar later minstens zo verpletterende wijze beleef je dit wonderbaarlijke boek. In het begin was het even zoeken naar de verhaallijn, aftasten wat er nu precies aan de hand was en hoe het te lezen. Maar eenmaal in het verhaal…..tjonge!

Chester; De flashbacks naar de middeleeuwse krijger die in Amber schuilt (Tamás), als je ze zo mag noemen, geven de indruk van een avontuurlijk jongensboek. Hoewel de onverzadigbare seksuele driften van Tas (en de soms expliciete uitwerking hiervan) uiteraard niet passen in dat genre, de broederschap tussen Tas en Kev, de rivaliteit tussen Tas (de bastaard) en Mauriste (wettige zoon van de Graaf) en zelfs de ontluikende eerste liefde van de woeste krijger doen dat wel. De gekozen invalshoek van een soort collectieve reïncarnatie mag origineel genoemd worden, echter, het overkoepelende plot vind ik op veel punten wat clichématig. Een jaloerse halfbroer, een ‘gemene stiefmoeder’, het verlies van liefde (moeder en Ana) en de levenslange zoektocht hiernaar vol vruchteloze pogingen tot het vullen van de leegte (en het daarmee gepaard gaande schuldgevoel) … het blijft allemaal wat aan de oppervlakte drijven. Hetzelfde geldt voor de vertaling van Daniëlle naar het Amber-tijdperk. Dit is wellicht ambitieus te noemen (bijv. de continue intrinsieke wisseling tussen de twee persoonlijkheden Amber en Tas), maar de ongebreidelde, intense haat van Koen voor zijn zus Amber krijgt te weinig diepte en wordt naar mijn mening te gemakkelijk verklaard door het verleden.

Patrice; De personages krijgen werkelijk alle ruimte, vooral dat van Amber en Tamás voelt haast ‘bekend’ aan. Amber is overtuigd dat ze knettergek aan het worden is. En dat wordt bijzonder goed neergezet. Er speelt zich een kat en muis-spel af in een en hetzelfde lichaam. De kracht is haast tweedimensionaal en voelbaar. Heel bijzonder om te lezen hoe het onderbewuste de overhand neemt en zich sterk op de voorgrond dringt. Pasma vertaalt dat erg mooi in het juiste taalgebruik en fysieke acties. De onderliggende psychologische aspecten zijn in balans, krijgen nagenoeg de vrije hand. Je leert daardoor alles van deze twee karakters kennen, hetgeen wat hen samenbrengt en bindt. Het maakt hen één en ze sluiten elkaar in de armen.

Chester; Het concept van reïncarnatie, waarbij je nooit volledig loskomt van je verleden, waarin je ziel blijft terugkomen in een andere belichaming, zodat je vroeg of laat in het reine moet komen met alle onafgemaakte zaken, nodigt je als lezer uit om na te denken over je plaats in de eeuwigheid. Wat voor invloed heeft mijn handelen nu op het leven van mij en vele anderen om mijn heen op dit moment en in de toekomst? Een boodschap van leven in harmonie met jezelf en je omgeving. Een beetje beschouwing kan nooit kwaad. De betekenis van de hoofdpersonen in elkaars leven en de verbondenheid door de eeuwen heen, waarbij zowel de hedendaagse karakters als die uit het verleden in elkaars nabijheid vertoeven in verschillende rollen, kregen mijns inziens te weinig draagkracht om het tot een vloeiend geheel te smeden.

Chester; De gekozen vertelwijze van Daniëlle Pasma is bijzonder dapper en doordacht. Regelmatig erg goed uitgevoerd, maar als lezer moet je vanaf pagina 1 behoorlijk op je qui vive zijn om niet te verzanden in het repetitief teruglezen van paragrafen om er zeker van te zijn dat je de karakters en de gebeurtenissen in het juiste perspectief plaatst. Sexscenes, mits goed beschreven, zijn nooit vervelend om te lezen, maar ik vond de hoeveelheid hiervan de functionaliteit ontstijgen. Het was al snel duidelijk dat de woeste krijger Tas een zeer seksueel persoon was (gedreven door zijn hunkering naar liefde en geborgenheid) en per transformatie en projectie gold dit eveneens voor Amber. Echter, dit werd bij vlagen teveel uitgebuit. De scene waarin Amber en Tas heel kort door de bocht genomen samenwerkten om Jos, de man van Amber, te bevredigen vond ik, in retroperspectief, erg bevreemdend.

Patrice; De sfeerschetsen van de middeleeuwen zijn haast onwerkelijk, zo goed! Het harde leven in die tijd, de zigeuners waar Tamás zich zo bij thuis voelt, zijn gevoelens voor mooie Ana en de vriendschap voor Kev. Alles in dit verhaal is heftig, gaat met veel emoties gepaard. Er is veel aandacht voor details in het boek en dat maakt alles heel realistisch, terwijl het natuurlijk een surrealistisch boek is. Je voelt als lezer mee met het hartverscheurende verdriet, met de behoefte die de personages voelen om liefde te ervaren, bevestiging te krijgen van hun familie in wie ze zijn. De zoektocht naar zichzelf, de rode draad door het verhaal is magistraal neergezet, dusdanig dat je als lezer niet anders kunt dan je volledig mee te laten voeren in het avontuur vol rauwe liefde, geweld en zelfverwoesting.

Beoordeling
Chester; Rode Handen vond ik in zijn algemeenheid vrij complex qua opbouw. Het was lastig om lekker in het verhaal te komen. De schrijfster sprong (vooral in het begin) heen en weer, waardoor het lastig was om je focus te vinden.

Patrice; Op een indringende en steeds meer verstrengelende wijze begeef je je als lezer in het nu en in het toen. Zonder dat je er erg in hebt -en dat is in het begin even wennen- leef je in twee werelden die haaks op elkaar staan, maar meer met elkaar gemeen hebben dan dat je zou vermoeden. In Rode handen lopen de bijzondere persoonlijkheden door elkaar heen, letterlijk. En dat maakt het verhaal ook zo apart. Van een ‘Alice in Wonderland-ervaring’ naar het harde middeleeuwse leven van 750 jaar geleden. Zo is dit boek het beste te beschrijven, zo ervaart Amber zelf haar eerste ontmoeting met haar onderbewustzijn ook. Vanaf de eerste pagina ben je geboeid door de schrijfstijl en de vraag ‘waar gaat dit heen?’

Chester; De geschiedenis van Tas, Kev, Ana, Mauriste en de Graaf vond ik het meest prettig om te lezen. Zoals gezegd was het welhaast een avontuurlijk jongensboek. Het expliciete karakter zorgde er echter voor dat het genre lastig te duiden valt. Een jongensboek is als volwassene nog prima te lezen – kan zelfs spannend zijn – als je het maar leest voor wat het is. Met Rode Handen is het lastig om er een etiket op te plakken voor wat betreft het genre.

Patrice; De schrijfstijl is vlot, fantasierijk en helder. Het leest als een sneltrein, maar dat wil je eigenlijk niet want dan is het zo uit. Vooral de passages van Tamás in de middeleeuwen hadden, bij wijze van spreken, eindeloos mogen zijn. De erotische scenes zijn ruw maar niet oneerbiedig geschreven, het past bij de tijd en de situatie op dat moment. Net als de gevechten, die filmisch worden beschreven, de rauwe kanten van die tijd . Daar zou nog zoveel meer over te vertellen zijn. Eigenlijk bevat het verhaal alle componenten van meerdere boekgenres bij elkaar. Het is spannend, mooi, emotioneel, verdiepend en bijzonder.

Chester; De uitwerking van het leven van Amber en haar naasten vond ik behoorlijk zweverig en regelmatig oppervlakkig. Desalniettemin kreeg het verhaal, maar dan met name het verhaal van 750 jaar geleden, mij uiteindelijk wel mee naar het einde. Een goed gekozen concept van de schrijfster, de inhoudelijke uitvoering laat hier en daar nog wat te wensen over. Desondanks vind ik de uitwerking van de intrinsieke strijd tussen Amber en Tas geloofwaardig uitgewerkt en dit verdient een pluim. Ik geef Rode Handen 2,5 ster

Patrice; Met Rode handen heb je een niet alledaagse roman in je handen. Het aarzelende gevoel dat in het begin de boventoon voerde verdween al heel snel en meegevoerd worden in een prachtig verhaal was vervolgens onvermijdelijk. Het enige minpunt aan dit overweldigende verhaal is dat je in het begin echt geen onderscheid kunt maken tussen Amber en haar alter ego Tamás. Wanneer je dat eenmaal onder de knie hebt, middels te schakelen –zoals Amber dat ook doet- dan is het zeker te doen. En dat is dan ook het advies; lees en ervaar dit boek, ga dit avontuur aan! Als het begin niet zo verwarrend was geweest dan had dit verhaal vijf sterren gekregen. Nu waardeer ik het met 4,5 dikke exemplaren. Met dank aan Danielle Pasma voor de mogelijkheid haar avontuur te mogen beleven, want gevoelsmatig denk ik echt dat dát het is!

Nawoord
Over Rode handen valt veel te zeggen maar dat het ‘anders’ is, dát is zeker! Hoe dat te interpreteren ligt bij de lezer zelf. Beide lezers hadden duidelijk moeite om in het verhaal te komen, te onderscheiden wie waar wat vertelt en ervaart. Toen dat eenmaal duidelijk was las het stukken beter. Waar Patrice duidelijk proefde dat er meer stak achter het verhaal, dat er gevoelsmatig een ervaring werd gedeeld i.p.v. ‘slechts’ een verhaal geschreven, had Chester meer het gevoel dat de passages over Tas en Kev van 750 jaar geleden, lezen als een jongensboek.

Eerder verschenen op Perfecte Buren

Boeken van deze Auteur:

Rode handen

De rode trilogie 2 - Rode draden