"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie psychologie: King Kong theorie

Vrijdag, 13 oktober, 2023

Geschreven door: Virginie Despentes
Artikel door: Marnix Verplancke

Het keurslijn van vrouwen en mannen

Het feminisme wil niet alleen vrouwen uit hun keurslijf bevrijden, aldus Virginie Despentes, maar ook mannen, want beide zijn slachtoffers van eenzelfde systeem.

“Ik heb een vrouw nodig die alleen van mij is en die ik op elk moment thuis aantref,” schreef de Franse dichter, acteur en theatervernieuwer Antonin Artaud (1896 – 1948) in een brief aan de geliefde waarmee hij wou breken, “Ze hoeft voor mij niet eens zo mooi te zijn, en ik wil ook niet dat ze overdreven intelligent is, en vooral niet dat ze te veel nadenkt. Het is voor mij voldoende dat ze aan me verknocht is.” Stel je voor dat Artaud een vrouw was geweest die dit aan een man had geschreven, merkt Virginie Despentes op in King Kong-theorie, hoe absurd en ronduit beledigend had de goegemeente dat niet gevonden? En hoe absurd en beledigend zou ze dat vandaag nog steeds vinden, want al hebben we al een paar emancipatiegolven achter de rug, onze samenleving staat nog steeds bol van de clichématige genderrollen.

Porno-actrice
In 1994 werd Despentes op slag beroemd door haar debuutroman Baise-moi, waarin een prostituee en een porno-actrice samen op defaitistische wijze Frankrijk doorkruisen nadat ze een moord hebben gepleegd. Het was een snoeihard boek, vol geweld en seks, dat na de verfilming zes jaar later een zo mogelijk nog mythischer status kreeg. Despentes maakte die film samen met pornoster Coralie Trinh Thi. De Franse filmcommissie verbood hem prompt, omwille van de hardcore seksscènes, zogezegd, maar daar geloofde de schrijfster niets van. De echte reden was dat zij van haar vrouwelijke personages mannelijke overheersers had gemaakt en daarmee de maatschappelijke orde verstoorde. Deze stelling vormt een rode draad doorheen King Kong-theorie.

Despentes is op haar sterkst in de hoofdstukken met een persoonlijke inslag, zoals dat over prostitutie. Van eind 1991 ruilde ze twee jaar lang haar punkkloffie en rode hanenkam in om een keer of twee per week opgedoft als een hoer in Lyon bij mannen op bezoek te gaan. Een job als een ander waar ze zelf voor gekozen had, schrijft ze. Een slachtoffer van het kapitalisme, zoals haar linkse vrienden haar zagen, voelde ze zich allerminst. Natuurlijk was het soms vernederen, moeilijk of veeleisend, maar is iedere job dat au fond niet? Bovendien waren mannen nooit zo lief tegen haar als toen.

Geschiedenis Magazine

Feminisme gaat niet alleen over vrouwen- maar ook over mannenemancipatie schrijft Despentes, want net zoals vrouwen braaf en gewillig moeten zijn, mogen mannen hun gevoelige natuur niet tonen en moeten ze gewillig naar de oorlog vertrekken. Hun beider lichamen worden geconfisceerd door een systeem dat alleen ten goede komt van een handjevol machthebbers. King Kong-theorie geeft de lezer een bijzonder overtuigende oplawaai en laat hem achterlaat met die ene grote vraag: stel dat Van Quickenborne een vrouw was geweest, zou die dan ook luchtgitaar gespeeld hebben?

Eerder verschenen in Knack