Boeken!
[Recensie] Het boek Libraries heeft voor Europa een geografische indeling en laat ook een klein aantal bibliotheken in Noord- en Zuid-Amerika zien. Andere werelddelen komen niet aan bod. Dat was toch wel mooi geweest omdat de bouw en inrichting van een bibliotheek ook iets – zelfs veel – weerspiegelt van de cultuur en de kunsthistorische ontwikkeling van een land.
Het boek opent met een overzicht van historische ontwikkelingen waarin naar voren komt dat er 3500 voor Christus al bibliotheken waren in Mesopotamië, Egypte en China. Juist vanwege die historische achtergrond was het passend geweest wanneer bibliotheken uit deze regio’s in dit boek waren opgenomen.
Beroemd is de bibliotheek van Alexandrië die maar liefst 700.000 kleitabletten omvatte. Aan het eind van het historisch overzicht komt de periode van nationaal-socialistisch Duitsland ter sprake, waarin boeken verboden waren en werden verbrand. Ook werden verzamelingen van boeken geroofd en verhandeld.
Indrukwekkend
De getoonde bibliotheken in dit boek zijn allen indrukwekkend: de grootsheid van het gebouw en de omvang van de collecties die van de grond tot aan het plafond reiken in het klassiek gestemde interieur.
De grondkleur is in het algemeen in de bruintinten maar dikwijls zijn er meer kleuren van fresco’s en andere schilderijen die vooral in het zuiden en midden van Europa in bibliotheken voorkomen. De bibliotheken in het westen en noorden van Europa zijn in verhouding wat eenvoudiger uitgevoerd, al ontbreken ook hier de decoraties in het hout niet.
De bibliotheken zijn zonder uitzondering imposant te noemen en hebben echt uitstraling waarin de verzamelde kennis in vaak oude, leergebonden banden stilzwijgend op de bezoeker afkomt. Veel bibliotheken hebben tegenwoordig een museale functie.
Zeer opvallend is de Biblioteca do Convento de Mafra in Portugal die geheel in wit is uitgevoerd en dateert uit 1771. De stijl is rococo en die staat voor een overdaad aan weelderige vormen maar omdat alles in wit is uitgevoerd, straalt het interieur toch een voorname rust uit. De collecties is betrekkelijk klein: 36.000 boeken.
Interessant is dat de onderzoeksbibliotheek van het Rijksmuseum in Amsterdam ook in dit boek is opgenomen. Het gebouw dateert van 1876 – 1885, de architect is Pierre Cuypers. De collectie omvat 450.000 boeken op het gebied van kunst en is daarmee één van de grootste kunstbibliotheken ter wereld.
Italië is in Libraries in verhouding tot andere landen sterk vertegenwoordigd met het aantal opgenomen bibliotheken. Er zijn tal van bibliotheken die bij kloosters behoren, waarvan die van Melk in Oostenrijk uit 1702 – 1735 zeer bekend is. De collectie omvat 100.000 boeken. De bibliotheek van het Vaticaan uit 1587 – 1588 spant de kroon met 2,4 miljoen boeken.
Het boek Libraries is drietalig: Engels, Duits, Frans en zeer rijk geïllustreerd zodat het zeer aantrekkelijk is om te lezen. De foto’s bestaan uit een royale impressie van het interieur van de bibliotheken maar er zijn ook schilderijen, fresco’s, handschriften en gravures. Prachtig is de foto aan het begin van de Shrine of the Book, in het Israel Museum in Jeruzalem. In de vorm van een Thora-rol worden hier Qumranrollen bewaard die in 1948 bij de Dode Zee werden gevonden.
Het is een prachtig boek waarvan de foto’s nóg mooier op XXL formaat tot hun recht zouden komen. Misschien een idee?
Massimo Listri is fotograaf van kunst en architectuur voor tal van magazins en publiceerde meer dan 70 boeken. Georg Ruppert studeerde geschiedenis, Duitse taal en letterkunde, educatie en filosofie. Hij is directeur van de Herzog August Bibliothek in Wolfenbüttel en vervolgens van de Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek in Hannover. Elizabeth Stadek studeerde geschiedenis, archeologie en judaica.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
