Een gedateerde verhalen bundel
Hoe houdbaar is P.G. Wodehouse? Arie Storm brak in Schoonheidsdrift onlangs nog een lans voor de humorist die Allen Hollinghurst “een van de grappigste schrijvers in het Engels” schijnt te hebben genoemd. Toch blijft er aan de negen verhalen die in Plumpudding zijn bijeengebracht iets gedateerds hangen. Net als Hollinghurst raakte ook ik in mijn middelbare-schooltijd in de ban van Wodehouse als de perfecte samenballing van alles waar mijn anglofiele hart naar uitging – misschien wel in de eerste plaats de droge, ironische humor waar de schrijver zo’n meester in is.
Glimlach
Lag het aan de Nederlandse vertaling dat ik het nu nog maar een enkele keer tot een glimlach bracht? Ontegenzeglijk hoor je bij elke woordspeling, elk understatement, elke bizarre metafoor onwillekeurig het Engels meeklinken waarin zij wortelen. Maar de arme vertaler valt weinig te verwijten; Jan Wart Kousemaker heeft zijn taak zeer naar behoren te vervuld.
Misschien moet je Wodehouse op jonge leeftijd lezen en verbleekt zijn springerige geestigheid later in het déjà-vu van wie al tevéél gelezen heeft. Inderdaad lijkt het plot van al deze verhalen nogal inwisselbaar, met hun misverstanden en persoonsverwisselingen waar de 17-de en 18de-eeuwse toneel- (en opera-)literatuur al zo goed weg mee wist. Zelfs de ‘witticisms’ zie je op den duur in (of misschien wel dankzij) heel hun originaliteit al van een afstand aankomen.
Eeuwen
Ben ik te streng voor Wodehouse, of is humor in de literatuur het meest vergankelijke element – zoals ook ten aanzien van Godfried Bomans wel is opgemerkt? Maar hoe kan Cervantes ons met zijn Don Quixote dan over vier eeuwen heen nog wél amuseren? Om maar te zwijgen van zijn tijdgenoot Shakespeare – al heeft diens humor soms ook zijn boers-gedateerde momenten.
Misschien moet ik Wodehouse nog een tweede kans gunnen. Bijvoorbeeld met Stiff Upper Lip, Jeeves, dat Arie Storm zijn hoofdpersoon lezen laat. En dan toch maar in het Engels.
—
Ook verschenen op Twitter/X en Linkedin
