"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie fantasy: Bloedzuigers in de polder

Vermakelijke en diverse bundel met vampierverhalen

Dit is alweer de vierde bundel in de … in de polder-reeks, die in 2018 begon met Lovecraft in de polder, gevolgd door Eindtijden in de polder en Poe in de polder. De reeks is opgezet als aanvulling op de EdgeZero-wedstrijd, en auteurs die tot twee maal toe in de EdgeZero-bundel verschenen, krijgen de uitnodiging om aan deze publicaties mee te werken. Het doel is de veel producerende en kwaliteit biedende Nederlandstalige genreschrijvers uit te dagen over een bepaald thema te schrijven en zo anthologieën te creëren die een breed publiek kunnen aanspreken.

Bundels
Hoewel het niet zeker is of met deze bundels daadwerkelijk een breder publiek wordt bereikt dan het toch beperkte wereldje van het Nederlandstalige genre (de vraag hoe je effectief lezers buiten de “bubbel” bereikt, is in elk geval nog niet beantwoord of beantwoord gezien), is het andere doel – schrijvers uitdagen en kwalitatief hoogstaande bundels genereren – zeker wel behaald. Alle vier de bundels tot nu toe bevatten verhalen van de topauteurs in het Nederlandstalige genrelandschap en maken het zo makkelijker nieuwe schrijvers te ontdekken, maar de verhalen zelf zijn ook vaak origineel, heel divers en bieden een uniek Nederlands of Vlaams perspectief op brede thema’s in het fantastische genre.

Voorganger
Tot nu toe zijn vooral inspiratiebronnen uit het horrorgenre aan bod gekomen, maar aangezien horror in ons taalgebied ondervertegenwoordigd is, is een goede zaak. Wel zou het voor de afwisseling misschien aardig zijn ook eens een SF- of fantasythema te kiezen (H.G. Wells in de polder? Draken in de polder?). Maar ook als het horrorthema’s blijven, is een lange continuering van deze serie wenselijk. Auteurs zijn blij met elke mogelijkheid in het Nederlandse taalgebied te publiceren en lezers kijken ook uit naar nieuwe delen, want ze zijn gewoon heel erg goed. Dat blijkt ook uit het feit dat in de EdgeZero-bundel ook vaak veel verhalen uit de … in de polder-projecten terugkomen. Dat zal ook wel gelden voor dit vierde deel. Wel was ik zelf net iets meer te spreken over de voorganger, Poe in de polder. In dat deel zaten meer verhalen die echt de kriebels geven of emotioneel raken deden. In dit deel zijn wat meer verhalen die voor een humoristische toon kozen of juist een iets te traditionele insteek.

Magie
Dit is een kwestie van smaak natuurlijk, want wie juist graag genreverhalen leest met een knipoog, zal van die verhalen des te meer genieten. Een zo’n verhaal met een knipoog was het openingsverhaal van Tais Teng: Een grafkrans van paarse knoflookbloemen. Dit is namelijk een verhaal over zijn geweldige karakter Hans D’Ancy – bekend van meerdere boeken waarin zijn avonturen worden beschreven, die zich afspelen in een alternatief universum waar magie, goden en mythologische wezens echt bestaan. Voor wie al eerdere verhalen van deze auteur kent is het fijn naar die wereld terug te keren – vol verbeelding, fantasievolle beschrijvingen en een mooi, wrang einde. Dit maakt deze bundel voor fans van Teng alleen al het aanschaffen waard.

Schrijven Magazine

Kippenvel
Bij vampiers hoopt men verhalen te lezen die een ongemakkelijk gevoel geven, die beklemming genereren, het gevoel van afkeer dat parasieten oproepen, gemengd met de aantrekkingskracht van iets waarvan je weet dat het niet goed voor je is, maar waar je toch geen weerstand tegen kunt bieden. Wezens van de nacht met alles daaromheen. Een paar verhalen bezorgen de lezer echt kippenvel. Zoals bijvoorbeeld De hippiekolonie van Joost Uitdehaag. Als schrijver slaagt hij er sowieso in de lezer te laten voelen wat zijn karakters ervaren en zo onder de huid te kruipen. Hier doet hij dat ook, met een duidelijke en goed beschreven historische setting en een hoofdpersoon die er graag bij wil horen. Ze wordt opgenomen in een gemeenschap en ontdekt dat er meer aan de hand is. Heerlijk huiveren, wat mij betreft. Het verhaal bezorgde mij echt een ‘unheimisch’ gevoel. 

Expliciet
Ook heel goed is Bloedarmoede van Wouter van Gorp. Zijn verhalen getuigen altijd van een groot vakmanschap en vertonen een opvallende thematische diepgang. Het loont ze te herlezen. Ook hier zijn metaforische interpretaties mogelijk, als een volgende generatie niet loskomt van wat haar voorgangers hebben uitgevreten. En zonder het te expliciet te beschrijven, jaagt het verhaal -juist door die diepgang- de lezer angst aan. De kracht zit hem in de subtiliteit. De verwachting was dat het verhaal van Jan J.B. Kuipers was ook heel goed. Hij schrijft namelijk altijd over geschiedenis en de rol van legenden en overleveringen daarin, en over moreel donkergrijze of zelfs verdorven karakters. . Dit thema was er duidelijk een dat op zijn lijf geschreven was, want Het klooster in de duinen geeft een interessante historische interpretatie en de duistere sfeer is beklemmend – ook nadat het verhaal uit is, blijft het aan je kleven. 

Wending
Verder was Iets lekkers van Jorrit de Klerk heel griezelig. Heel anders geschreven dan het verhaal van Kuipers: fris, modern, jong in plaats van bedrukkend archaïsch, maar deze vertelling van een meisje dat een jongen meeneemt om haar overgrootmoeder “iets lekkers” te brengen, bevat enkele heerlijke shock momenten, zelfs al is het direct duidelijk dat er iets mis moet zijn. 
Maarten Luikhoven en Wendy Torenvliet voorspellen een dystopische toekomst en laten hun vampiers een heldhaftige rol innemen en mensen beschermen (tegen een prijs). Esther Wagenaar heeft een goed geschreven verhaal, dat je doet meeleven met de hoofdpersoon en ook het erotische karakter van veel vampierverhalen recht aandoet, en dat eindigt met een mooie wending.

Toekomst
Mike Jansen weet een heel ander soort “vampiers” te tonen en laat zien hoe ver de mensen in de toekomst moeten gaan om zichzelf te beschermen (in dit verhaal ook mooie beschrijvingen van SF-omgevingen). Frank Roger is “over the top” op een manier die alleen hij kan en Eowen Valk kiest voor inspiratie uit de Underworld-films, zo lijkt het althans. Graaf Graf van Edward van Egmond was dan weer heerlijk humoristisch. Het is ondoenlijk om over alle verhalen iets te schrijven. Geen ervan was slecht, al is bij sommige het eind wat voorspelbaar, of wordt de lezer persoonlijk meer of minder geraakt. Een algemene conclusie kan zijn: hou je van Nederlandstalige korte verhalen en/of ben je een horrorliefhebber, dan is dit een absolute aanrader. En wie weet ontdek je weer een nieuwe auteur van wie je nog meer wilt lezen!

Ook verschenen op Hebban

Leesadvies voor jongeren

Horror in de polder, korte spannende verhalen, SF, en humor