Spanning en verdriet rond jong leven
[Recensie] De vruchtwaterpunctie tijdens de zwangerschap van Sanne van der Hout laat geen bijzonderheden zien maar kort daarna overlijdt het kindje volkomen onverwacht. Uitvoerig beschrijft Sanne deze gebeurtenissen en zij neemt de lezer mee in dit proces. Ze legt niet alleen uit wat er in medisch opzicht gebeurt maar vertelt ook wat de emotionele impact ervan is. Haar verhaal maakt goed duidelijk hoe een dergelijk proces verloopt en zo krijgt de lezer van dichtbij een inkijkje in een zwangerschap die een voortijdig einde vindt. Ontroerend is het gedeelte waarin Sanne vertelt hoe ze het kindje zelf in een natuurgebied hebben begraven evenals de beschrijving van de wijze hoe ze hun oudste kind bij het overlijden betrekken.
Haar terugblik op de reacties van het medisch personeel is kritisch. Sanne schrijft uiteindelijk de betrokken gynaecoloog een brief en legt uit hoe ze haar benadering heeft ervaren en hoopt dat zij hiervan kan leren.
Mooi is waar Sanne van der Hout uiteindelijk uitkomt als zij vaststelt dat zonder het overlijden van dit kindje er niet zoveel liefde voor dit kindje was geweest. Ook had zij dan niet zoveel liefde van anderen ontvangen. Dat is een rijke constatering al kan ik me voorstellen dat niet elke ouder die een kind verliest dit op deze manier kan beleven. Het getuigt van een zeer open houding waarin naast verlies en verdriet alle ruimte is voor andere goede ervaringen in het leven. Een dergelijke houding vraagt echter wel om een krachtige levenshouding die dit mogelijk maakt en dat is denk ik lang niet iedereen gegeven.
Zo vertelt Sanne van der Hout in het eerste deel van haar boek haar verhaal over haar voortijdig overleden kindje; het gebeurde in 2011. Het feit dat ze ruim tien jaar later dit boek schrijft, zegt misschien wel iets / veel over het langdurige proces dat zij heeft meegemaakt. Eerder was dit boek blijkbaar niet mogelijk en zoveel jaren heeft het ook geduurd voordat zij tot de hierboven benoemde positieve levensinstelling van liefde komt. Rouw is een langdurig proces en vraagt veel tijd van mensen. Het gaat er niet om dat iemand een verlies ‘verwerkt’ maar overleeft: het verlies komt nooit helemaal achter je te liggen maar het gaat altijd met je mee al verandert het wel van karakter. Sanne gaat in gesprek met Manu Keirse die destijds promoveerde op het onderwerp van opvang van ouders als een kind na zwangerschap of geboorte overlijdt.
In het tweede deel reflecteert Sanne van der Hout en hier wordt het boek wat meer medisch en informatiever van aard. Zij vertelt over een ontwikkeling in de prenatale test en legt uit wat dit in de praktijk betekent. Hier biedt het boek “Onverwacht” hulp bij de persoonlijke afweging van aanstaande ouders die worstelen met de vraag of zij hun kind, dat na een dergelijke test ernstige beperkingen heeft, geboren laten worden of dit leven voortijdig beëindigen. Bijzonder is de aandacht voor pijnbeleving van de foetus en goed is dat er wordt stilgestaan bij het spijtgevoel na jaren wanneer ouders besluiten om het leven van een kindje met ernstige beperkingen voortijdig te beëindigen. Treffend wordt dit dilemma verwoord: “rouwen om een zelfgekozen verdriet”.
Sanne van der Hout is ethicus op het gebied van reproductieve screening en docent aan de universiteit van Maastricht.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
