De kunstgeschiedenis gaat over afbeeldingen die het hebben overleefd
[Recensie] Denken over beelden, zo luidt het eerste hoofdstuk van Kijken voor kinderen. In het laatste hoofdstuk zegt Martin Gayford: “De kunstgeschiedenis gaat over afbeeldingen die het hebben overleefd.” En daar praten David Hockney, kunstenaar en Martin Gayford, kunstrecensent, over in dit boek. Zij nodigen uit om samen te kijken naar beelden om ons heen.
Kunstenaar David is van mening dat beelden een machtig effect hebben op de manier waarop we de wereld om ons heen zien. “De geschiedenis van beelden begint in grotten en eindigt op dit moment bij de iPad.”
De beelden waar de kunstenaar en de auteur over praten worden versterkt door de aantrekkelijke illustraties van Rose Blake. Zij presenteert zichzelf als een kind dat naar beide mannen luistert. De tekeningen ondersteunen als het ware de beelden die de mannen in hun dialoog oproepen.
Bij het doorbladeren van het boek valt meteen op dat er twee lettertypes zijn. Dat maakt duidelijk wie aan het woord is. David Hockney en Martin Gayford, om de beurt zijn de mannen aan het woord. Hockney, het geschreven lettertype en Gayford laat van zich horen via het strakkere lettertype. Zij gaan met elkaar in gesprek over het thema van een hoofdstuk. Deze thematische opzet, maakt dat het geen opsomming is van kunstgeschiedenisfeitjes. Elk hoofdstuk een thema met daaraan een vraag gekoppeld. Daarbij nemen de mannen een kunstwerk uit het verleden onder de loep en zetten er een van deze tijd tegen af. Binnen het thema.
Zo maar een greep naar een van de hoofdstukken als voorbeeld, Spiegels en spiegelingen. David opent het gesprek door te vertellen dat hij spiegels machtige voorwerpen vindt omdat ze beelden maken. De vraag bij dit hoofdstuk Hoe spelen kunstenaars met licht? wordt gaande weg beantwoord. Leonardo da Vinci wordt genoemd, die vond dat iedere schilder zijn werk moet beoordelen door het via een spiegel te bekijken. Martin neemt het gesprek over door het kunstwerk Alexandermozaïek te verduidelijken. Zo worden in dit hoofdstuk meer voorbeelden uit de kunstwereld beschreven. Dat niet alleen, ook beschrijft David zijn ervaringen met spiegelingen. En wel zo dat iedereen dat kan ervaren.
Op deze wijze worden alle acht hoofdstukken gepresenteerd. Belangrijk zijn daardoor de thema’s waar de mannen over praten. Kunstenaars en kunstwerken die genoemd zijn, dienen als een uitleg van hun kijk op de thema’s. Er zijn veel foto’s opgenomen van kunstwerken. Daarnaast zijn de tekeningen van Rose een aanvulling op hetgeen verteld wordt. De foto’s en illustraties zijn ter verduidelijking. Of om te vergelijken. Of om verbanden te leggen. Verschillen aan te duiden.
En dat maakt dat het boek om ondersteunende uitleg vraagt. Er gaat heel wat feitenkennis voorbij. Och, eigenlijk geeft dat niet. Belangrijk is vooral de uitleg van de thema’s. Er blijft vast heel wat kennis hangen. En wat eveneens belangrijk is, het boek is een uitnodiging om de wereld van beelden te bekijken en er over te praten. In een lessituatie, waar aandacht is voor kunsteducatie. Groep acht van de basisschool? Gaat lukken, met dit boek.
Achterin het boek zijn een uitvindingentijdlijn en een woordenlijst opgenomen.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
Tentoonstelling Hockney – van Gogh (1 maart t/m 26 mei 2019)
