Verleiden is topsport
Bij ‘foute mannen’ denk ik eigenlijk aan het type dat regelmatig een vrouw in elkaar trimt en daarna onder het uiten van grote spijtbetuigingen (plus bijbehorend bloemetje) beterschap belooft – tot de volgende rampartij. In Foute man, de tweede roman van Martijn Meijer, gaat het echter om een man die ‘fout’ is omdat hij veel vrouwen versiert. Kennelijk is dat niet in de haak: veel vrouwen versieren. Mannen die aan veelwijverij doen worden uiteindelijk ook gestraft – zo leert de geschiedenis van Rogier en Marieke.
Verleiden is topsport. Dat is de opvatting van Rogier de Jong (28), hoofdpersoon in Foute man. Hij vergelijkt vrouwen versieren graag met honkbal. Het eerste honk is zoenen, het tweede betasten, het derde pijpen en het thuishonk betekent neuken. Nee, vaak uitgevangen wordt hij niet. Meestal bereikt hij de thuisplaat en is het bingo. Rond de negentig veroveringen dicht hij zichzelf toe. Hoewel: het getal varieert, afhankelijk van zijn stemming.
Rogier snakt er eigenlijk naar eens een keer goed afgewezen te worden. De vrouwen met wie hij in contact komt vallen allemaal als een blok voor hem – zelfs dat gaat vervelen. Hij vindt uiteindelijk zijn meerdere in Marieke van Leeuwen (30), een vriendin van een vriend. Op haar verjaardagspartijtje misdraagt Rogier zich nogal. Niettemin bereikt hij die avond toch nog het tweede honk. Tegelijk beseft hij dat Marieke een spelletje met hem speelt en dat hij deze keer kansloos is. Je kunt ook moeilijk tot een andere conclusie komen als de ander je toevoegt: ‘Jij bent geen partij voor mij’ en ‘Wij staan tot elkaar als de homo erectus tot de homo sapiens’.
De ontmoeting met Marieke is een keerpunt in Rogiers leven. Zijn zelfbeeld is beschadigd; hij komt in een mentale crisis terecht. Twijfels aan de ethiek van zijn levenswandel steken de kop op. En het wordt allemaal nog een stuk erger als hij vier maanden later op een door Marieke geschreven boek stuit, met als veelzeggende titel Fout! Het derde hoofdstuk, over ene Roderick, gaat gewoon over hem! In detail wordt zijn geestesgesteldheid beschreven. Citaat:
‘De player is niet wezenlijk geïnteresseerd in vrouwen: het zijn objecten, trofeeën, speeltjes die hem amuseren tot het nieuwtje eraf is. Vrouwen moeten droomvrouwen blijven die verschijnen en verdwijnen naar het hem belieft – met één muisklik.’ En nog dodelijker is Mariekes beschrijving van hun (niet plaatsgevonden hebbende) vrijpartij. ‘Na anderhalve minuut was het al voorbij. Hij stootte, hij kreunde, hij kwam. Voor mij was het een anticlimax. Als dit een scène in een roman was geweest, dan had hij de Bad Sex In Fiction Award zeker verdiend.’
Met zoiets moet je bij Rogier niet aankomen! Hij is zwaar ontdaan en zint op wraak. Ja, hij raadpleegt zelfs een advocaat over een mogelijke schadevergoeding wegens laster en smaad – een kansloze missie uiteraard. Dan pakt hij het anders aan. Hij verzamelt informatie over Marieke, onder meer door een vriendin te benaderen en uit te horen – en passant neemt hij met haar ook nog even het thuishonk. Op de vraag hoe hij Marieke het best kan benaderen komt het alleszeggende antwoord: ‘Laat je masker vallen. Laat zien wie je bent, zoals je vanavond aan mij hebt laten zien. Geen stoere verhalen dus en geen flauwe grappen.’
Rogier gaat posten voor Mariekes huis, volgt haar als ze naar buiten komt en bespiedt haar als ze bezig is met jazzballet. Het komt tot een ontmoeting en tot een uitgebreid gesprek. Waarover? Over de relatie tussen mannen en vrouwen uiteraard. Ze komen nader tot elkaar – en ook weer niet.
Behalve de hoofdpersonen Rogier, Marieke en ook vriend Huib (die beiden met elkaar in contact brengt), is in Foute man nog iemand prominent aanwezig. Dat is de schrijver zelf, die als een aloude verteller ingrijpt op de momenten dat hij dat nodig acht. Zeker aan het eind van het verhaal zet hij de personages precies naar zijn hand. Ik ben niet zo dol op dit soort constructies, maar ik vind dat Martijn Meijer de kunstgreep op een verrassende en ook humoristische manier uitvoert. Het steeds wisselende perspectief van waaruit de hoofdpersonen worden beschreven geeft het verhaal een vaart en een dynamiek die het zonder deze truc ongetwijfeld had gemist. Bovendien: Meijer schrijft rake zinnen; je verveelt je geen moment. Een man die veel vrouwen versiert – het is natuurlijk ook een dankbaar onderwerp.
Nog één dingetje. De man op het omslag associeer ik absoluut niet met de hoofdpersoon. Je kunt van Rogier denken wat je wilt, maar hij is niet dom. Wel lui en verwend. In elk geval heeft hij meer te bieden dan het vervelende en gladde machotypje dat hier wordt afgebeeld. Ook voor Foute man geldt dus: don’t judge a book … etc.
—
Eerder verschenen op Recensieweb
