"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie kunst&cultuur: Kustlijnen

Zondag, 4 februari, 2024

Geschreven door: Bert Looper
Artikel door: Evert van der Veen

Oog voor Friese kunst

Bert Looper, was van 2007 – 2021 directeur van Tresoar, literatuurmuseum, archief en bibliotheek in Leeuwarden. Hij was eerder gemeentearchivaris van Zutphen en Den Bosch. In dit boek neemt hij de lezers mee op een reis door de tijd in Friesland en komt kunst in zeer gevarieerde uitingsvormen ter sprake. In 23 hoofdstukken komen vaak minder bekende of voor de meeste mensen onopvallende kunstwerken naar voren.

Bert Looper heeft een prettige vertellende stijl die je meeneemt in het verhaal, hij zorgt steeds voor een inleiding en geeft spelenderwijs de nodige achtergrondinformatie en historische context waarbinnen de kunst ter sprake komt. Verwacht in dit boek, al suggereert de ondertitel Acht eeuwen kunst en kunstenaars in Friesland dat wel, geen historisch overzicht van de belangrijkste kunst uit deze provincie maar stel je open voor de kennismaking met het vaak minder bekende dat over het hoofd wordt gezien.

Wandplastieken
Als eerste komen de wandplastieken van Piet Keuning in het Medisch Centrum Leeuwarden ter sprake. Ze vertegenwoordigen de geometrisch abstractie die een dominante stroming is in de Friese kunst en weerspiegelen de Friese identiteit van ‘… licht, lucht, ruimte, verte en horizon’ (p. 15).

De kunst die in dit boek Kustlijnen ter sprake komt, bevindt zich in het landschap, in gebouwen en in voorwerpen en is dan ook zeer divers van aard.

Boekenkrant

Muurschildering
Er is de muurschildering van de tronende, baardloze Christus in de St. Maartenskerk in Boazum, uit de 12 eeuw maar ook volkskunst die opnieuw wordt geïnterpreteerd en dan ‘Fries design’ wordt genoemd.

Dit boek is een liefdevol pleidooi om oog te hebben voor de schoonheid van kunst die zich om ons heen bevindt en deze met respect te behandelen zodat ook nieuwe generaties er van kunnen genieten. In het archief van Tresoar bevindt zich nog veel verborgen rijkdom die een ‘afspiegeling van het artistieke klimaat’ (p. 115) vormt en daarom de moeite waard is om te worden gezien.

Opvallend is ook de categorie album amicorum: het vriendenboek, waarvan een aantal is verzameld, onder andere van Van Harinxma thoe Sloten. Internationaal bekend is Lourens Alma Tadema die naar Engeland vertrok en daar beroemd werd.

Er was al vroeg oog voor de Friese kunst want in 1955 werd er door de provincie een aankoopsubsidie ter beschikking gesteld. Dat lijkt me wel bijzonder in die tijd van wederopbouw. Het boek Kustlijnen is een gebonden uitgave met mooi papier en paginagrote illustraties.

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow