De bijbel verbeeld
[Recensie] Dit boek bestaat uit 609 foto’s die een visuele vertaling van een bijbelgedeelte zijn. De verbinding tussen woord en beeld beoogt volgens Caroline Waltman te prikkelen, te ontroeren en te bemiddelen. In het voorwoord betoogt Désanne van Brederode dat gemakkelijke herkenbaarheid de – soms weerbarstige – zeggingskracht van de bijbel tekort doet.
Dat is in dit boek dan ook niet het geval. De meeste foto’s zijn geen sfeervolle illustratie bij een bijbelgedeelte en daarom zijn veel foto’s ook niet direct herkenbaar in relatie tot de tekst. De foto’s vragen om nadere beschouwing en pas na herhaaldelijke lezing van de bijbeltekst wordt duidelijk wat de onderlinge relatie is of zou kunnen zijn. Juist die vaak niet voor de hand liggende verbinding geeft de lezer alle ruimte voor z’n eigen interpretatie.
De foto’s zijn soms bevestigend ten opzichte van de tekst maar vaak ook contrasterend of ze roepen de vraag op naar de verbinding. De keuze van foto’s heeft soms ook iets ongemakkelijks en dat is natuurlijk een bewuste keuze die bij de lezer iets wil losmaken.
MH17
Enkele foto’s vallen op zoals die van de rouwstoet van de MH17 bij Eindhoven, naast de tekst uit het boek Rechters 21: 25 ‘In die tijd was er geen koning in Israel, iedereen deed wat in zijn eigen ogen goed was’ (p. 123).
Opvallend is de foto van een dakloze bij een klooster waarvan nog net de naam ‘di Maria’ zichtbaar is. De tekst die ernaast staat, gaat over de aankondiging van Jezus’ geboorte met daarin de uitleg van zijn naam God met ons (p. 245).
De foto van de schietschijf op een schietbaan naast het gedeelte over de kruisiging van Jezus waar Hij roept Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten? geeft ook te denken (p. 299) evenals de foto van het terrein van het tentenkamp voor vluchtelingen bij Nijmegen naast de tekst over het nieuwe Jeruzalem (p. 391).
Het is wel jammer dat het boek op zo’n klein formaat is uitgegeven en dat veel foto’s op postzegelformaat zijn afgedrukt. Dat komt de zeggingskracht niet ten goede.
Caroline Waltman is beeldend kunstenaar en heeft een groot aantal fotoboeken gepubliceerd. Ze verzorgde tentoonstellingen in onder andere Amsterdam, Londen en New York. Dit boek behoort bij de gelijknamige tentoonstelling ‘Zie mij’ die in samenwerking met het Bijbels Museum in Amsterdam tot stand kwam en tot 2024 nog op drie locaties is te zien. Ook is Caroline Waltman betrokken bij symposia en filmfestivals.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
