Rillen in Rillerbos
“Het was een onstuimige novembermiddag. De wind gierde meedogenloos over het verlaten perron.[…] De regen viel kil en loodrecht uit de hemel.” Een huiveringwekkend begin van Het geheim van Rillerwoud, het debuut van Frico Sijbrandi. Rillerwoud: ook een naam die je kippenvel bezorgt.
We schrijven 2024. Boris en Bram zijn vrienden en wonen aan de rand van het Rillerwoud. Zoals zoveel jongeren hangen ze graag rond op het verlaten stationnetje van Rillerdam. De verf bladdert af van de kozijnen. Boris en Bram gaan de zolder van het station op en vinden er een oude kaart in een lerenkoker. Er staan namen op als Aldorch, de Wilde Swaen, kasteel Rillerbos en stippellijnen. Het is duidelijk dat het een kaart is van hun omgeving, een plek tussen de Nederrijn en de Waal. Een geheimzinnige kaart zet meteen de fantasie van de jongens aan de gang en ze gaan op onderzoek uit. Ze volgen de spoorrails die ineens ergens in het bos ophouden. Waarom?
Door de tijd gevallen
Ze stuiten op een jongen in het bos. Hij heet Alewinus Kegge, kortweg Alwin en is letterlijk “door de tijd gevallen.” Hij blijkt de kaart getekend te hebben, maar dan wel in 1250. En de kaart is niet af. Hij heeft iets bijzonders ontdekt maar werd door soldaten betrapt, wilde ontsnappen kwam in een windvlaag terecht totdat de bodem onder zijn voeten wegzakte. Bram en Boris willen hem onderbrengen in het stationnetje. Dan is Alwin ineens verdwenen. De vrienden zoeken hem en komen op hun beurt via een windvlaag terecht in 1250. Samen met Alwin, die kaartenmaker wil worden, gaan ze het mysterie van het kasteel Rillerbos ontrafelen. Een volgt een wervelend verhaal van uitbuiting, geheime gangen, kerkers, kisten vol penningen, ridders, onderdrukking en verraad. Wat is het geheim? En kunnen Boris en Bram nog terug naar onze tijd?
Gerechtigheid
Frico Sijbrandi heeft een spannend verhaal geschreven waarin alle verhaallijntjes bij elkaar komen, waarin alle details een functie hebben. Wie droomt er nu niet van om iets te ontdekken uit de riddertijd? En een oude kaart zet natuurlijk meteen je fantasie aan het werk. Het feit dat het verhaal van de ene tijd naar de andere verspringt geeft dynamiek aan het verhaal. Hoewel het om fictie gaat zitten er toch heel wat historische weetjes en feiten in het verhaal verwerkt waardoor je meer van de middeleeuwen komt te weten: hoe er geleefd werd op een kasteel; dat men bier dronk omdat het water vervuild en onveilig was. Het verhaal krijgt een authentiek karakter wanneer graaf Otto II van Gelre ten tonele verschijnt. Die leefde van 1215 tot 1271 en had veel bijnamen, zoals de Lammer of de Hinkende vanwege zijn klompvoet. Hij bemiddelde bij heel wat vetes in de omgeving. In dit verhaal zorgt hij voor gerechtigheid.
Klopt alles?
Sijbrandi schrijft een helder verhaal dat mooi in korte episodes als een vervolgverhaal (voor) te lezen is. Hij weet de spanning vast te houden. In verklarende voetnoten legt hij ‘moeilijke woorden’ uit, hoewel dat niet altijd nodig is. Kinderen weten echt wel wat een mok, een cipier of een projectiel is. En in 2024 gaat de vrouw van de schoolmeester echt niet meer tussen de middag de boterhammetjes en de melk naar hem op school brengen. Boris gaat thuis in een encyclopedie iets opzoeken. Gebeurt dat anno 2024 nog of wordt er gegoogeld? De illustraties van zijn hand zijn niet altijd even functioneel maar zorgen wel voor verluchtiging van het verhaal. Wat me opviel is dat er in het verhaal nauwelijks meisjes voorkomen. Ook stelt dat de auteur dat het Rillerwoud een van de weinige overgebleven oerbossen in Nederland was. Dat klopt niet. Het laatste oerbos is in 1871 gekapt. Maar ja, dit verhaal is fictie. De personages blijven wel wat aan de vlakke kant en de taal die Sijbrandi gebruikt is soms wat vormelijk: “mos had zich in de loop der jaren meester gemaakt van de houten bielzen.” Al met al een avontuurlijk verhaal dat wel wat scherper had gekund.
Leesfragment
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
