Op pelgrimage
[Recensie] Pelgrimstochten zijn sinds de jaren 80 niet meer iets van vroegere tijden en gaan ook niet uitsluitend over vrome gelovigen die weken of maanden onderweg zijn naar een kerk of klooster om daar de relieken van een heilige te ontmoeten.
Mensen zijn evengoed wel op weg naar Rome, Santiago de Compostela of Jeruzalem omdat er iets in hun hart brandt. Op pelgrimage gaan is een tegenbeweging tegen het snelle toerisme met auto en caravan of camper en mag zich in een groeiende populariteit verheugen. Zo is er al vele jaren een – groeiende – groep mensen die met blijde overtuiging kiest voor onthaasten en slow travelling. Deze mensen hebben niet direct verheven spirituele motieven in de klassieke zin van het woord al voelen zij wel een zekere binding met religie.
Wie een pelgrimstocht maakt, begint aan een spirituele onderneming waarin bezinning en retraite een belangrijke rol spelen. Al wandelend is er alle ruimte om na te denken over de zin van het leven en je eigen plaats daarin en kan een mens zichzelf hervinden en gelouterd weer thuis komen.
In dit boek Heilige Orte staat niet de tocht centraal maar het einddoel dat de pelgrim steeds in gedachten heeft, de plaats van bestemming waarheen men wandelend onderweg is, weken of soms maanden lang.
Dit prachtig uitgevoerde boek Heilige Orte laat pelgrimsplaatsen in heel Europa zien, al is het opvallend dat de Balkan, Griekenland en Ierland er niet in voorkomen. De vele grote en fraaie foto’s, soms ook vanuit een bijzondere invalshoek, zijn duidelijk het werk van een professionele fotograaf en inspireren de lezer om zelf ook deze plaatsen te bezoeken.
In totaal komen 33 plaatsen in 13 landen aan bod. Daaronder zijn bekende pelgrimsplaatsen als Holy Island in Engeland, Lourdes en Lisieux in Frankrijk, Czestochowa in Polen, Padua, Assissi en Rome in Italië, Montserrat, Fátima en natuurlijk Santiago de Compostela in Spanje.
Bij iedere plaats wordt iets over de geschiedenis en de achtergronden van de kerk verteld en dit is steeds een mooie sfeertekening. Opvallend mooie plaatsen zijn le Puy-en-Vélay in de Auvergne dat op een rotspunt ligt hetgeen de bijzondere architectuur mede heeft bepaald. Ook de kerk van Montserrat ligt prachtig in het gebergte.
Meestal staan de gebouwen centraal maar er zijn ook foto’s waarop – vele – pelgrims zijn te zien. Dat is het geval in La Salette in de Auvergne en in Lourdes in de Pyreneeën. Hier kreeg het meisje Bernadette in 1858 een verschijning van Maria en dat werd het kleine begin van dit oorspronkelijk r.k. pelgrimsoord dat inmiddels een veel bredere aantrekkingskracht uitoefent. Velen zoeken hier ook genezing en er worden reizen naar Lourdes georganiseerd.
Bijzonder is de stabkerk in Ringebu, Noorwegen die geheel uit hout is opgetrokken en dateert uit 1220. De kerk heeft een bijzondere, warme sfeer.
De kerk van Czestochowa in Polen wordt op 15 augustus druk bezocht, het is de dag van Maria hemelvaart. De foto toont vele pelgrims en in de kerk is een fraaie ikoon van de Moeder Gods met het kind Jezus.
De dom in Keulen heeft een reliek van de drie koningen en de dom van Aken heeft vier relieken: het kleed van Maria, de doeken waarin het kind Jezus was gewikkeld, de lendedoek van Jezus aan het kruis en de doek waarin het hoofd van de onthoofde Johannes de Doper werd gehuld. Opvallend is de buitengewoon rijke decoratie van de dom van Aken. Hier staat ook de uiterst eenvoudige troon van Karel de Grote.
De kerken in Italië vallen op door hun rijke decoratie en fresco’s. Prachtig is het zijaanzicht van het houten beeld van Maria met kind dat dateert uit de 14e eeuw. Maria is in veel pelgrimsoorden het doel want veel kerken zijn aan haar gewijd.
Derry Brabbs is een Engelse fotograaf met speciale aandacht voor landschappen en culturele monumenten. Hij publiceerde zo’n 30 boeken en houdt zich momenteel bezig met pelgrimsoorden en daar is dit Duitstalige boek “Heilige Orte” het fraaie resultaat van. Eerder verscheen van hem een publicatie over de Jakobsweg.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
