Architectuur vanuit visie
Francine Houben richtte in 1984 het architectenbureau Mecanoo op en is er sindsdien directeur. Zij is niet alleen een vooraanstaande Nederlandse maar ook een internationaal toonaangevende architecte die elk jaren vele prijzen wint met haar werk. Vanwege haar bijzondere affiniteit met bibliotheken wordt zij wel de ‘bibliotheek fluisteraar’ genoemd.
Dit lijvige Engelstalige boek bestaat uit elf hoofdstukken met uitnodigende titels als Home Sweet Home, Come Together, Touch Me, Feel Me, On the Move, Dear Audience.
In deze en andere hoofdstukken worden architectonische projecten van Francine Houben gepresenteerd. Grote foto’s brengen exterieur en interieur van de gebouwen overtuigend in beeld. Tekeningen en citaten met enkele gegevens als het aantal vierkante meters, jaren van ontwerp en bouw, opdrachtgever en doel van het gebouw, zorgen voor de nodige achtergrond.
Vooruitstrevend en sociaal
De ontwerpen van Mecanoo zijn vooruitstrevend en sociaal omdat het in gebouwen altijd om mensen gaat. De architecten van dit bureau willen bijdragen aan een mooiere wereld waarin mensen zich gelukkig kunnen voelen. In een tijd van klimaatverandering voelen zij zich verantwoordelijk voor duurzame ontwerpen en ze keren daarin terug naar de essentie van gebouwen.
De visie van Francine Houben komt in dit citaat goed naar voren:
‘The world is in flux – swept up in climate change, ceaseless urbanization, the digitization of systems, knowledge and life, and global shifts in power, population, and wealth. We believe that our architecture can contribute to a better world, and we are passionate about solving complex challenges to create inspiring places for people’(p. 497).
Het gaat om people, place, purpose, poetry. Dat laatste woord is opmerkelijk maar duidt op de geluksfactor van goede architectuur.
In het oog springende ontwerpen
Hoewel alle gebouwen fraai van ontwerp zijn aan binnen- en buitenkant, valt een aantal toch wel door een bijzondere vormgeving.
– Whistling Rock Golf Clubhouse werd gebouwd in Korea ( 2010- 20120) voor een golfclub. Het gebouw is evenwichtig in het prachtige landschap geïntegreerd en straalt prestige uit (zoals dat past bij een golfclub). ‘We took the beautiful mountain landscape as the design inspiration for the golf clubhouse’ (p. 20) zo luidt de motivatie.
– Paleis van Justitie in Córdoba, Spanje kwam tot stand in de jaren 2014 – 2017. Het gebouw valt op door zijn witte kleurstelling, strakke vormgeving en de prachtige lichtwerking binnen.
– Het natuurhistorisch museum in Abu Dhabi, Verenigde Arabische Emiraten, is duidelijk geënt op de locale architectuur. De witte kleur contrasteert fraai met het vele groen dat prachtig in de gebouwen is verweven.
– Villa industria in Hilversum is een residence, gebouwd in de periode 2007 – 2018. Opvallend zijn de ronde balkons met de open stalen structuur, waarin de bouwwerken van het gaswerk die op deze plaats stonden duidelijk zijn te herkennen.
– Rotterdam-zuid betreft een grootschalig renovatieproject van dit gebied. Tekeningen van de beoogde inrichting en historische foto’s laten de ontwikkelingen zien.
Het doel is om stad en haven met elkaar te verbinden vanuit de visie: ‘Rotterdam South: a better place to live, learn, and work; a place to grow and pursue your dreams’ (p. 115).
Ook het stationsgebied van Dordrecht is een voorbeeld van stedelijke renovatie en revitalisering. Opvallend naast de vele woningen is hier het beoogde groen.
-Lockal bibliotheek in Tilburg is het fraaie hergebruik van een voormalige werkplaats voor reparatie aan locomotieven. In de renovatie is de industriële sfeer goed bewaard gebleven. Opvallend zijn de fraaie kleuren in het interieur die zorgen voor een warme sfeer.
– St. Mary of Angels kapel in Rotterdam 9 200 – 2001) heeft markante ronde vormen en kenmerkend is het vele blauw in het interieur dat een hemelse sfeer oproept. Er hangt een serene sfeer met een subtiele lichtbalans.
‘The almost abstract space of colour and light creates a sense fo tranquility’ (p. 394).
– Het atrium van het Hilton hotel op Schiphol is 42 meter hoog met een glazen dak. De witte buitenkant heeft een opvallende diagonale structuur.
– National Kaoksiung Center for the Arts in Taiwan (2010 – 2018) valt op door zijn welvende dak. Er is een concertzaal waarbij de 1981 zitplaatsen rond het podium zijn gegroepeerd.
Bibliotheken
Het trappenhuis in Martin Luther King Jr. Memorial Library in Washington, gebouwd in 2014 – 2016, heeft een bijzonder sierlijke vormgeving die doet denken aan oudere architectuur.
Ook de New York Public Library ondergaat sinds 2017 een renovatie. Deze heeft een schitterende Beaux Art architectuur.
De bibliotheek van de TU in Delft dateert van 1996 – 1997 en ondergaat sinds 2010 een upgrading.
Andere gerealiseerde bibliotheken zijn die in Birmingham, Groot Brittannië (2010 – 2013), Tainan Public Library in Taiwan (2018 – 2020)
Francine Houben verzorgt gastcolleges op de TU in Delft en aan de Harvard Graduate School of Design en de Yale School of Architecture, beide in de Verenigde Staten en de Accademia d’ Architectura in Zwitserland. De lijst met prijzen is indrukwekkend lang en vertoont de laatste jaren een sterk groeiende lijn.
Herbert Wright schrijft over architectuur, stedelijke omgeving en kunst in het architectuur tijdschrift C3 en Blueprint. Hij was curator voor de Tallinn Architectuur Biënnale en de Venetië Architectuur Biënnale, beide in 2021.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
