Schrijnende situaties
[Recensie] Svetlana is het hoofdpersonage in de nieuwe roman van Saskia Harkema. Svetlana zou gaan studeren in Engeland. Een droom die haar ouders, door hard werken en sparen, bewaarheid wilden laten worden. Het zou heel anders lopen en Svetlana’s droom valt in duigen. Haar leven neemt een dramatische wending. Ze trouwt in 2002 en verhuist met haar man naar Nederland. Ze leeft daar 15 jaar lang in de illegaliteit, omdat haar een Nederlandse status wordt onthouden. Ze gaat echter niet bij de pakken neerzitten en wordt actief als vrijwilligster. Wanneer haar huwelijk in zwaar weer verkeert, blijkt Svetlana zwanger en besluit ze haar huwelijk een laatste kans te geven.
Onverwachte wending
Wederom neemt haar leven een onverwachtse wending als haar zoon in 2016 stateloos wordt. Ze keert terug naar haar geboorteland, maar ontdekt dat haar thuis ten prooi is gevallen aan een onafwendbare teloorgang. Ze neemt een ingrijpend besluit dat grote gevolgen zal hebben voor haarzelf en haar zoon.
“Het is een lange tocht vanuit Nederland naar Gevgelija, de geboorteplaats van Svetlana. In de zomer van 2016 besluit ik haar te gaan opzoeken met een vriendin uit de Verenigde Staten. We gaan met de auto, omdat we ook de vluchtroute die vluchtelingen nemen, met eigen ogen willen zien.”
Met Gebroken levenslijnen levert Harkema een rakende en indrukwekkende roman af over een bijzonder dappere vrouw die alles op alles zet om de bizarre wendingen die het leven haar voorschotelt, het hoofd te bieden. Voor zichzelf en haar dierbaren. Wat een moed en wat een doorzettingsvermogen. Harkema zet haar hoofdpersonage prachtig neer!
“Het leven werd ondraaglijk in Gevegelija, vertelt Svetlana me als we op haar motor een ritje maken naar het prachtige nabijgelegen meer van Doijran. ‘We zagen onze ouders van de ene op de andere dag oud worden. Ze raakten allemaal hun zorgeloosheid kwijt. De glans verdween uit hun ogen.”
Actueel en relevant
Ook de randverschijnselen die Harkema gefaseerd en verfijnd het verhaal inbrengt, raken bijzonder en maken haar nieuwe roman bovendien zeer actueel en relevant. Zo voel je als lezer werkelijk de schrijnende situatie waarin de inwoners van Macedonië zich bevinden en voel je boosheid over hen die hun positie misbruiken.
Het verhaal dwingt tot nadenken en zet zaken in perspectief. Chapeau voor deze auteur die diep raakt met haar verhaal en deze geschiedenis presenteert in een schrijfstijl die naadloos aansluit bij het verhaal. Het gekozen perspectief laat het verhaal nog dichterbij komen.
—
Eerder verschenen op Hannek Tinor-Centi
