"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie: De goede soldaat

Zondag, 17 december, 2023

Geschreven door: Ford Madox Ford
Artikel door: Ger Groot

Een meesterwerk van Engeland

Ford Madox Ford is in Nederland nooit erg bekend geworden. De oer-Engelse schrijver van Duitse afkomst moest wachten op een BBC-serie voordat zijn monumentale vierluik Parade’s End, over en rond WO I, in 2013 eindelijk in vertaling verscheen. Daarvóór was alleen zijn roman De goede soldaat beschikbaar, in weerwil van de titel spelend en geschreven vlak vóór The great war.

Oorlog
Dat is dan wel een roman die terecht als een meesterwerk beschouwd wordt. En die mag gelden als een van de scherpste beschrijvingen van de wereld die in Engeland met de oorlog teloor ging. Ogenschijnlijk een zedenschets, met driehoeksverhoudingen waarin mensen niet ten onder gaan aan kwade wil, maar aan goede bedoelingen en hoogstens een enkele tekortkoming. Mét hen verdween een bestaansvorm, een moraal, een samenleving die zichzelf vanzelfsprekend en dus onverwoestbaar achtte.

Landheer
De goede soldaat uit de titel is een ouderwetse landheer op wie weinig aan te merken valt, met dezelfde victoriaanse moraal als hoofdpersoon Christopher Tietjens uit Parade’s End. Juist zijn morele voortreffelijkheid resulteert in een bijziendheid die hem en zijn omgeving bijna terloops in het verderf zal storten. Ook al beweert de verteller van het verhaal het tegenovergestelde: klassieker kan een tragedie niet worden. 

Boekenkrant

Ook verschenen op Twitter/X en Linkedin