"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie wandelgids: Jaren ’30… Vroeger of later

Zondag, 7 januari, 2024

Geschreven door: Rijkert Knoppers, Conny Kalkhoven
Artikel door: Roeland Dobbelaer

Cultuur en geschiedenis snuiven in Leiden

Wie aan de geschiedenis van Leiden denkt, denkt onwillekeurig aan de Gouden Eeuw, de eeuw van Rembrandt en Jan Steen, de eeuw van Boerhaave, aan de tijd dat de oude binnenstad van Leiden werd aangelegd met al die mooie singels, hofjes en oude gebouwen. Minder bekend is dat rond 1900 Leiden een nieuwe bloeitijd doormaakte, die uiteindelijk uitmondde in wat we ook wel de Tweede Gouden Eeuw noemen: een aantal met name Leidse wetenschappers ontving in de jaren tien en twintig van de twintigste eeuw een Nobelprijs in een van de bètavakken. Het is deze tijd voor de Tweede Wereldoorlog die centraal staat in het stads wandelboekje van Rijkert Knoppers en Conny Kalkhoven. Ze maakten een mooie wandeling langs bijzondere gebouwen die veelal in de eerste dertig jaar van de twintigste eeuw zijn gebouwd. Met name gebouwen uit Amsterdamse School krijgen veel aandacht.

W.M. Dudok
Jaren ’30… vroeger of later is een heerlijk boekje annex wandeling voor iedereen die van cultuur en geschiedenis houdt. Je komt langs veel bijzondere gebouwen zoals de Gemeenteschool in de Duivenbodestraat, ontworpen door W.M. Dudok, of het ’t Kasteeltje aan de Jan van Goyenkade. Deze villa werd in 1909 gebouwd in opdracht van hoogleraar in de land- en volkenkunde van Nederlands-Indië Antoon Willem Nieuwenhuis. Het ontwerp is van zijn vrouw Margaretha Nieuwenhuis-Van Uexküll Guldenbandt, die zowel bioloog was maar ook studeerde aan de Polytechnische School in Zürich. Literatuurliefhebbers zullen zeker even stil staan bij het groene huis, ook wel Sunny Home genoemd, waar korte verhalenverteller Maarten Biesheuvel met zijn vrouw Eva woonde. Het huis en zijn bewoners zijn recent nog vereeuwigd in de gevoelige roman Beste mevrouw van Eva van Valentijn de Heer.

De wandeling bestaat uit twee delen. Een gaat van Leiden CS via de wijken en parken aan de westkant van het centrum van Leiden naar Leiden Lammerschans. De wandeling vervolgt de route via het centrum en gaat dan weer terug naar Leiden CS. Beide wandelingen zijn ongeveer 8 km.

Het boekje is uit een reeks van wandelingen door Leiden van dezelfde auteurs. Eerder verschenen al Stadswandeling langs industriele monumenten? in Leiden en Jugenstil en aanverwante stijlen; een wandelroute door Leiden.

Heaven

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow

De gidsen zijn direct te bestellen bij de uitgeverij.