"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie natuurwetenschappen: Groene energie voor iedereen

Donderdag, 7 december, 2023

Geschreven door: Ad van Wijk, Els van der Roest, Jos Boere
Artikel door: Rijkert Knoppers

De omschakeling naar een duurzame energievoorziening

Energiebedrijf Eneco wil in de Europoort bij Rotterdam een fabriek gaan bouwen voor de productie van groene waterstof. Als de fabriek in 2029 gereed is zal de jaarlijkse capaciteit op 80 kiloton waterstof liggen. In een ander actueel artikel lezen we dat de Deense ontwikkelaar GreenGo Energy in Mauritanië een wind- en zonnepark wil bouwen met een capaciteit van 60 gigawatt. De hoeveelheid opgewekte elektriciteit zal onder meer dienen voor de productie van groene waterstof. Deze interessante nieuwsberichten zijn niet in het onlangs verschenen boek Groene energie voor iedereen terug te vinden, om de eenvoudige reden dat de verschijning daarvan gebeurd was toen deze artikelen in de publiciteit kwamen. Maar ze onderstrepen de strekking van deze publicatie: de belangstelling voor waterstof zal in de nabije toekomst sterk groeien. Waarom? Niet alleen vanwege de toenemende behoefte aan duurzame energie, maar ook omdat de productie daarvan op steeds grotere afstand van de afnemers zal gaan gebeuren. Om die reden is het noodzakelijk om duurzame opslag- en transportsystemen te ontwikkelen.

Groene waterstof
Het gebruik van waterstof als schone energiedrager biedt in dit verband veel kansen. Maar hoe gebruik je waterstof precies? Wat is de beste productiemethode, welke opslagtechniek komt het beste in aanmerking en hoe transporteer je waterstof optimaal? Drie deskundigen hebben zich over deze vraagstukken gebogen: Ad van Wijk, emeritus hoogleraar Future Energy Systems aan de Technische Universiteit Delft, Els van der Roest, onderzoeker bij KWR Water Research Institute en Jos Boere, directeur van Allied Waters en tevens medeoprichter van Hysolar, producent van groene waterstof. Systematisch komt in de tekst aan de orde hoe een duurzaam energiesysteem er in ons land uit zou kunnen zien. Dit gebeurt onder meer aan de hand van een beschrijving van het huidige energiesysteem, en de wijze waarop momenteel het transport en opslag van energie gebeurt. Vervolgens komt de mogelijkheid aan de orde om duurzame energie uit de woestijnen en oceanen te halen. Over de eventuele rol van biomassa, met name als die afkomstig is uit reststromen, vertelt een volgend hoofdstuk, met tot slot een schets van een volledig duurzaam energiesysteem in het jaar 2100 in onder meer ons land.

Infographics
Het boek is vlot geschreven, logisch opgebouwd, volop voorzien van verhelderende tekstkaders, grafieken, kaartmateriaal, fraaie foto’s en schitterende infographics van Michel van Elk. Een gemiste kans is dat politieke verhoudingen buiten beschouwing blijven. Het is immers niet erg moeilijk om uit te rekenen dat het produceren van zonne-energie in de Sahara goedkoop kan gebeuren, maar wat als de omliggende landen uit strategisch oogpunt opeens het transport van de geproduceerde waterstof gaan blokkeren? De elektriciteitsvoorziening is zoals bekend ten tijde van oorlog heel vaak een strategisch object, dit aspect zou toch niet onbesproken mogen blijven. Een ander punt is dat het gepresenteerde cijfermateriaal lang niet altijd even helder is. Zo staat er ten aanzien van zonthermische krachtcentrales vermeld dat de productie met deze techniek duurder is dan met zonnepanelen. Hoeveel duurder dan? Bij een drijvend zonnepark bij Kreta staat genoemd dat het ruimtebeslag vele malen groter is dan van een offshore windpark. Waarom geen concrete getallen? Verderop beschrijven de auteurs dat de productie van waterstof uit methaan minder gunstig is dan die van waterstof uit water. Hoezo minder gunstig? Is het duurder? Het ontbreken van cijfers maakt dat je maar moet vertrouwen op de juiste interpretatie van de auteurs. Niet helemaal bevredigend voor de verder goed leesbare en interessante publicatie.

Schrijven Magazine

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow