"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie poëzie: Voordat je te ver weg

Vrijdag, 15 december, 2023

Geschreven door: Gert Lubberts
Artikel door: Mieke Schepens

Gedichten, brieffragmenten en dagboeknotities over het leven met Alzheimer

In deze bundel beschrijft Gert Lubbers de impact van Alzheimer op zijn leven en dat van zijn vrouw Janna. Zoals je op bijna de laatste bladzijde van deze bundel kunt lezen is er een veel gebruikte indeling van dementie in vier fasen die luidt: de bedreigde ik, de verdwaalde ik, de verborgen ik en de verzonken ik. 

Deze laatste zorgt voor de meeste onrust zorgt omdat de onbereikbaarheid steeds groeit en het inderdaad ook de laatste fase is. Bij de auteur is die onrust bijna dagelijks voelbaar, want die ‘verzonkene’ fase nadert en nadert. 

De bundel is opgedeeld in twee delen. In het eerste deel Dichtbij maar soms ver wegwoont Janna nog thuis. Gert Lubberts beschrijft hierin de dagelijkse zorg voor zijn vrouw die steeds zwaarder wordt. Hij voelt zich schuldig dat hij Janna niet meer kan geven wat ze nodig heeft, maar hij weet ook dat hij zelf aan zijn grenzen zit. De auteur beschrijft in gedichten en brieffragmenten gebeurtenissen en gevoelens uit deze periode.

“ik lieg mijzelf
ik lieg mijzelf
soms
door de dagen heen
ontkennend 
tegen beter weten in 
dat op een dag
jouw koffer moet gepakt
 –  die grote  –
omdat langer wachten 
niet meer kan
ten gevolge van”

Boekenkrant

Verhuizing
In het tweede deel Verder weg maar soms dichtbij woont Janna inmiddels in een verzorgingshuis. Dit tweede deel bevat gedichten, dagboeknotities en citaten uit haar dossier en heeft betrekking op de eerste periode na die verhuizing. Lubberts bezoekt haar regelmatig, maar hij ziet ook dat ze steeds verder van hem afdwaalt. Hij probeert haar te blijven herinneren aan wie ze was, maar dat wordt steeds moeilijker.

De auteur schrijft met een open en kwetsbare blik over zijn ervaringen. Hij laat zien hoe Alzheimer een verwoestende impact kan hebben op een relatie. De gedichten zijn soms hartverscheurend mooi, soms ontroerend grappig en tegelijkertijd heel erg eerlijk.

“Na haar gistermiddag van een wandeling te hebben teruggebracht naar het verpleeghuis waar ze woont, vroeg ze me, terwijl ik op het punt stond afscheid te nemen: ‘Blijf je nog even bij me?’. Een hele zin van zes woorden! Vanwege haar bijna volledige afasie verraste en ontroerde het me. En niet voor de eerste keer.”

Voordat je te ver weg is een ontroerende en bijzonder aangrijpende bundel die een uniek kijkje geeft in de wereld van Alzheimer. Het is een bundel die je ook niet snel zult vergeten omdat hoe ouder je wordt je steeds vaker heel dichtbij jezelf iemand tegenkomt waarbij de diagnose Alzheimer is gesteld.

Predikant
Gert Lubberts volgde na z’n middelbare school de studierichting weg- en waterbouw aan de hts in Amsterdam en studeerde later in diezelfde stad theologie aan de Vrije Universiteit. Daarna werd hij predikant (gereformeerd/PKN) in achtereenvolgens Nieuwe Pekela, Midden Betuwe en Borger, waar hij na zijn emeritaat nog altijd woont. Er zijn geen torens meer is de eerste publicatie van zijn hand. In maart 2023 verscheen zijn tweede bundel Voordat je te ver weg met een slotgedicht door Reinier Kleijer.

Ook verschenen op Blogspot