Valt het beste te typeren als een psychologische roman
‘Ik ben teruggekeerd. Want dat is wat moordenaars doen. Terugkeren naar de plaats delict.’
‘Ja, ik heb gedaan wat ik moest doen. Hij heeft het niet verdiend, dat niet, maar er zat niets anders op. Het was hij of ik.’
[Recensie] Met deze woorden word je meteen in Rauw & alsof getrokken. We volgen een vrouw, door het slachtoffer ‘Vogel’ genoemd. We weten nog niets over Vogel. Hoe en waarom is ze tot deze brute daad gekomen? Waarom zat er niets anders op? Zoveel vragen komen in sneltreinvaart in me op. Dit belooft wat goeds. Gretig lees ik door.
Al heel gauw heb ik een idee waarom het boek Rauw & alsof heet. Het slaat natuurlijk ook op het inhoudelijke verhaal, maar mij valt meteen een soort rauwe manier van vertellen op. Het is alsof de schrijfster, Valerie Tack, ons een vreselijk verhaal te vertellen heeft en ze gaat er geen suikerlaagje overheen gieten om ons te besparen. Wij moeten de pijn van Vogel ervaren. Ik geef mijn eigen interpretatie aan het kopje koffie op de kaft. Het gelijmde kopje… Verdrietig over het nog te komen verhaal van Vogel ga ik verder.
Aan de hand van flashbacks, die met een afbeelding van een dia aangegeven worden, ga je terug naar de jeugd van Vogel.
‘Altijd maar die beelden, dat wat we herinneringen noemen. Als dia’s – klik, klik, klik – roteren ze in mijn hoofd. Steeds maar weer datzelfde rondje.’
Bij elk stuk dat ik verder lees, word ik alsmaar stiller en verdrietiger. En ik ken het verhaal van Vogel nog niet eens!
We krijgen twee soorten flashbacks te lezen. De hierboven genoemde ‘dia’-herinneringen die niet chronologisch worden verteld en het verhaal van Vogel en het slachtoffer, dat steeds weer een stukje verder in de tijd terug gaat. Het verhaal wordt als het ware beetje bij beetje verder onthuld. Op zich vond ik beide soorten flashbacks prima om te lezen. Het verwarrende was wel de a-chronologische volgorde van tijd en gebeurtenissen.
Inmiddels is het duidelijk dat Vogel in een boerenfamilie in België is opgegroeid, waar vader een enorme alcoholist was en moeder sloeg. Haar broertje kreeg ook wel eens slaag, Vogel niet. Vogel wordt door vader ‘Zusje’ genoemd.
‘Hij houdt het zadel waarop ik zit vast, met één hand. De hand waarmee hij moeder slaat en mij nu leert fietsen.’
Vader is lief, maar vader is ook een bruut. Een duidelijk voorbeeld van dat het leven niet zwart-wit is en ook mensen niet óf alleen heel goed óf alleen heel slecht zijn. Heel verwarrend voor jonge kinderen, voor iedereen eigenlijk, dat er meerdere kanten aan iemand zit.
Terugkomend op Vogel, kon ik me niet compleet in haar inleven. Ik begreep dat ze beschadigd was door een jeugd met een vader die te veel dronk en zijn vrouw sloeg. Maar vreselijk genoeg maken meer kinderen dit mee en ze overstijgen deze ellende en maken iets van hun leven. Vogel heeft een carrière en is een docente op een middelbare school, wordt door mannen en vrouwen opgemerkt, maar kan zich niet binden. Ook weer niets unieks. Wat maakt haar dan anders dan anderen? Waarom is ze zo destructief bezig?
Helaas maakt het boek mijn te hoge verwachtingen niet waar. Niet qua emoties en niet qua interesse. Door de moord in het begin vergat ik dat het boek een roman was, en verwachtte ik eigenlijk een psychologische thriller over het waarom, de achtergronden van de moord. Rauw & alsof valt het beste te typeren als een psychologische roman. We maken de ontwikkeling van Vogel mee en krijgen een blik in haar hoofd. Het verhaal boeide wel, maar ik voelde me na afloop van het boek verward. Ik moest dat, wat ik had gelezen, verwerken en de puntjes met elkaar verbinden.
Tack hanteert een ijzersterke en interessante schrijfstijl, maar ik weet niet of het een grote groep zal aanspreken of dat slechts een bepaalde niche in de lezersmarkt haar op prijs zal stellen. Ik vermoed eerder dat laatste. Ondanks de simpele rauwe stijl, vond ik het verhaal moeilijk te lezen. Je moet goed je aandacht erbij houden. Vanwege een toch ietwat teleurgestelde gevoel na het dichtslaan van het boek, geef ik Rauw & alsof 3 van de 5 sterren.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
