Met de neus op de feiten
Ook in op het gebied van ‘waar gebeurd’ worden heel mooie dingen geschreven. Een van die boeken is In het droomhuis. Dat boek maakt indruk. Het is Carmen Machado’s verhaal over een compleet ongezonde relatie die ze een aantal jaren geleden had. Het is vrij zware kost, maar de auteur maakt helder inzichtelijk welke processen er meespelen in een dergelijke situatie.
Het boek bestaat voornamelijk uit (heel) korte hoofdstukjes waarbij Machado haar relatie steeds vanuit een ander perspectief bekijkt. Zo komen allerlei literaire genres, popcultuur en lgbt-kwesties aan bod. Ondanks dat het één chronologisch verhaal maken die korte hoofdstukjes met telkens weer nieuwe invalshoeken dit boek een enorm gevarieerd geheel.
Ingewikkelde processen
Machado vertelt hoe ze een relatie krijgt met de vrouw ‘in het droomhuis’. Hoe dat eerst allemaal fantastisch is, maar hoe die relatie al na korte tijd compleet verwrongen raakt. Uiteindelijk blijkt de schade enorm groot. Machado heeft precies door welke gedachten de lezer heeft bij het lezen van haar verhaal en speelt daar heel goed op in. Uiteindelijk blijkt vooral dat zo’n situatie als waar Machado in terecht is gekomen niet te herleiden valt tot een enkel punt, maar dat er een heleboel ingewikkelde processen spelen die ervoor zorgen dat zo’n relatie zo erg uit de hand kan lopen.
Een interessante invalshoek is hoe de vooronderstellingen door de lgbt-gemeenschap meespeel in het geheel. Hoe in de gemeenschap de relatie tussen vrouwen wordt neergezet als een veilige cocon en vrouwen in een lesbische liefdesrelatie ervan uitgaan dat geweld nooit aan de orde zal zijn. Ook de manier waarop achteraf gereageerd wordt wanneer Machado haar verhaal vertelt, laat zien dat er echt een blinde vlek is voor gewelddadige vrouwen.
Huiselijk geweld en psychologisch en fysiek geweld is op zich geen uniek thema. Maar het feit dat het hier gaat om een liefdesrelatie tussen vrouwen maakt dit toch een vrij uniek boek. Machado beschrijft haar verhaal bovendien heel open, houdt niets achter. In het droomhuis is een schrijnende, pijnlijke leeservaring, maar Machado schrijft zo goed en compromisloos dat ze vooral bewondering verdient.
Nietsontziend
De beschrijving van het begin van de relatie is erg herkenbaar, niet alleen voor wat betreft een liefdesrelatie maar ook in vriendschappen. Maar dat maakt In het droomhuis ook zo goed. De lezer wordt niets ontzien en wordt met de neus op de feiten gedrukt.
Ik denk dat iedereen zich wel kan identificeren met een relatie die al in de basis verkeerd is. Een relatie die een ongezonde dynamiek met zich meebrengt. Dat hoeft echter natuurlijk lang niet altijd zo heftig uit te pakken als bij Machado. Wat Machado overkomen is, had ons allemaal kunnen overkomen. En ook wij zijn misschien wel eens de “dader” geweest in de een of andere relatie.
Deze enorm krachtige memoires moedigen aan vaker non-fictie in deze richting te lezen. En van het vooroordeel dat dit soort boeken vooral ijdeltuiterij als basis heeft, daarvan was daar in In het droomhuis in ieder geval niets te merken.
—
Ook verschenen op Boek!
