"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie maatschappij: Het herstel van Nederland

Woensdag, 6 december, 2023

Geschreven door: Bas Mesters
Artikel door: Evert van der Veen

Ons land in crisis

Dit boek Het herstel van Nederland opent op pakkende wijze met een citaat uit het boek “In de schaduwen van morgen” van Huizinga met daarin de bekende woorden “We leven in een bezeten wereld” (p. 11).

Bas Mesters vindt het klimaat op dit moment – het boek kwam uit in 2021 – een grotere bedreiging voor ons land dan het uitbreken van een oorlog.

De twaalf interviews verschenen eerder in de Volkskrant in 2020 in de serie Heilige huisjes en ze zijn aangevuld met informatie uit reportages die in de Groene Amsterdammer werden gepubliceerd.

De eerste bijdrage die de algehele actuele situatie in ons land belicht, is van psychiater Cobie Groenendijk. Zij vindt Nederland ziek en ziet een toename van wantrouwen, minder cohesie en sociale contacten en een gebrek aan zekerheid onder mensen. Politicoloog Yves Dejaeghere ziet een gegroeide kloof tussen burgers en politici.

Yoga Magazine

In andere bijdragen komen onder ander de economie, wonen, onderwijs en pers ter sprake. Opmerkelijk is het gesprek met Meino Smit, een boer die promoveerde op “De duurzaamheid van de Nederlandse landbouw”, met interessante bevindingen.

Neoliberaal individualisme
Historicus Annelien de Dijn, hoogleraar moderne politieke geschiedenis, schreef een boek over vrijheid en ziet Nederland als “… een neoliberaal land, waarin dat individualistische vrijheidsdenken heel diep is doorgesijpeld” (p. 185).

Dat opkomen voor de persoonlijke vrijheid, waarin veel – soms bijna alles – lijkt te mogen of ‘moet kunnen’, is inderdaad een duidelijke trend. Wij missen het gevoel van gezamenlijke vrijheid die we samen invulling geven en waar wij met elkaar verantwoordelijk voor zijn. Dit heeft alles te maken met de ‘zieke’ staat van Nederland die in het interview met Cobie Groenendijk naar voren komt.

Het boek bestaat uit drie delen en twaalf bijdragen van mensen met uiteenlopende beroepen die samen een doorsnee en overzicht van de samenleving vormen.

Bas Mesters is journalist, cultuurhistoricus en debatorganisator. Hij was tien jaar correspondent in Italië voor NOS en NRC en publiceerde eerder Italiaanse streken.

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow