Machtig en menselijk
Dit boek sluit mooi aan op de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten die in het najaar van 2024 plaatsvinden en beschrijft onder andere alle 46 presidenten sinds de stichting van de Verenigde Staten en alle 59 verkiezingen die er tot nu toe zijn geweest.
In het eerste deel komt alles rond het presidentschap ter sprake zoals de grondwet uit 1787 die het ambt van president niet zo gedetailleerd omschrijft. De machtspositie van de president en zijn relatie tot het congres wordt besproken. Volgens een bepaling uit 1936 heeft de president de meeste vrijheid van handelen in de buitenlandse politiek. De functie van het veto en de werking van een presidentiële opdracht komen ter sprake. Vooral hoofdstuk 3 “Het presidentschap in de dagelijkse praktijk” is interessant en bespreekt de omvangrijke staf en adviesorganen van het Witte Huis. Het gebouw zelf dateert uit 1792, kent een bewogen geschiedenis en heeft in 1948 een grootscheepse restauratie ondergaan. Interessant zijn de typeringen van diverse First Lady’s.
In de epiloog van het algemene deel is de vraag naar de betekenis van de president niet “óf presidenten ertoe doen, maar hóe ze ertoe doen” (p. 161). “Zet de president de toon voor het land of zet het land de toon voor de president? Allebei en geen van beide”(p. 163).
Galerij van presidenten
In deel 2 komen alle 46 presidenten ter sprake. Van iedere president is een schilderij of foto opgenomen met daarnaast enkele basisfeiten en vervolgens een beschrijving van zijn persoon en ambtsperiode. Interessant is de waardering van de desbetreffende president die gaat van 1 tot 46. Er is een verantwoording hoe deze waardering tot stand komt. De top van de lijst verandert door de jaren heen niet en ziet er als volgt uit:
1. Franklin Delano Roosevelt, 1933 – 1945
2. Abraham Lincoln, 1861 – 1865
3. George Washington, 1789 – 1797, de ‘ideale eerste president’
4. Theodore Roosevelt, 1901 – 1909
5. Thomas Jefferson, 1801 – 1809
Donald Trump, president van 2017 – 2021, staat op nummer 43.
Verkiezingen
Alle verkiezingen worden getypeerd en het jaar waarin George H.W. Bush wordt gekozen, heeft als titel “Keurige kandidaat, smerige campagne”. Bij zijn zoon George W. Bush is de omschrijving “Het draaide om 537 stemmen in Florida”, bij Barack Obama “De eerste zwarte president”, bij Donald Trump “De grootste verrassing ooit” en tenslotte bij Joe Biden “De verkiezing om Trump te stoppen”. Donald Trump komt in het eerste deel van het boek regelmatig maar niet erg gunstig ter sprake. Te midden van andere presidenten die ieder op weliswaar hun eigen wijze dit ambt serieus nemen, steekt hij dan ook wel erg af…
Frans Verhagen is historicus die zich heeft toegelegd op de Verenigde Staten en schrijft als journalist opinieartikelen in NRC, De Standaard en De Groene. Van hem verschenen eerder Geschiedenis van de Verenigde Staten en 1923 het jaar van de omslag. Ook schreef hij biografieën over Lincoln, Kennedy en Roosevelt.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
