Angelique Haak over haar nieuwe thriller: “Mensen willen bijzonder enge situaties meemaken, doorleven, zonder dat het echt is”
[Interview] Een kleine vijf jaar geleden heb ik Angelique voor het eerst geïnterviewd. Destijds ging het om haar debuut Een Nieuw Begin. Inmiddels verscheen onlangs haar vijfde boek, Het Verkeerde Meisje. Een mooie reeks van sterke thrillers. Nadat ik het boek met zeer veel plezier gelezen had, zag ik op de sociale media heel wat ophef verschijnen. Het leek het me een goed idee om daar met Angelique van gedachten over te wisselen. We spreken elkaar in de openbare bibliotheek te Spijkenisse.
Roelant: “Laten we het eerst over het uiterlijk van het boek hebben. Knalgeel aan alle kanten! Het ziet er prachtig uit, echt een eye catcher.”
Angelique: “Dank je, dat vind ik ook. De vormgeving was een idee van Ilse [uitgeverij, de Crime Compagnie]. Er is ook flink ingezet om het boek onder de aandacht te krijgen.”
Roelant: “Ik zag op straat, in de buurt van het kantoor van de Crime Compagnie, nog een grote reclamezuil staan met de poster van jouw boek.”
Angelique: “Staat die er nog steeds? Ja, dat was wel erg leuk. Aan de ene kant vond ik het best spannend, al die aandacht. Het geeft toch een bepaalde druk dat je voelt dat jouw boek dat allemaal waar moet gaan maken. Maar aan de andere kant is het wel heel leuk dat ze het zo groots hebben aangepakt. Dat geeft ook een gevoel van erkenning en trots.”
Roelant: “Het is ook meteen jouw meest controversiële boek tot nu toe. Je krijgt er heel uiteenlopende reacties op. Van vijf sterren recensies tot en met één ster waardering.”
Angelique: “Absoluut. Nu had ik dat ook al een beetje verwacht, maar dat het ook zó extreem zou zijn, vind ik af en toe wel pittig. Wat je een beetje merkt, is dat mensen niet altijd het onderscheid kunnen maken tussen fictie en realiteit. Net als een acteur die een bad-guy speelt, op straat wordt aangesproken. Zo heb ik soms ook het gevoel dat ik als schrijver word aangesproken op hetgeen in mijn boek staat. Voor mij is het pure fictie. Natuurlijk zitten er altijd dingetjes uit het echte leven in verwerkt. Maar het fascineert me dat mensen dat onderscheid soms niet meer kunnen maken. Dat vind ik ook wel eens lastig.”
Roelant: “Controversiële meningen zijn in mijn ogen juist heel goed. Als je van iedereen een drie sterren recensie krijgt, heeft niemand het erover. Maar tegelijkertijd vijf en één ster krijgen, maakt nieuwsgierig. Ik moet denken aan het debuut van Mano Bouzamour, De Belofte van Pisa. De Volkskrant gaf dat boek een vernietigende recensie. De uitgever, Prometheus, heeft bij de 25e (!) druk de Volkskrant quote, Uitsluitend uitgegeven omdat Bouzamour een migrantenkind is, pontificaal op de voorkant gezet. Zoiets vind ik fantastisch!”
Angelique: [lachend] “Ja, dat is geweldig. Als je iets negatiefs zó kunt ombuigen naar iets positiefs. Zoiets heb ik ook meegemaakt, op veel kleinere schaal natuurlijk. Op Storytel had ik een heel nare review gekregen over mijn boek. Iemand had daar geschreven: “Wat een naar en misselijkmakend boek; als je als schrijfster dit soort dingen verzint, moet je wel een paar losse radertjes hebben.” Ik zou die misschien best wel kunnen hebben, maar het is niet aan u om daarover te oordelen denk ik dan; wij kennen elkaar niet eens. Dat heb ik gedeeld op mijn facebook pagina en daar kwamen zoveel grappige en leuke reacties op. Ook van mensen die juist nieuwsgierig waren geworden en meteen mijn boek wilden gaan lezen.”
Roelant: “Het maakt niet uit hóe ze over je praten, áls ze maar over je praten, wordt wel eens gezegd.”
Angelique: “Maar daar moet je wel tegen kunnen. Ik heb nou niet de persoonlijkheid dat ik alles heel makkelijk van me af laat glijden. Dat vind ik af en toe wel pittig aan het auteurschap.”
Roelant: “Maar jíj schrijft het boek!”
Angelique: “Dat is wel zo, maar als ik aan het schrijven ben, ben ik helemaal niet bezig met wie het gaat lezen, of hoe het gaat overkomen bij een lezer. Pas wanneer het af is, komt er op geen gegeven moment een kantelpunt dat ik besef dat ook mijn schoonmoeder en de buurvrouw dit straks kunnen lezen. Dat geeft wel even een slikmomentje. Maar om het dan softer te gaan maken voor de buitenwereld? Nee, het is wel het verhaal zoals ik het bedoeld heb. Soms wordt mij verweten dat er teveel expliciet geweld in zit. Maar als je het echt gaat bekijken, valt dat wel mee. Wat ik vaak doe is dat vóórdat de actie begint, ik het licht al uitdoe. De lezer vult dan zelf het plaatje in.”
Roelant: [lachend] “En die maakt het zélf nog gruwelijker dan.”
Angelique: “Ja, precies! Het is wel grappig om te merken hoe lezers dat heel verschillend ervaren. Waar de één op het puntje van de stoel zit, is het voor een ander teveel en vindt weer een ander het saai.”
Roelant: “Vind je het een echte vrouwenthriller?”
Angelique: [nadenkend] “Nee, niet echt. De hoofdpersoon is natuurlijk een vrouw, maar of dat nu de definitie is van een vrouwenthriller? Ik heb ook best veel positieve reacties van mannen gehad.”
Roelant: “Ik vind het ook een erg goed boek, dat weet je.”
Angelique: “Dat vind ik heel fijn om te horen. Ik ben niet zo van de labeltjes. Dat is ook niet iets waar ik mee bezig ben als ik aan het schrijven ben.”
Roelant: “Hoe kwam je op het idee voor dit boek?”
Angelique: “Daar zeg ik in het nawoord van het boek ook iets over. De column van Claudia de Breij, Juiste plaats, juiste tijd, die ging over het feit dat het eigenlijk heel raar is dat we het ‘normaal’ vinden wanneer een meisje ‘op de verkeerde plaats en op de verkeerde tijd is’ als ze bijvoorbeeld verkracht wordt. Met die woorden wekken we de indruk dat het meisje iets verkeerd doet in plaats van de dader, de verkrachter. Dat is gewoon de omgekeerde wereld. Daarnaast was ik verbijsterd over een bericht van Britse tieners die een hond van een klif gooiden terwijl ze dat lachend filmden. Dat zijn berichten waarmee mijn brein op de loop gaat. Hoe kom je op die leeftijd al zo sadistisch? Dat je A zoiets bedenkt? B, dat je het doet en C dat je er plezier aan beleeft. Dan denk ik tot welke wreedheden deze mensen later wel niet toe in staat zouden zijn…Dan wil ik daar graag een verklaring voor vinden. Dingen opschrijven helpt mij daarbij. Het is ook een beetje therapeutisch, dingen een plekje geven.”
Roelant: “Ik moet meteen denken aan Nadine Barroso die ook iets dergelijks heeft gezegd tegen me.”
Angelique: “Daar hebben Nadine en ik het samen wel eens over, ja.”
Roelant: “Je gaat ook helemaal terug in het verleden van de dader. Dat is heel boeiend.”
Angelique: “Dat is hetgeen wat ik zo interessant vind. Hoe komt iemand ertoe? Wordt iemand zo geboren? Ik heb daar research naar gedaan. Het boek Het Geweldadige Brein van Adrian Raine laat zien dat er werkelijk iets afwijkends is aan het brein van bijvoorbeeld seriemoordenaars. Vooral het stukje empathie dat niet ontwikkeld wordt, is iets wat ik heel eng vind. Dat is wat de dader in mijn boek ook heeft. Door dat vervolgens op te schrijven, kan ik het voor mijzelf een plekje geven. Stephen King heeft daar een mooie quote over: “We make up horrors to help us cope with the real ones”. Dat is in feite wat je doet. In een boek is het fictie, dat is veilig.”
Roelant: “Ben je niet bang dat er dingen uit jouw boek gekopieerd zullen gaan worden in het echte leven, dat bepaalde mensen gaan nadoen wat jij opschrijft?”
Angelique: “Ik vind het heel grappig dat jij dat nu zegt, want het is een beetje het thema in het boek dat ik nu aan het schrijven ben. De hoofdpersoon is een schrijfster, die enkele jaren geleden gestopt is met schrijven omdat zij het gevoel heel erg had dat zij negatieve energie de kosmos instuurde. En enkele jaren later gebeurt dan ook precies wat zij beschreven had. Jouw vraag is daarom wel heel passend. Soms denk ik daar inderdaad over na, ja. Is het niet met al die thrillers en horror dat je mensen op ideeën brengt? Aan de andere kant is er gewoon een grote behoefte aan spannende verhalen vanwege waar we het net over hadden. Mensen willen bijzonder enge situaties meemaken, doorleven, zonder dat het echt is. Vergelijk het maar met een ritje in de achtbaan. Sommige mensen vinden dat veel te eng en durven het niet. Ik vind het geweldig omdat ik weet dat ik weer veilig uit dat karretje zal stappen straks. Je zit vast met een beugel, wordt gemonitord en er zit iemand aan een knopje die altijd kan ingrijpen. Het is een manier van spanning zoeken binnenin een bepaalde veiligheid. Van mijn boek wordt soms gezegd dat het te expliciet is, wat ik zelf vind meevallen. Als een boek ál te expliciet is, hou ik daar ook niet van. Laat de lezer zelf maar wat invullen.”
Roelant: “Iedereen heeft overal een mening over.”
Angelique: “Ik vind dat we een beetje in een zeur maatschappij leven momenteel. Ik kan daar af en toe heel kriegel van worden. De laatste tijd ben ik wat bewuster met sociale media om aan het gaan. Wat minder prikkels van buitenaf. Ik volg dan alleen de dingen die ik interessant en leuk vind. Zoals dingen over katten of de Formule 1. Maar zelfs dáár heb je zoveel gezeur tegenwoordig, zoals bijvoorbeeld de controverse tussen de Max-fans en de Lewis-fans. Door de sociale media is het zo laagdrempelig geworden om overal ongefundeerd maar je mening te spuien.”
Roelant: “En je kinderen? Je hebt twee pubers, hoe gaan die om met de sociale media?”
Angelique: “Die zijn er mee opgegroeid. Die gaan er toch anders mee om. Ze maken filmpjes, hebben contact met vrienden en vriendinnen. Al die comments lezen ze niet, dat vinden ze niet interessant. Terwijl wij, de volwassenen, dat vaak wél doen. Natuurlijk komen er ook onder de jeugd zeker wel problemen met telefoongebruik voor, maar als ik naar mijn eigen kinderen kijk, vind ik dat ze daar gelukkig vrij luchtig mee omgaan. Onlangs heb ik de documentaire The Social Dilemma gezien, over de negatieve kanten aan het gebruik van social media. Die vond ik wel heel indringend. De verslavingsgevoeligheid ervan, de sociale druk die het oplegt, de stress die mensen erdoor ervaren… De geest is uit de fles, hoe krijgen we die er ooit weer in terug? Bewustwording is heel belangrijk.”
Roelant: “Jouw eerste drie boeken zijn een serie met dezelfde hoofdpersoon, de laatste twee zijn stand-alones. Waar gaat je voorkeur naar uit?”
Angelique: [aarzelend] “Ik heb nog altijd wel een idee voor een serie in mijn hoofd, maar op de een of andere manier ben ik nu wéér met een stand-alone bezig. Dat trekt toch net iets harder lijkt het. Maar het is niet zo dat ik het één leuker dan het andere vind. Bij een serie ben je iets minder vrij. Je moet verder vooruit denken. Hoe zet je iets neer waar je voor meerdere boeken mee door kan? Dat geeft me wat meer beperking. Maar het doet me wel goed dat ik nog steeds vragen van lezers krijg of ik een nieuw boek met Jennifer erin wil schrijven. Wie weet? Ooit? Het kan altijd nog.”
Wat voor een boek er dan ook komt, wij, jouw trouwe lezers en fans, kijken er naar uit. Dank je wel Angelique voor dit gezellige gesprek.
—
Voor het eerst gepubliceerd in Bazarow Magazine
