Te lang uitgesponnen ideologie dispuut
Het formaat van dit boek is indrukwekkend; Eleanor Catton heeft niet stilgezeten sinds haar vorige boek Al wat schittert recordverkopen scoorde.
De backbone van dit verhaal laat zich samenvatten als: ‘twee honden vechten om een been.’ Beginnend bij het begin, levert protagonist Mira Bunting de titel met haar activistische tuinderscollectief ‘Birnam Wood’. Als daar een grote boerderij vrijkomt, wil zij en haar medewerkers die gaan gebruiken voor hun collectief. Helaas wil miljonair Robert Lemoine diezelfde boerderij gebruiken om een bunker te bouwen als schuilplaats voor de dag des oordeels én een natuurbeschermingsproject.
Goed voedsel
Mooie tegenstelling: het tuinderscollectief heeft grote plannen en idealen om de wereld uit te breiden met goed voedsel en te verbeteren. De miljonair wil juist uit de wereld stappen en onder de grond verdwijnen, naar hij denkt voor altijd veilig. Wel stelt hij voor dat het collectief het Birnam Wood blijft bewerken, voor hem. Prima aandrijfstang voor een spannend verhaal.
Catton heeft het talent om alles realistisch neer te zetten. In het eerste deel van het boek duiken we in de mores van het tuinderscollectief. Het tweede deel geeft de strubbelingen weer van de verschillende belangen, en hoe een fragiel gegeven als vertrouwen op meerdere manieren geïnterpreteerd kan worden.
Echter, ondanks alle bovenstaande goede voortekenen, komt het boek als leeservaring niet zo best uit de verf. Een deel van die conclusie is te verklaren door de somptueuze schrijfstijl:
“Terwijl ze haar gezicht reinigde, een vochtinbrengende crème aanbracht en drie miniscule puntjes antirimpelserum onder elk oog smeerde, hield ze zichzelf voor dat hij zich gewoon te druk had gemaakt over de lancering van zijn natuurbeschermingsproject, en erg teleurgesteld was geweest toen Lemoine niet was komen opdagen, al had hij zijn best gedaan om dat te verbergen.”
De tekst zwelt alle kanten op
Wijdlopigheid is een probleempje bij Catton. Er zijn schrijvers die een ontmoeting tussen twee personen kunnen beschrijven in niet meer dan een vierregelige alinea. Zo niet hier: de tekst zwelt alle kanten op en laat weliswaar zien wat de schrijfster met dit punt bedoelt, maar niet nadat de lezer hijgend achterover is gezakt vanwege een woordenovervloed.
Maar liefhebbers van dit proza, laat u vooral niet afschrikken door dit recencentaire geneuzel. Voor een lekker drama en invoelbare verwikkelingen kan deze pil zeker mee in de vakantiekoffer, of desgewenst een plek vinden op een stevig nachtkastje.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
