De duurzame toekomst ligt – wellicht – onder handbereik!
Wij kunnen de eerste generatie zijn die het milieu beter achterlaat dan ze het aantrof. We kunnen de eerste generatie zijn die duurzaamheid bereikt. Deze uitspraken uit de inleiding van dit onlangs in vertaling verschenen boek laten aan duidelijkheid niets te wensen over. Aan de hand van diverse voorbeelden stelt Hanna Ritchie, verbonden aan de Universiteit van Oxford dat de mondiale milieuproblematiek binnen afzienbare tijd opgelost zal zijn en dat we een samenleving krijgen die “voldoet aan de behoefte van de huidige generatie zonder de behoeften van toekomstige generaties in gevaar te brengen.” Volgens de in ‘Global Development’ gespecialiseerde onderzoeker is aangetoond dat de wereld er duidelijk op vooruitgaat. De kindersterfte is dankzij de introductie van schoon water, goede hygiëne en betere voeding aanzienlijk verminderd, de kans dat vrouwen tijdens de bevalling overleden is inmiddels erg klein, de gemiddelde levensverwachting is overal op de wereld toegenomen, de honger is in veel landen vrijwel verdwenen en ook de extreme armoede behoort tot het verleden. So far so good. Aan de andere kant zijn er nog steeds ernstige milieuproblemen, erkent Ritchie. De luchtverontreiniging eist bijvoorbeeld jaarlijks minstens negen miljoen doden, het valt niet te ontkennen dat wereldwijd de temperaturen stijgen, de ontbossing blijft een probleem, de voedselproductie gaat gepaard met milieuproblemen, jaarlijks stroomt er een miljoen ton plastic in de oceanen, en er is sprake van overbevissing. Is een optimistische houding dan eigenlijk wel terecht?
Duurzaam?
Opvallend zijn het grote aantal aanvechtbare uitspraken die Ritchie doet. Neem bijvoorbeeld haar constatering dat kernenergie een duurzame energiebron is, een conclusie die wel erg kort door de bocht is. Weliswaar heeft een kerncentrale tijdens de elektriciteitsproductie geen CO2-uitstoot, maar voor dit proces is uraniumwinning noodzakelijk, waar graafmachines aan te pas komen die benzine of diesel gebruiken. Ook de bouw van de kerncentrale, het transport van de uranium en het radioactief afval en de uiteindelijke afbraak van de centrale gaan gepaard met de uitstoot van CO₂. En over het proliferatieprobleem lezen we overigens ook niets.
Als het gaat om het gebruik van lithium voor onder andere elektrische auto’s gaat Ritchie ervan uit dat er genoeg lithium is. Letterlijk zegt ze dat de voorraad niet uitgeput raakt. Hoe is dit te rijmen met andere studies, waaronder van de Universiteit van Davis in Californië, die stellen dat er weliswaar grote voorraden lithium zijn, maar dat slechts een kwart daarvan economisch ontginbaar is? Daarbij speelt ook mee dat vrijwel de grootste voorraad lithium in de bodem van drie landen zit: Bolivia, Chili en Argentinië. De vraag is echter of deze landen in politiek opzicht zo stabiel zullen zijn dat dit materiaal ook in de toekomst te winnen zal blijken. In dit verband is het goed om te weten dat analisten van het internationaal onderzoeksbureau Fitch Solutions recentelijk al voorspeld hebben dat er al in 2025 een wereldwijd tekort aan lithium zal ontstaan! Het is jammer dat dit bericht het boek niet gehaald heeft.
Privéauto
Ondanks dit soort optimistisch getinte conclusies is het een goed leesbare publicatie met veel inspirerende ideeën. Zoals het voorstel om de privéauto af te schaffen en in plaats daarvan met zelfrijdende Ubers door de stad te gaan rijden. En dat minder rundvlees eten de ontbossing drastisch zal verminderen. Een ander positief advies is dat het verstandig is je te omringen met mensen die ook naar een duurzame samenleving streven. Nu maar hopen dat dit allemaal goed gaat werken!
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
