Oorlog in Oekraïne
Het verhaal in Een kleine, koppige stad speelt zich af in Voznesensk, een stadje in het zuiden van Oekraïne. De oorlog is een week geleden begonnen, het is 2 maart 2022 als het verhaal in dit stadje begint.
Men beseft dat de Russen zullen komen omdat Voznesensk aan een brug over een rivier ligt. Die brug is belangrijk omdat hij daarna toegang geeft tot een waterkrachtcentrale en een kerncentrale. De komst van de Russen wordt dus gevreesd en verwacht. De inwoners besluiten om dat niet lijdzaam af te wachten maar zich daar zo goed mogelijk op voor te bereiden. Er wordt een plan gemaakt om een Russisch konvooi tegen te houden en hun opmars te vertragen.
Dynamisch verhaal
Het verhaal schetst in een vele, vaak korte hoofdstukken het verdere verloop waarbij de gebeurtenissen vanuit verschillende perspectieven worden verteld en dat maakt dat er stevige dynamiek in het verhaal zit. De spanning van de oorlog is duidelijk voelbaar; de lezer wordt meegenomen in het verloop van de strijd en staat er min of meer midden in als diverse personen in hun angst en strijd worden belicht.
De meest bijzondere passage is misschien wel degene waar de Russen een huis van een echtpaar binnenvallen. Zij krijgen geen grip op deze mensen en door hun onderkoelde houding druipen de soldaten weer af.
De hardheid van de oorlog komt in dit boek duidelijk naar voren maar evengoed het feit dat de Russische soldaten ook maar gewone jongens zijn die er op uit worden gestuurd zoals één van hen vertelt: “Ze hadden gezegd dat we op exercitie gingen. En toen stuurden ze ons de oorlog in” (p. 114).
De brug wordt uiteindelijk te vroeg opgeblazen waardoor het bedachte plan mislukt maar na een harde strijd wordt de Russische aanval toch afgeslagen “… maar er valt voorlopig nog niets te vieren…. Het voelt allemaal te rauw en te onaf om feest te vieren” (p. 167).
In zijn nawoord blikt Andrew Harding terug op de gebeurtenissen die hij in dit boek Een kleine, koppige stad verwoordde. Hij baseert zijn verhaal op vele interviews ter plaatse en door gebruik te maken van videofilmpjes.
Tegen het einde van zijn boek vraagt hij zich af hoe de strijd was verlopen wanneer de Russen toen niet in Voznesensk waren tegengehouden: “Misschien had de oorlog dan een heel andere wending genomen” (p. 181). Dit ‘kleine’ verhaal maakt de oorlog invoelbaar en voorstelbaar.
Andrew Harding is auteur en correspondent voor de BBC en The Guardian.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
