Een ode aan het leven en de liefde
In Nederland loopt helaas één op de drie huwelijken uit op een scheiding. In veel andere landen ligt het percentage hier niet ver vanaf. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel boeken dit thema aansnijden. In Het leven gaat niet altijd over roze benadert Brianna Wolfson het onderwerp op een originele manier: door de ogen van zowel de ouders als de kinderen. Ook is er aandacht voor meer dan de tijd na de scheiding. Het liefdesverhaal van Rosie en Rex voor ze kinderen kregen, is minstens net zo belangrijk als de vreselijke gebeurtenissen later in hun leven.
[Recensie] De titel vat het verhaal eigenlijk perfect samen. Het leven gaat niet altijd over roze is duidelijk een combinatie van twee spreekwoorden. Rosie, de moeder, ziet het leven altijd door een roze bril en probeert deze levensvreugde over te brengen op haar kinderen Willow en Asher. Helaas blijkt het leven niet zo makkelijk als Rosie het laat lijken. Voor zowel moeder en vader als voor de twee kinderen blijkt al snel dat het leven niet altijd over rozen gaat… Daar kan zelfs een roze bril niet tegenop.
Het leven gaat niet altijd over roze is de debuutroman van de Amerikaanse Brianna Wolfson. Zoals bij de meeste debuten het geval is, vindt ook dit verhaal zijn wortels in de werkelijkheid. Dat geeft het boek een extra scherp randje, aangezien de gebeurtenissen verre van rooskleurig zijn. Willow, de oudste van het gezin, heeft het heel zwaar met de scheiding van haar ouders. Ze is altijd al een buitenbeentje geweest op school en haar moeder is de enige die haar echt lijkt te begrijpen. De scheiding betekent dat ze de helft van de tijd bij haar strenge vader woont, die niet eens van haar lijkt te houden.
Het is echt hartverscheurend om te lezen hoe eenzaam Willow is. Ze is pas elf jaar en snapt daardoor nog niet alles van de ‘grotemensenwereld’, maar wel genoeg om enorm gekwetst te worden en zich zorgen te maken. Gelukkig is het niet alleen kommer en kwel, want doordat een groot deel van de gebeurtenissen door Willows ogen wordt beschreven, ervaren we haar grappige en kinderlijke benadering van alledaagse zaken. Zo is Willow heel onhandig en zakt constant door haar zwakke knieën. Dat ze zo vaak valt, probeert ze zelf een positieve twist te geven: “Het gaf haar het idee dat de wereld om haar heen haar soms, ergens, uitkoos. Die koos haar uit en trok haar dicht tegen zich aan.” Deze grappige benadering heeft helaas een nare bijsmaak, omdat ze thuis zo weinig liefde krijgt dat ze zelfs een valpartij begint te zien als een knuffel van de wereld. Zo hard heeft dit meisje iemand nodig die haar voor haar is.
In het begin van de roman lijkt het erop dat moeder Rosie er als enige écht voor Willow is. Broertje Asher wordt ook mee op avontuur genomen, maar vooral de band tussen Rosie en Willow is sterk en liefdevol. Moeder is een soort wervelwind vol bijzondere ideeën. Een dagje strand na school? Natuurlijk kan dat! Tot diep in de nachts films kijken en snoep eten op een doordeweekse dag? Geen probleem. Spijbelen om in bomen te klimmen? De normaalste zaak van de wereld. Langzaam maar zeker wordt voor de lezer duidelijk dat dit niet is wat een jong meisje nodig heeft, hoe leuk het allemaal ook lijkt. Een voorbeeld: Willow wordt vreselijk gepest en komt op een dag thuis met slijpsel in haar haren. Moeder zegt dat ze het “cool” vindt. Geen goed gesprek over wat er is gebeurd, geen belletje naar school. Nee, “cool haar”. Het doet gewoon pijn om te lezen.
Ook vader Rex ziet dat Willow en Asher rust nodig hebben. Een veilige haven waar altijd dezelfde regels gelden. Hoe Rex en Rosie ooit lang genoeg bij elkaar zijn gebleven om kinderen te krijgen, lijkt even een raadsel, maar doordat de hoofdstukken zich om en om afspelen in het heden en het verleden, krijgen we al snel inzicht in het begin van deze bijzondere relatie. Dat tegenpolen elkaar aantrekken, is een cliché van jewelste. Het is dan ook niet het onderwerp, maar de uitwerking die Het leven gaat niet altijd over roze origineel maakt. Aan de ene kant staat Rosie: “Rosie droeg nooit passende sokken, zeemde nooit de ramen van haar woning. Ze at pizza bij het ontbijt en viel midden onder de film in slaap.” Aan de andere kant is daar Rex: “Hij wilde niet dat de muren iedere week een andere kleur hadden. Hij wilde niet iedere topping in de winkel op zijn ijsje.” Rex houdt van rust, regelmaat en lijstjes met afspraken. Hij voert dit zo ver door uit liefde voor zijn kinderen dat Willow verstikt raakt. Vooral wanneer het leven van het gezin compleet van de rails schiet, blijkt dat de kinderen de liefde van hun vader hard nodig hebben. Aan Rex de taak uit te zoeken hoe hij dit vorm kan geven zonder eeuwige regels. Zonder zijn aangeboren zwijgzaamheid, maar mét de beschermde liefde die hij al voelt voor zijn kinderen sinds Rosies zwangerschappen.
Het leven gaat niet altijd over roze doet pijn, ontroert tot de tranen over je wangen stromen en snijdt een pijnlijk en maar al te actueel onderwerp aan op een originele manier. Hierbij valt ze soms wel in herhaling en gebruikt ze af en toe woorden en zinnen die niet zozeer origineel meer zijn, maar vooral erg gemaakt en verwarrend. Een voorbeeld: “de zoemende kalmte van haar moeders kloppende hart.” Als je eenmaal aan het aparte taalgebruik, de herhaling en de korte zinnetjes gewend bent, kun je het boek onmogelijk meer wegleggen. De boodschap? Besef dat het leven niet altijd over rozen gaat, maar ben ook niet bang om soms welbewust een roze bril op te zetten. Het leven is moeilijk, harten worden gebroken. Maar een hart kan gelijmd worden en het leven is de moeite meer dan waard.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
