"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie: De liefdesliederen van W.E.B. Du Bois

Maandag, 16 oktober, 2023

Geschreven door: Honoree Fanonne Jeffers
Artikel door: Silke Wimme

Epos over de geschiedenis van Afro-Amerikaanse vrouwen in de VS

William Edward Burghardt Du Bois (1868-1963) was de eerste Afro-Amerikaan die promoveerde aan de Universiteit van Harvard. Hij schreef een proefschrift over de Suppression of the African Slave Trade in the United States of America: 1638–1871. Later werd hij een vooraanstaande Amerikaanse mensenrechtenactivist. Maar hij was vooral bekend als de grondlegger van het panafrikanisme. Dit stelt dat Afrika een constructie is van de koloniale onderdrukkers en Westerse mogendheden. Ook wil het panafrikanisme dat alle Afrikanen overal ter wereld hun krachten bundelen om op te komen voor hun belangen.

“‘Double Consciousness’, a sensitivity that every African American possesses in order to survive,” schreef W.E.B. Du Bois

Alley Pearl Garfield kan zich helemaal vinden in de woorden van W.E.B. Du Bois en zijn definitie van ‘dubbel bewustzijn’. Ze groeit op in een voornamelijk witte omgeving en in de betere sociale klasse. Haar vader Geoff komt uit het noorden en heeft een lichtere huidtint, wat toch meer mogelijkheden biedt dan de donkere huid van haar moeder Belle.

De zomermaanden brengt ze door in een klein dorpje Chicasetta, in Georgia bij de familie van haar moeder Belle. Zij wonen daar al sinds ze werden meegenomen vanuit Afrika en tot slaaf gemaakt werden. Ze hebben het dan ook niet altijd even makkelijk gehad. Het leven was wreed voor de voorvaderen van haar moeder.

Boekenkrant

Ailey heeft het moeilijk om ergens bij te horen, dit door de enorme druk van haar familie. Zeker nu, nadat haar zus Lydia het slechte pad op ging, verwachten haar ouders nog meer dat ze overal in zal slagen en uitstekend zal presteren. Alley gaat dan ook op zoek naar de achtergrondgeschiedenis van haar moeders familie. Ze zal vreselijke en gruwelijke verhalen te weten komen, maar ook enkele geheimen.

Een reis door het verleden van haar familie
De liefdesliederen van W.E.B.Du Bois is niet alleen een dikke pil, het is bovendien niet een eenvoudig boek om eventjes tussendoor te lezen. Wat achtergrond over de Amerikaanse geschiedenis zal je zeker goed kunnen gebruiken om de boodschap van de auteur beter te begrijpen. Je zult bovendien bepaalde passages anders gaan interpreteren wanneer je bepaalde achtergrondinformatie hebt (of zelf opzoekt). In de meeste recensies zie ik dat de nadruk vooral op Aley’s familiegeschiedenis en het Afro-Amerikaans bewustzijn gelegd wordt. Maar de auteur raakt ook de geschiedenis aan van de oorspronkelijke bewoners van Amerika, namelijk de indianen. Hoe zij hun land zijn kwijtgeraakt aan de blanke kolonisten en hoe wreed ze door hen behandeld werden.
Het is fascinerend hoe auteur Honorée Fanonne Jeffers aan de hand van het verhaal van haar hoofdpersonage de zwarte pagina’s van Amerika’s geschiedenis vertelt. De belangrijkste personages zijn hoofdzakelijk Afro-Amerikaanse vrouwen Ailey, Belle, Lydia, … Door grotendeels hen het verhaal te laten vertellen, snijdt de auteur ook nog eens het thema van genderdiversiteit aan.

De liefdesliederen van W.E.B.Du Bois is een bijzonder boek die zeker zijn plaats verdient tussen de andere toonaangevende werken over de Amerikaanse geschiedenis.

Honorée Fanonne Jeffers is een Afro-Amerikaanse dichteres. Ze schreef reeds meerdere dichtbundels. De liefdesliederen van W.E.B. Du Bois is haar eerste roman. Naast schrijven, doceert ze ook creatief schrijven aan de universiteit van Oklahama.

Ook verschenen op boeken-cast