Literaire parel
[Recensie] Tijdens het lezen van Roest (2020) had ik al snel door dat het werk van Jakub Małecki me niet zou loslaten. Ook Saturnin, zijn tweede vertaalde roman, lost de verwachtingen ruimschoots in. De auteur koppelt een subtiele vertelstem aan een uitgekiende plot.
Warschau
Saturnin Markiewicz is een jonge dertiger die alleen woont in Warschau. Hij is op alle manieren een antiheld: iemand die verloren loopt in het leven, onzeker is en beladen met complexen door het leven gaat. Saturnin werd Pools jeugdkampioen gewichtheffen, maar zag die beloftevolle carrière geruïneerd door een gebroken arm. Vandaag probeert hij zijn leven op orde te krijgen, een relatie aan te gaan, geluk te vinden. Een dringend telefoontje van zijn moeder doet hem terugkeren naar zijn geboortedorp, en naar de geheimen van het verleden van zijn familie. Saturnins hoogbejaarde grootvader Tadeusz, een man van weinig woorden, verliet het huis en is sindsdien vermist. Samen met zijn moeder gaat Saturnin op zoek naar zijn grootvader. Om dit te laten slagen, moeten alle familieleden hun getroebleerde verleden vol pijn, lijden en verdriet eindelijk onder ogen zien.
Trauma’s en onvermogen
Net als in Roest eisen trauma’s en het onvermogen tot communicatie een hoofdrol op, en andermaal is de Tweede Wereldoorlog in de achtergrond aanwezig. Op dat vlak sluit het werk van Jakub Małecki geruisloos aan bij heel wat andere eigentijdse Poolse romans. De volstrekt unieke manier waarop hij het thema benadert en de zorgvuldige compositie maken van Saturnin een geslaagde roman. De wisselende perspectieven en vertelstandpunten dwingen de lezer om bij de les te blijven, maar deze roman toont zich erg genereus en dwingt de lezer om stil te staan bij het verleden dat zich niet het zwijgen op laat leggen. Na het lezen van Saturnin en Roest is het volstrekt onbegrijpelijk dat Małecki’s werk slechts in een handvol talen werd vertaald. Alle lof voor uitgeverij Querido en vertaler Karol Lesman die deze literaire parels binnen het bereik van de Nederlandse lezer wisten te brengen. Laten we hopen dat ook de andere romans en de verhalenbundels van Małecki binnenkort dezelfde weg volgen.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
