"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie psychologie: Over een andere boeg

Zaterdag, 30 maart, 2024

Geschreven door: Paula Irik
Artikel door: Evert van der Veen

Liefde voor ouderen

Paula Irik, gepensioneerd geestelijk verzorger in een zorginstelling, laat in dit boek ouderen, die zij ontmoet, aan het woord: “… ieder mens heeft licht van binnen” (p. 17). Dit boek staat dan ook vol met verhalen waarin ouderen over hun leven vertellen of kleine gesprekken over het soms beperkte leven in de ouderdom. Paula Irik ziet zichzelf als een bondgenoot van ouderen – met dementie – zodat hun diepste verlangens naar voren komen. Dan is het mogelijk om “samen te wandelen in het licht” (p. 29).

Levensverhalen
In de opgetekende verhalen gaat het over persoonlijke herinneringen van mensen aan hun jeugd, over hun ouders, hun leven en werken, de Tweede wereldoorlog, over moeilijke momenten maar er zijn ook ervaringen die hen nog steeds dankbaar stemmen.

Ook de betekenis van geloofsliederen, zang en muziek komen naar voren. In verhalen uit de bijbel ziet Paula Irik een weerspiegeling van onze menselijke ervaringen. Wat geloven betreft, heeft Paula Irik een open benadering die ruimte laat voor ons niet-weten want ons leven en geloven zit “vol gaten”. Desondanks stelt zij dankbaar vast: “het verpleeghuis is een van de plekken waar God wonen wil”(p. 243).

Mooi is ook het subtiele fysieke contact dat mensen goed doet.

De talen van het gesprek
In dit boek Over een andere boeg, valt op met hoeveel liefde Paula Irik mensen gadeslaat en dat verwoordt: “Mevrouw Ramcharan is van glimlach gemaakt” (p. 47).

Pf

In korte, heldere zinnen weet zij hen – soms met alle beperkingen – aan het woord te laten zodat de lezer dichter bij deze mensen kan komen. Paula Irik reflecteert ook op haar ontmoetingen: “… zonder woorden kan er sprake zijn van een gesprek. Er zijn zoveel meer talen dan die van het gesproken, onmiddellijk herkenbare woord alleen. Talen die we misschien wel net zo hard nodig hebben om onszelf en onze wereld een beetje beter te begrijpen. Zoals de taal van de glimlach” (p. 116).

Opvallend is hoe gedetailleerd en daarmee zorgvuldig Paula Irik de contacten heeft vastgelegd. Dat is een teken dat de ontmoetingen haar zijn bijgebleven. Daarin is sprake van tweerichtingsverkeer: de bezoeker ontvangt ook en leert van mensen in wat zij over hun levenservaringen vertellen.

Paula Irik was als geestelijk verzorger werkzaam in de psychogeriatrische afdelingen van woonzorgcentrum Eben Haëzer in Amsterdam. Daarvoor was zij gemeentepredikant en arbeidspastor.

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow

Leesadvies voor jongeren

Dementerende ouderen: wie zijn zij nu werkelijk? In dit boek leer je hen van dichtbij kennen.

Boeken van deze Auteur: