Beloftevol debuut
[Recensie] De verhalenbundel Schrikkeljaar is het debuut van Anka Hashin. In verhalen van amper enkele pagina’s roept de auteur de wereld op van het provinciale Rusland, waar het ruw en rauw leven is. Sommige van Hashins verhalen doen wat gekunsteld aan, maar de beste verhalen van de bundel laten een beloftevolle auteur vermoeden.
Armoede
In nauwelijks enkele bladzijden slaagt Anka Hashin erin een hele wereld op te roepen. Dat laatste is een retorisch leugentje. Het rurale Rusland is geen wereld, maar eilanden in een uitgestrekte zee van leegte. Het kosmopolitische en mondaine Sint-Petersburg en Moskou zijn ver weg, hier is het leven armoedig en zijn de mensen ongepolijst. De meeste verhalen spelen zich af tegen de achtergrond van dat provinciale Rusland. Gelukkig krijgt de bedrukte sfeer af en toe tegengas in verhalen waar het tragikomische de boventoon voert.
De auteur Anka Hashin is omgeven door een waas van mysterie. Volgens de flaptekst gaat het om een pseudoniem van een ‘kunstenaar, schrijver en dichter’ die in Moskou geboren is, volgens andere informatie woont en werkt ze al een aantal jaren in Nederland. Enkele verhalen zijn de afgelopen jaren in het Russisch gepubliceerd, maar het boek is niet als een vertaling in de markt gezet. Voor wie regelmatig vertaalde Russische literatuur in vertaling leest, oogt de transliteratie desalniettemin vreemd. Eigennamen zijn de ene keer weergeven als Fedor Eduardovich (in plaats van Fjodor Eduardovitsj, wat het dichtst bij de Nederlandse uitspraak ligt), in een ander verhaal heet het personage dan wel weer Vitalitsj. Dit bevordert de leesbaarheid niet, en meer eenduidigheid was hier dan ookop z’n plaats geweest.
Sluw plan
De bundel vormt ogenschijnlijk geen geheel, zodat elk verhaal op zichzelf gelezen kan worden. Het titelverhaal ‘Schrikkeljaar’ is een van de meest grappige verhalen. Twee boeren hebben beloofd het dak van een buur te herstellen, maar die is zo onvoorzichtig geweest om hen vooruit te betalen. De beloning – een fles wodka – legen de boeren al snel, waarna ze met een sluw plan op de proppen komen om nog een fles te bemachtigen. Niet elk verhaal haalt echter dit niveau. De auteur is duidelijk goed thuis in de Russische literatuur en de plot van sommige verhalen is te Tsjechoviaans om origineel te zijn. De manier waarop sommige verhalen eindigen is bovendien niet altijd geloofwaardig, soms zelfs bijna krampachtig. Aan de andere kant toont de auteur dat ze kan laveren tussen humor en tragedie en met weinig woorden een wereld kan oproepen, wat geen sinecure is. Schrikkeljaar is een beloftevol debuut van een getalenteerd auteur en we kunnen enkel benieuwd zijn naar wat de toekomst brengt.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
