Alles over hoe denkers denken
[Recensie] Dit grote 350 pagina’s tellende boek over filosofie is een werk om er vaak bij te pakken, om je te verwonderen, na te denken of te leren hoe grote denkers dachten en denken. Of je nu net geïnteresseerd bent geraakt in filosofie of al veel langer, dit boek heeft voor iedereen genoeg in zich om je er vaak en lang in onder te dompelen. Het is daarbij ook een fijne gedachte dat zolang je nadenkt, je nog bestaat.
Het boek bestrijkt de lange periode van de oudheid tot de hedendaagse filosofen en is rijkelijk geïllustreerd, zet vele uitspraken in de schijnwerpers en maakt een en ander duidelijk met tijdslijnen en mind maps. Alles wat het boek rijker maakt zorgt voor een prettige leeservaring. Zo is het geschikt voor iedereen die zich (nog) meer in de wereld van de filosofie wil verdiepen.
Natuurlijk kun je het boek van kaft tot kaft lezen, maar het is ook mogelijk om eens een tijdperk, een filosoof of een visie bij de hoorns te pakken. De inleiding van het boek is voor de beginnende filosofie-geïnteresseerde gelijk een mooie introductie in deze wereld.
Kruisverbanden
Metafysica en ethiek zijn grote takken van de filosofie, maar ook politiek, taal, logica, wetenschap, geschiedenis en de kentheorie zijn belangrijke takken. En dan zijn er natuurlijk nog de verschillen tussen de oosterse en westerse filosofie.
Elke besproken filosoof wordt behandeld aan de hand van een uitspraak.
Daarnaast staat een kader waarin de context van die conclusie wordt geduid: onder welke tak dit valt, welke stroming de filosoof aanhing, door wie hij (heel soms zij) geïnspireerd is geraakt en door wie op deze conclusie of visie later heeft doorgeborduurd. Dit kader wordt verder tekstueel uitgewerkt, er is een biografie van de filosoof, vaak een mind map over hoe de betreffende uitspraak tot stand is gekomen en, heel interessant, er staan verwijzingen naar andere pagina’s (filosofen) waar meer over het betreffende onderwerp te lezen valt. Op die manier vindt de lezer ook nog allerlei kruisverbanden, waardoor inzichten en samenhang nog duidelijker kunnen worden.
Het besef dat sommige theorieën ooit net zo’n ontdekking zijn geweest als bijvoorbeeld de uitvinding van het wiel, geeft misschien het inzicht dat de nú voor de hand liggende conclusies destijds revolutionair waren. Conclusies die je vandaag overigens gerust weer tegen het licht kunt houden, want conclusies zijn immers geen feiten. ‘Belangrijk is’, zo staat te lezen, ‘dat deze denkers de processen van de filosofie ontwikkelden, de manieren van denken en gedachten organiseren.’
Het boek, dat oorspronkelijk in 2011 in Engeland is uitgegeven, geeft veel kennis, inzicht, plezier en immens veel ruimte tot nadenken. Tot vragen stellen. Tot redeneren. Activiteiten die een mensenleven doorlopend kunnen verrijken. Het is daarom, naar mijn idee, zo’n gemiste kans dat filosofie geen vast onderdeel is van het lesprogramma op scholen; vanaf de jongst mogelijke leeftijd. Het leren bevragen en redeneren, naar elkaar luisteren, het samen zoeken naar antwoorden. Het zou de wereld beter kunnen maken.
Het grote Filosofieboek is een werk waarin filosofie toegankelijk is gemaakt voor elke geïnteresseerde. Een mooi cadeau voor iedereen die op zoek is naar vragen én antwoorden.
—
Voor het eerst gepubliceerd op bazarow
