Hoe oude wijsheid jouw leven in bloei zet
De auteur
[Recensie] Nikolaas Sintobin is een Vlaamse jezuïet en internetpastor. Hij geeft retraites, verzorgt lezingen en schrijft boeken. Zijn werk is doordrongen van de ignatiaanse spiritualiteit – genoemd naar de stichter van de jezuïetenorde, Ignatius van Loyola – waarin het luisteren naar je hart een belangrijke plek inneemt.
Thematiek
Het boek bespreekt twintig woorden die belangrijk zijn in het leven van alledag. Woorden als dankbaarheid, tevredenheid, moed, intuïtie, verbondenheid, veerkracht. Je kunt het deugden of vaardigheden noemen, die even alledaags als spiritueel zijn en die je helpen het leven goed te leven. Het is een boek met levenswijsheid.
Sintobin schreef deze hoofdstukken aanvankelijk als essays in het lifestyleblad LFK. Het vormde voor hem een uitdaging om te schrijven ‘voor een breed publiek, zonder expliciete verwijzing naar mijn christelijke achtergrond’. Op de achtergrond speelt intussen Sintobins christelijk-ignatiaanse traditie wel degelijk een grote rol.
De auteur opent vaak met een anekdote of een persoonlijke ervaring, waarna hij de verschillende lagen van het besproken woord nauwkeurig afpelt. Dat doet hij denkend, analyserend, maar nadrukkelijk ook ervarend. Hij probeert je de geleefde werkelijkheid van een aantal levensdeugden binnen te leiden.
Opvallend element
Een regelmatig terugkerend element is de rol van tegenslag en lijden. Sintobins verhalen zijn ervan doordrongen dat het leven bepaald geen pretje is, maar toch zinvol en vervuld kan zijn. Sterker nog: in dit boek figureren juist vooral levensverhalen met een flinke dosis ellende (slavernij, gevangenschap, armoede, ziekte) waarin mensen niet ondanks, maar eerder dankzij die ellende tot de essentie konden komen. Het boek biedt een uitnodiging om door de pijn heen te groeien naar iets moois.
Verder valt de rol van gezonde disciplinering op. Jazeker, Sintobin is er volop van overtuigd dat het goede in ons allen leeft. Hij gelooft in de goedheid van de mens. Maar dat goede moet je wel koesteren en voeden: ‘Intuïtief leven kent een groot gewicht toe aan het hart. De ervaring leert echter dat er met dat hart van alles verkeerd kan gaan. Tot perversie toe. Anders gezegd, het is nodig dat je je hart opvoedt, kneedt en voedt.’
Typerende zinnen
“Picasso had tot op hoge leeftijd een tumultueus liefdesleven. Een groot deel van zijn vernieuwendste werk is ontstaan in periodes van een breuk met een geliefde. Veel van de grote kunstenaars waren en zijn gewonde mensen. De frustratie en het zoeken naar manieren om met de pijn om te gaan, kunnen een permanente motor zijn die inspiratie geeft in de speurtocht naar waardigheid, rust, voldoening en intenser leven.”
Reden om dit boek niet te lezen
Lees ik nou hele spannende of vernieuwende dingen? Nee. Het is natuurlijk spiritualiteit light. Sintobin probeert zijn brede publiek erbij te houden en het vooral niet te christelijk en zeker niet te ingewikkeld te maken. Er zullen genoeg mopperaars zijn die dat maar vaag, oppervlakkig of zalvend vinden. Wellicht ook te therapeutisch van karakter. ‘Blègh, zo’n soft-christelijk zelfhulpboek’.
Reden om dit boek wel te lezen
Ik vind het echter volstrekt niet oppervlakkig, maar juist razend knap en subtiel gedaan. Sintobin verloochent nergens zijn christelijke verworteling, maar probeert te laten zien dat de christelijke traditie behulpzaam kan zijn om het leven goed en mooi te leven.
Het boek is diep doordrongen van de ingewikkelde dilemma’s – of zeg maar gerust de ‘existentiële opdrachten’ – waar ieder mensenleven bol van staat. Of je jezelf nou rekent tot een religieuze traditie of niet. Iedereen heeft de mogelijkheid om te groeien richting dankbaarheid als levenshouding, maar net zo goed om frustratie en verbittering te koesteren. Iedereen kan leren leven uit een bron van liefde en verbinding, maar net zo goed meer haat, oordeel of eenzaamheid ontwikkelen. Een beetje levenswijsheid, een beetje begeleiding bij die thema’s, ik kan het echt wel gebruiken en ik durf te beweren dat ik niet de enige ben.
—
Eerder gepubliceerd in Trouw
