Maak je eigen keuzes
[Recensie] Portret van de zomer schetst het liefdesverhaal van de vijfentwintigjarige Rafael, tegen de achtergrond van Amsterdam. Een fascinerend boek waarbij je wordt meegenomen in de gedachten van het hoofdpersonage, en met hem alle hoogte- en dieptepunten in zijn leven meemaakt. Van zijn liefde voor Noa tot aan zijn jaloezie, problemen en moeilijkheden.
Rafael is net afgestudeerd als fotograaf en vult zijn dagen met name met fotografieklussen op feestjes. Als hij op een van die feestjes Noa ontmoet, voelt hij zich meteen tot haar aangetrokken. Voor Rafael is het zijn eerste echte liefde, en niet zomaar iemand. Maar Noa wil graag een open relatie en laat Rafael zien hoe het is om je niet slechts aan één iemand te binden. Na een tijdje besluit Noa om naar India te gaan en een lange reis te maken. Alleen. Rafael moet bij zichzelf te rade gaan wat hij echt in het leven wil en hoe hij dit voor zich ziet.
Jelle Havermans (1994) woont in Amsterdam en werkt daar als schrijver, kunstenaar, podcastmaker en docent. Hij fotografeert en maakt experimentele films, zijn werk wordt vertoond op (film)festivals en het is genomineerd voor diverse prijzen. Als schrijver heeft hij met name opiniestukken geschreven over foto, film en emancipatie. De rol van de man in de veranderde maatschappij neemt vaak een belangrijke positie in. Portret van de zomer is het debuut van Havermans.
Portret van de zomer lees je vanuit het perspectief van Rafael. Hij lijkt last te hebben van een identiteitscrisis. Aan de ene kant weet hij niet goed wat hij wil met zijn fotografie en wil hij nog niet het hele huisje, boompje, beestje, zoals een aantal van zijn studiegenoten hebben. Zijn opleiding heeft hij afgerond, hij neemt wel kleine fotoklussen aan, maar ook dat wordt steeds minder.
En dan is daar Noa. Ze was aan bed gekluisterd doordat haar hart niet goed functioneerde. De hele dag las ze boeken om te kunnen ontsnappen uit haar ziekenhuisbed. Nu heeft ze een operatie gehad en mag ze weer alles doen, net zoals normale tieners. Ze wil de wijde wereld gaan verkennen en de plekken bezoeken waar ze in haar boeken over heeft gelezen. Noa is ook echt verliefd op Rafael, maar ze wil nog niet stoppen met haar avonturen, ook op seksueel gebied niet. Ondanks dat ze dus Rafaels vriendin is, wil ze niet door hem belemmerd worden.
Naarmate het verhaal vordert, ontwikkelt ook de relatie tussen Noa en Rafael. Ze leren elkaar steeds beter kennen, tot ze elkaars diepste verlangens, problemen en denkbeelden weten. Hun polyamoureuze relatie lijkt te werken, maar het laat zien dat je er allebei wel helemaal hetzelfde in moet staan.
“Tegelijkertijd kwam het pijnlijke besef dat het voor hem nooit zo makkelijk zou worden als voor haar, voor wie polyamorie een schoen was die haar perfect paste, terwijl Rafael moest wennen aan het taaie leer.”
Jaloezie en twijfel kunnen op elk moment de kop opsteken, zowel in een open relatie als in relaties met vrienden. Je moet elkaar vertrouwen en met de ander kunnen bespreken wat je eventueel dwars zit.
Als lezer word je helemaal meegenomen in de gedachten van Rafael, over wat hij nu moet gaan doen met zijn werk, maar ook hoe hij met Noa en zijn andere relaties om moet gaan. Je begrijpt zijn emoties. Hoe het aan de ene kant heerlijk moet voelen om niet te belemmert te worden in wat je wil, en hoe je aan de andere kant niet wil dat je partner met anderen het bed deelt en dat je daar jaloers over wordt.
Wat opvalt is dat Rafael en Noa veel tegenstellingen hebben. Zij heeft bijvoorbeeld het contact met haar ouders verbroken, ze belt alleen af en toe om te laten weten dat het goed met haar gaat. Rafael heeft juist een goede relatie met zijn moeder. Zijn vader is overleden en daar heeft hij het moeilijk mee. Hierin kan hij Noa dan ook niet altijd begrijpen.
Ook al heb je niet altijd het gevoel dat het verhaal echt ergens naartoe gaat, je wilt toch verder lezen om erachter te komen of de relatie tussen Noa en Rafael standhoudt. Richting het einde wordt dit versterkt doordat ze op reis gaan, en daar de spanning tussen Noa en Rafael steeds verder toeneemt. Ook het einde waarbij je een sprong van acht jaar maakt, zorgt ervoor dat het verhaal echt afgerond voelt.
In dit coming of age-verhaal kom je meer te weten over polyamorie. Het verbreedt je horizon en laat zien dat we niet altijd in hokjes moeten denken, maar ook open moeten staan voor wat het leven ons allemaal te bieden heeft. En iedereen mag daar eigen keuzes in maken.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
