Een Nederlandse thriller met Scandinavische allures
Begin januari 2019. De Russische president Vladimir Poetin heeft zijn zinnen gezet op de regio Åland, dat behoort tot een eilandengroep met dezelfde naam, gelegen in het Oostzeegebied halverwege tussen Zweden en Finland. Van de dertigduizend inwoners woont ongeveer de helft in de hoofdstad Mariehamn. Belangrijk: het eiland is gedemilitariseerd.
Strategisch is dat een belangrijke plaats om meer invloed uit te oefenen in het Oostzeegebied. Onder leiding van kolonel Mikhail Kusnetzov, officier bij de Russische veiligheidsdienst FSB, proberen de Russen de eilandengroep te annexeren. Een zeer zware storm en de alertheid van politie-inspecteur, Eeva Loitonen ( eerste hoofdpersonage), en haar team, ondersteund door de Nederlandse hoofdinspecteur Jacob Noordland (tweede hoofdpersonage), zorgen voor een Russische mislukking.
Doelwit van aanslagen
Maar twee maanden later wordt het eiland doelwit van een aaneenschakeling van terroristische aanslagen: bomaanslagen en een overval. Wat volgt zijn personen die vermist raken, gewelddadige ontvoeringen, gericht tegen het rechercheteam van Eeva. Het is geen alledaags gegeven: een thriller die zich volledig afspeelt op een (niet zo gekende) eilandengroep in het Oostzeegebied.
Maar je kan dit beter plaatsen als je weet dat auteur Jaap Jonker sinds 2023 op Åland woont, samen met zijn echtgenote en zijn hond. Jonker (1956) was stuurman bij de koopvaardij en operationeel officier bij de Koninklijke Marine. Doelwit Åland (2022) was zijn debuutthriller en Åland wraak (2024) zou je een losstaand vervolg kunnen noemen, waarin personages uit het vorige boek weer op het toneel verschijnen.
Een strategische plek
Het is altijd afwachten wat je mag verwachten van een vrij onbekende auteur. Maar Jonker komt met een zeer originele plot: zeker een actueel thema gezien de gebeurtenissen die zich momenteel afspelen in Oekraïne. De locatie is origineel: ik wist niet van het bestaan van die eilandengroep. Handig is dus het landkaartje vooraan in het boek. Achteraan in het boek vinden we dan weer twee bladzijden over de geschiedenis van Åland. Die geschiedenis geeft meer inzicht in de situatie en het is te begrijpen dat dit voor Rusland een strategische plek kan zijn, gezien de ligging ten opzichte van Zweden en Finland.
Åland wraak leest vlot. De korte hoofdstukken zorgen voortdurend voor perspectiefwisselingen: de situaties, de gebeurtenissen, de momenten worden vanuit het perspectief van de verschillende personages weergegeven. De personages zijn nauwkeurig gesitueerd en van de belangrijkste acteurs leren we ook de achtergrond kennen. Alleen vertoeven hoofdpersonen Eeva en Jacobal al te vaak onder invloed van alcohol.
Ook cybercrime komt aan bod
Interessant is wel hoe het voor iedereen anders is om dezelfde situatie te te beleven en er op te reageren. Daardoor kan de auteur de spanning zeer lang vasthouden. Een enkele keer maakt hij gebruik van flashbacks. De cliffhangers zorgen er dan weer voor dat Åland wraak moeilijk is weg te leggen: in elk hoofdstuk komen er nieuwe elementen aan bod.
Actie is een sleutelbegrip in deze aangename thriller waarin ook cybercrime aan bod komt. Het is duidelijk: Jonker houdt niet van overbodigheden. In 300 bladzijden schrijft hij een spannende thriller in een strak uitgewerkt schema. Hij schrijft een duidelijke taal in vrij korte zinnen en dat geeft dan weer de nodige constante snelheid aan het verhaal: het valt nooit stil.
Ondanks de voortdurend wijzigende situaties is het geen chaos. Daar lag misschien juist de moeilijkheid, want het tweede deel van zijn Jacob Noordland/ Åland serie noemt hij zelf in zijn verantwoording “een zware bevalling.” Ik noem het een Nederlandstalige thriller met Scandinavische allures en daar mag Jaap Jonker best trots op zijn.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
