"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie reisboek: Licht & snel

Dinsdag, 9 april, 2024

Geschreven door: Raf van Hulle
Artikel door: Rijkert Knoppers

Met de zonnefiets op pad naar China

“Op 1.000 m hoogte is het frisser. Hier zet ik mijn tent op, ver uit het zicht van de weg. Hier kan ik de zon zien ondergaan en morgen aan de andere kant zien opkomen. Ik positioneer hem zo dat ik het rode licht van de ondergaande zon zie schijnen op de witte reuzen van het Tian Shangebergte.” Dit is een citaat uit het reisverslag dat Raf van Hulle schreef over fietswedstrijd in 2018 vanaf Lyon in Frankrijk naar het Chinese Guangzhou, een afstand van ongeveer 12.000 km. Tijdens deze fietstocht legde hij dagelijks zo’n 300 tot 350 km af, niet op een gewone fiets, ook niet op een elektrisch aangedreven sportfiets maar op een door hem zelf ontworpen zonnefiets! Een aangepast model tandem, waarbij het voorste zitje is vervangen door een flink zonnepaneel. Dit paneel van ruim 150 bij 60 cm is voorzien van 60 Sunpower zonnecellen met een totaal piekvermogen van 217 W. De zonne-installatie is kantelbaar over een hoek van 45 graden in zijdelingse richtingen en 15 graden naar voren, om op elk moment van de dag optimaal de zonne-energie te kunnen benutten. De opgewekte elektriciteit drijft een borstelloze Crystalyte elektrische motor aan, die dankzij een vermogen van 900 W de zonnefiets met een maximale snelheid van 42 km/uur kan voortbewegen. Remmen op de motor is mogelijk, de zo geproduceerde stroom vloeit terug naar de batterij.

Eco Design Award

Architect Raf van Hulle (1975) kreeg voor dit ontwerp van deze fiets, de Solarwind, in 2012 de Eco Design Award. En in 2013 had hij met het prototype van deze fiets deelgenomen aan de Sun Trip, een internationale race voor e-bikes op zonne-energie in Kazachstan. Hij won deze 7.500 km lange wedstrijd! Twee jaar later deed Van Hulle mee met een vergelijkbare wedstrijd van Milaan naar Turkije, waar hij op de tweede plaats eindigde.
En dan in 2018 de Sun Trip, via de Zijderoute naar de oostkust van China, het onderwerp van dit boek. Aan de foto’s te zien is de Solarwind inmiddels voorzien van een aanhangwagentje met een extra zonnepaneel. Er zijn –niet verwonderlijk- allerlei wedstrijdbepalingen aan deze wedstrijd verbonden. Na 21 uur mogen de deelnemers bijvoorbeeld niet fietsen, de route mag iedereen zelf kiezen, een technische bijstandsteam onderweg is verboden. In tegenstelling tot de vorige edities mogen de deelnemers bovendien nu niet eerder vertrekken dan 7 uur ’s ochtends. ‘Tegen die tijd is de batterij al opgeladen, de tent opgedroogd en heb ik ontbeten.’

Waanzinnige tocht
Het is een waanzinnige tocht. Al in het begin van de tocht knalt een van de deelnemers op de aanhangwagen van Van Hulle, waardoor het zonnepaneel defect raakt. Later zou bijvoorbeeld blijken dat de kortste weg in de Oekraïne vlak langs Tsjernobyl loopt, maar vanwege het ongeluk met de kerncentrale in 1986 is er inmiddels een ontoegankelijke 30 km-zone rondom de voormalige kerncentrale. Door de nog steeds aanwezige straling is het verboden om in winkels fruit en groente uit het gebied verkopen, maar op straat stoort niemand zich daaraan.
In het algemeen is het eten onderweg erg matig, iets anders dan belegde broodjes en snacks is moeilijk verkrijgbaar. Het autoverkeer rijdt regelmatig met veel te hoge snelheden over de krakkemikkige asfaltwegen. Op de E38 naar Saratov scheurt een auto rechts door de berm Van Hulle voorbij. Even later raakt de auto van de weg af en belandt in de bosjes. En raadt eens wie zogenaamd de schuldige is? Pas als de laatste ambulance geweest is om de slachtoffers uit de auto te halen, geeft de politie aan Van Hulle toestemming om te vertrekken. En zo gaat het maar door! Dagen daarna worstelt hij zich bij 48 graden C en een harde tegenwind over een afstand van 274 km naar de voormalige vissershaven Aral in het zuidwesten van de republiek Kazakhstan. Op een gegeven moment raakt hij bijna door zijn geld heen, toch wel een probleem in een gebied waar nauwelijks geldautomaten zijn.

Kaartmateriaal
De routebeschrijving laat aan duidelijkheid wel iets te wensen over. Ook het kaartmateriaal zou wat gedetailleerder mogen. Waar liggen bijvoorbeeld Saratov of Aral precies? Sommige gepubliceerde kaarten hebben alleen onbegrijpelijke Russische of Chinese lettertekens. In de tekst staat bijvoorbeeld dat de wedstrijd uiteindelijk eindigt in Canton. Maar waar ligt  deze stad, zou dat wel in China zijn? Als je de kaart bestudeert, waarop de route is ingetekend, kan je zien de Sun Trip 2018 niet verder gaat dan Guangzhou. Het kost wat zoekwerk op internet om er achter te komen dat Guangzhou in historische context ook bekend staat als Canton. Wel verwarrend om beide namen door elkaar te gebruiken!
Maar dit is detailkritiek, want het is verder een schitterend boek, met zeer leesbare teksten, technische tekeningen, kaarten en veel foto’s. En natuurlijk veel informatie over zijn avontuurlijke belevenissen. Want uiteindelijk blijkt dat Raf van Hulle ook deze Sun Trip 2018 wint! In 44 dagen heeft hij het traject afgelegd, zes dagen later arriveert pas de tweede deelnemer, nog eens twee dagen daarna volgt nummer drie. Van de 40 deelnemers kwamen er slechts 12 binnen de vastgestelde termijn van 100 dagen bij de finish aan! Overigens hadden alle deelnemers de beschikking over een door zonne-energie aangedreven fiets.
Zou Raf van Hulle overigens in de toekomst nog een keer zo’n prestatie gaan leveren? Het boek zwijgt hier over, maar op zijn website staat zijn volgend avontuur vermeld: een tocht over onder meer de Dijle, de Nete en de Rupel. In 2024, met een kayak! Wie weet zal daar weer een mooi boek over verschijnen!



Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow

Ons Amsterdam

Het boek is bij de auteur verkrijgbaar